De reconstructie van de wereld

Vooral na een oorlog en de pijn die de wereld daardoor heeft geleden, beginnen mensen weer na te denken over de kwestie van reconstructie. Maar ongetwijfeld kijkt ieder daar op grond van zijn eigen mentaliteit naar en op deze manier verschillen de ideeën over de reconstructie van de wereld heel erg.

Wanneer we de omstandigheid van de wereld zoals die nu is in ogenschouw nemen, zien we dat zijn financiële positie, die het meest essentieel is voor orde en vrede, zo ingewikkeld is geworden dat veel intelligente en begrijpende mensen hulpeloos ten opzichte van dit zeer moeilijke probleem staan. Ongetwijfeld zijn er diegenen die ons vertellen dat het oplossen van de financiële problemen de enige remedie is voor het verbeteren van de mensheid; maar tegelijkertijd lijkt het alsof deze problemen met de dag moeilijker worden en de naties, rassen en gemeenschappen naar een steeds groter wordende destructie voeren. Voordat er een oplossing is bereikt zal het niet verwonderen als er veel schade aan veel naties wordt toegebracht. En ofschoon de mens die is geabsorbeerd door zijn eigen problemen, niet genoeg aan deze dingen denkt, zal de wereld in het algemeen de zwakte, de krachteloosheid die door deze verstoring en door de onevenwichtige toestand van de financiële wereld is veroorzaakt, beseffen. Naties en volkeren maken winst op de verliezen van andere naties en volkeren, en zelfs al denken zij dat zij voor dit moment zijn begunstigd, zullen ze uiteindelijk beseffen dat wij als menselijke wezens, zowel als individu als als samenleving, allemaal van elkaar afhankelijk zijn. Als er bijvoorbeeld een deel van het lichaam een ander deel doet lijden dan zal er uiteindelijk zeker een onevenwichtige toestand zijn, een gebrek aan gezondheid in het fysieke lichaam; en net zoals gezondheid betekent dat alle organen van het lichaam in goede conditie verkeren, zo betekent de gezondheid van de wereld dat alle naties, alle volkeren in een goede conditie verkeren.

Als een weldenkend persoon de financiële kwestie eens even achter zich laat en uitkomt bij de kwestie van de opvoeding, zal hij, ondanks alle vooruitgang die in dit veld is geboekt, geraakt worden door de hoeveelheid werk die een klein kind gezien zijn leeftijd en kracht wordt gegeven. Het lijkt erop dat er in het enthousiasme om de opvoeding steeds rijker te maken, een lading op de minds van de kinderen wordt gestapeld. En wat gebeurt er? Het lijkt op een schotel die bedoeld was om een half uur te koken maar nu in vijf minuten wordt klaargemaakt. Het is misschien aangebrand of misschien niet helemaal gaar. Het kind weet voor zijn leeftijd te veel; het weet wat het niet nodig heeft, wat het niet waardeert, wat een last voor hem is, wat zijn mind is opgedrongen. En hoe weinigen van ons staan er bij deze kwestie stil, dat de jeugd een koninkrijk op zich is. Het is een geschenk van boven dat het kind groeit en dat het gedurende de tijd van zijn groei zich niet bewust is van het wel en wee en de zorgen van het leven. Dit zijn de enige dagen om het koninkrijk van het leven te ervaren, dat het kind zou moeten spelen, dat het dicht bij de natuur zou moeten zijn, dat het langzamerhand zou moeten absorberen wat de natuur onderricht.

De gehele jeugd wordt gewijd aan studie, studie van materiële kennis; en zodra het kind een jongere is geworden wordt de last van het leven op zijn schouders gelegd, een last die voor de armen en de rijken steeds zwaarder is geworden. Het resultaat hiervan is dat er geharrewar is tussen de politieke partijen, dat er onenigheid is tussen werk en kapitaal; en dit leven vol strijd waar het kind zijn ogen voor opent gunt hem nooit de tijd om één te zijn met de natuur, om diep in zichzelf te duiken of om verder te denken dan dit leven in de massa.

Als we het vraagstuk van de naties overwegen staan we nog meer perplex. De vijandschap, de haat en het vooroordeel die tussen de ene en de andere natie bestaan en het antagonisme en het uiterlijke egocentrisme die de centrale thema´s zijn van de relatie en de banden tussen de naties, laten zien dat de wereld van kwaad tot erger gaat en dat onrust overal doorheen lijkt te sijpelen. Er lijkt geen vertrouwen tussen de naties te bestaan, geen sympathie, behalve voor hun eigen belang. En wat is hier het resultaat van? De indruk ervan valt als een reflectie, als een schaduw op individuen en leidt hun aandacht ook naar egoïsme en zelfzucht.

Het was de bedoeling dat religie het veiligste, het enige toevluchtsoord in de wereld zou zijn; maar in de huidige tijd, met het steeds maar groeiende materialisme en het overdonderende commercialisme, lijkt de religie geleidelijk te verdwijnen. Een stille onverschilligheid ten opzichte van de religie lijkt toe te nemen, vooral in de landen die het verst in hun beschaving zijn; en omdat dat zo is, waar kan de mens dan de oplossing voor het hedendaagse vraagstuk vinden?

We kunnen de kwestie ook vanuit een filosofisch gezichtspunt benaderen. Wat is constructie en wat is reconstructie? Een constructie is iets wat al is gemaakt. Een pasgeboren kind in een constructie. Maar na een stoornis in het lichaam of in de mind ontstaat er een behoefte aan reconstructie. In het Engels bestaat de volgende uitdrukking: je bij elkaar rapen (to pull oneself together). De reconstructie van de huidige wereld betekent dat de wereld zich bij elkaar moet rapen. De opvoeding, de politieke, sociale en financiële omstandigheid, religie, deze dingen die de beschaving hebben gemaakt, lijken uiteen gedreven te zijn; en opdat zij weer bij elkaar mogen komen moet het geheim van het leven worden bestudeerd. Wat is het geheim van healingskracht? Dat is jezelf sterk genoeg maken om je bij elkaar te rapen; en dat is het geheim van het leven van de mysticus. De wereld heeft haar gezondheid verloren en als je je de wereld voorstelt als een individu dan kun je zien wat het betekent om je gezondheid te verliezen. Het is precies hetzelfde als ziekte in het leven van een individu; en voor elke ziekte is er een remedie, en dus is er voor elke ramp een reconstructie.

Maar mensen hebben verschillende ideeën. De pessimist zegt: ´Als de wereld in deze toestand van destructie terecht is gekomen wie kan haar dan helpen, hoe kan zij dan geholpen worden?´ Dit is net als iemand die zegt: ´Nou, ik ben zo ziek geweest, ik heb zo veel geleden, het interesseert me niet. Hoe kan ik nu beter zijn? Het is te laat´. Op deze manier houdt hij vast aan zijn ziekte en koestert hij die, ofschoon hij het niet fijn vindt. En vervolgens is er de nieuwsgierige persoon die zeer gretig is om in de krant te lezen of zijn investeringen omhoog zijn gegaan of dat ze zijn gezakt en om te zien of er een kans op oorlog is; en hij zal zijn vrienden daarover opwinden. Vervolgens is er de persoon die zegt: ´Er moeten comité´s worden geformeerd, er moeten gemeenschappen en verbonden komen; er moeten congressen worden gehouden en veel meer vergaderingen, veel meer discussie´. Er lijkt geen einde te komen aan de discussies en disputen teneinde de manieren en middelen te vinden hoe de omstandigheden verbeterd moeten worden!

Ik bedoel niet te zeggen dat elke poging, in welke vorm dan ook, richting reconstructie of richting de verbetering van omstandigheden niet de moeite waard is. Maar wat voor ons het noodzakelijkste is om te begrijpen is dié religie van de religies en dié filosofie van de filosofieën en dat is zelfkennis. We zullen nooit het leven buiten ons begrijpen als we niet onszelf begrijpen. Zelfkennis verschaft kennis van de wereld. De politicus, de staatsman, hoe goed ook gekwalificeerd, zal jarenlang redetwisten over dingen, maar hij zal nooit tot een bevredigende conclusie komen tenzij hij de psychologie van het leven en van de situatie begrijpt. En zo wil de opvoedkundige nieuwe schema´s proberen maar zal hij nooit tot een bevredigende conclusie komen tenzij hij psychologische kennis van het leven heeft, de kennis die hem de psychologie van de menselijke natuur zal leren. Maar ik bedoel met het woord psychologie niet wat er algemeen onder dit woord wordt verstaan; ik bedoel het begrip van het zelf, het begrip van de natuur en het karakter van de mind en van het lichaam.

Wat is gezondheid? Gezondheid is orde. En wat is orde? Orde is muziek. Waar ritme, regelmaat, samenwerking is, is harmonie, is sympathie. Gezondheid van de mind en gezondheid van het lichaam hangt daarom af van het behoeden van die harmonie, hangt af van het intact houden van die sympathie die in de mind en het lichaam bestaat. Het leven in de wereld, en vooral als we midden in de menigte leven, zal ons geduld elk moment van de dag testen en op de proef stellen en het zal heel moeilijk zijn om die harmonie en vrede die alle geluk is te behoeden. Want wat is de definitie van leven? Leven betekent worsteling met vrienden en strijd met vijanden. Het is een continu geven en nemen.

En waar zijn we om dit te leren? Alle opvoeding, onderricht en kennis is verworven, maar dit is een goddelijke kunst en de mens heeft die geërfd. Omdat hij geabsorbeerd wordt door het uiterlijke leren is hij het vergeten, maar het is een kunst die aan de ziel bekend is; zij heeft haar eigen wezen; het is de diepste kennis die hij in zijn hart heeft. Geen enkele vooruitgang in welke richting dan ook die hij maakt zal hem de bevrediging geven waar zijn ziel naar hunkert, behalve die vooruitgang die de kunst van het leven is, de kunst van het zijn, de activiteit van zijn ziel.

Om de reconstructie van de wereld verder te brengen is het enige wat mogelijk en wat noodzakelijk is, vóór het dienen van de mensheid, de kunst van het zijn te leren, de kunst van het leven, voor zichzelf en om zo een voorbeeld voor anderen te zijn.