Het hart dat leeft heeft dezelfde kwaliteit als het oorspronkelijke wezen van God en hierdoor komt het dat het hart van de mens de grootste magneet is die er bestaat. Het oorspronkelijke aspect van het goddelijke Wezen, zoals in de Bijbel wordt gezegd, is liefde; de manifestatie van hetzelfde principe in haar volheid moet in het hart van de mens gezocht worden en zo is dus het ontwaken van het hart in feite het ontwaken van God . In iemand van wie het hart niet is ontwaakt is God nog niet ontwaakt.
Er is niets op de wereld wat mensen zo dicht naar elkaar toe trekt als sympathie. Een eenvoudig antwoord op de vraag wat aantrekkingskracht bezit en wat afkeer opwekt, zal zijn dat sympathie aantrekkingskracht bezit en dat antipathie een gevoel van afkeer oproept. Sommige mensen hebben sympathie voor de een en antipathie voor de ander, maar wanneer ze antipathie voelen voor iemand dan eet dit het magnetisme op dat in hun hart wordt gecreëerd door sympathie en daarom zullen ze altijd magnetisme ontberen. Wat er aan de ene kant wordt gecreëerd wordt aan de andere kant opgebruikt.
Hartkwaliteit is datgene wat niet alleen aantrekkingskracht voor de mensheid bezit, maar zelfs ook voor dieren en vogels. Wanneer we in het buitenland reizen dan ontmoeten we vaak iemand die niet één woord van onze taal kent maar toch voelen we een zwijgende vriendschap met hem. Hij kan dan wel niet praten, maar zijn hart praat en ons hart hoort dat. Het hart dat leeft is zo´n fenomeen dat geen pleidooi nodig heeft. Een sympathiek iemand hoeft niet te zeggen: ´Ik vind je heel aardig´. Sympathie spreekt voor zich. De stem van het hart bereikt ons voordat er een woord is geuit. De stem van het hart is luider, de woorden die het hart spreekt zijn helderder dan de woorden van welke taal dan ook. Er blijft geen barrière over wanneer het hart iemand aantrekt, noch land noch water, want het hart is een fenomeen op zich. Als er al iets in de mens is waarvan gezegd kan worden dat het in leven is dan is dat wel het hart, niet het hart in de fysieke betekenis maar in de mystieke betekenis.
Er zijn drie redenen waarom iemand zich tot een ander aangetrokken kan voelen: in het ene geval is de hartkwaliteit van de een hetzelfde als die van de ander met slechts een miniem verschil; dan worden ze tot elkaar aangetrokken. De tweede reden is dat de hartkwaliteit van de een totaal tegengesteld is aan die van de ander. En de derde reden is dat er in de een een hart aanwezig is en in de ander een steen.
De uitleg van de eerste van deze drie regels is dat soort soort zoekt; een sympathiek iemand wordt vanzelf aangetrokken tot een liefhebbend iemand. De uitleg van de tweede regel is dat de een bepaalde hartkwaliteiten heeft en de ander andere hartkwaliteiten heeft; de kwaliteiten van de een vullen de kwaliteiten van de ander aan; samen vormen ze dus een compleet hart; dat is de reden waarom zij zich tot elkaar voelen aangetrokken. Je zult vaak twee mensen met totaal verschillende kwaliteiten zien die desondanks grote vrienden zijn. En de uitleg van de derde regel is dat datgene wat het meest verfijnd is op zoek is naar datgene wat het meest verdicht is teneinde zichzelf tot expressie te brengen. Worden zielen niet aangetrokken tot de verdichte aarde teneinde als sterfelijke wezens geboren te worden, worden zielen die in de engelenwereld leven niet aangetrokken tot een menselijk lichaam, dat lichaam aantrekkend teneinde onder de zon te lopen? Als de hemel aangetrokken kan worden tot de aarde dan kan een zeer spiritueel iemand aangetrokken worden tot een zeer materialistisch iemand. Wat verfijnd is kan niet bestaan zonder datgene wat verdicht is en wat verdicht is kan niet bestaan zonder datgene wat verfijnd is; daarom vormen twee tegengestelde polen die elkaar ontmoeten een perfect geheel.
De andere wet is de wet van afkeer. Het is voor een sympathiek iemand mogelijk om vriende te worden met een totaal onsympathiek iemand, maar er bestaat vaak afkeer tussen een sympathiek iemand en iemand die half-sympathiek is, net zoals tussen de wijze en de half-wijze. Zij kunnen niet met elkaar opschieten. De wijze kan beter opschieten met de dwaas dan met iemand die half-wijs is. De laatste maakt het leven voor de wijze mens heel moeilijk.
Een andere reden voor afkeer is de disharmonieuze groepering van de kwaliteiten van twee mensen; met andere woorden, de kwaliteiten van de een vermengen zich niet met de kwaliteiten van de ander. Beiden kunnen lieflijke kwaliteiten bezitten, maar die kunnen zo verschillend zijn dat ze zich niet kunnen vermengen, en vervolgens komt er dan afkeer.
De derde reden voor afkeer is dat er geen echo van sympahtie in de ander te vinden is. Zelfs in wat we een harteloos iemand noemen verwacht je een echo van je eigen sympathie, maar wanneer je die echo niet vindt dan is dat net alsof je voor een ijzeren muur staat; op dat moment komt de afkeer.
We lezen in oude legende dat de heiligen, de verlichte zielen, met vogels en dieren praatten. Welke taal spraken ze? Dat was de taal van het hart. We lezen in de Bijbel over de Twaalf Apostelen die alle talen begrepen. Wat was dat? Dat was het ontwaken van het hart. Wanneer het hart eenmaal is ontwaakt dan beginnen we de taal van een ander te begrijpen nog voordat er een woord is gesproken. Naast vogels en dieren heeft sympathie zelfs invloed op bomen en planten. Een sympathiek iemand creëert een atmosfeer die vanzelf een ander naar hem toetrekt; waardig of onwaardig, ze worden beiden door sympathie aangetrokken.
Er zijn mensen die in staat zijn tot sympathie en er zijn mensen die daar niet toe in staat zijn; desalniettemin bezit iedereen een hart. Hoe levendiger het is, hoe meer magnetisme het heeft; zonder magnetisme is het hart doods of je zou beter kunnen zeggen is het nog niet ontwaakt, het slaapt nog.
Het is heel erg jammer wanneer het hart ontwaakt en vervolgens weer gaat slapen; dit is erger dan niet ontwaken. Als het is ontwaakt en wakker blijft dan wordt het magnetisme ervan steeds sterker omdat de macht van het hart steeds grootser wordt en wat het tot zich kan aantrekken is niet met woorden uit te leggen. Zielen die de wonderdadige macht hebben om wonderen te verrichten doen dit via de macht van het hart. En de macht van het hart is de macht van God. In soefi-termen wordt een ontwaakt hart Sahib-e Dil genoemd, wat meester-mind betekent. Als iemand ooit het woord van binnen heeft gehoord dan is hij degene wiens hart is ontwaakt; want de Spreker spreekt de hele tijd terwijl het hart meestal in slaap is. Als het hart is ontwaakt dan kan het het gefluister horen dat van binnenuit komt.
Wanneer er tussen vrienden onenigheid ontstaat, wanneer sympathie in antipathie verandert, wanneer zoet in bitter verandert, wat antwoorden ze dan wanneer iemand hen vraagt waarom dit zo is? ´De ander begrijpt het niet´. Waarschijnlijk zullen ze beiden hetzelfde zeggen. Slechts weinig mensen zullen antwoorden: ´Ik begreep de ander niet´, de meeste mensen zullen zeggen: ´De ander begrijpt me niet´. Maar waarom dient er dit gebrek aan begrip te zijn? Wat veroorzaakt dat? Dat is gebrek aan sympathie. Woorden kunnen mensen geen begrip bijbrengen; alleen het hart kan zijn volle betekenis naar een ander hart overbrengen, want er zijn subtiele golven van sympathie, delicate percepties van gevoelens zoals dankbaarheid, bewondering, vriendelijkheid, die niet in woorden zijn uit te drukken. Woorden zijn te inadekwaat om de verfijndere gevoelens uit te leggen; de hartkwaliteit kan zichzelf volledig tot expressie brengen en het is, nogmaals, de hartkwaliteit die volledig kan begrijpen. Zou het daarom overdreven zijn als ik zeg dat zolang het hart niet ontwaakt is iemand doods is? Het is na het ontwaken van het hart dat iemand begint te leven.
Vervolgens is er de kwestie van hoe je dit magnetisme ontwikkelt, dat machtiger is dan alle andere invloeden en kwaliteiten van de mens. Het antwoord is dat je niet zou moeten proberen om de macht van dit magnetisme te ontwikkelen; dat zou op zich een vergissing zijn. Een kwaliteit willen ontwikkelen opdat anderen zich tot je voelen aangetrokken? Om die reden? Dat is een zelfzuchtige reden, en zelfzucht staat magnetisme in de weg. Magnetisme komt voort uit het niet hebben van de wens naar zulke machten, maar komt voort uit deze kwaliteit van het hart toestaan om zich vanzelf te ontwikkelen; want liefde is de plant van God en die heeft geen water nodig om te groeien. Het is het leven zelf, het heeft in zichzelf de macht om te groeien en zich te verruimen als we ons hart maar niet sluiten. Wat er van de kant van de mens nodig is is om het niet ervan te weerhouden om zich te ontwikkelen. En in gevallen waarin we in mensen een gebrek aan sympathie tegenkomen is het niet zo dat hun hart geen sympathie zou hebben, maar dat het slechts gesloten is, met of zonder opzet. Als je zegt dat iemand liefdeloos is dan is dat net alsof je zegt dat er zich geen water onder een bepaalde stuk land zou bevinden. Er bestaat geen land dat in zijn diepten geen water bevat en als je het geduld hebt om diep genoeg te graven dan is er geen hart dat zonder sympathie zal blijken te zijn.
Al de schoonheid van het leven manifesteert zich voor de blik van degene wiens hart is ontwaakt. De horizon van schoonheid manifesteert zich voor iemands blik in die mate waarin een hart is ontwaakt. Het is niet alleen zo dat het ontwaakte hart de mens dichter naar zich toetrekt, maar het is ook zo dat een hart dat leeft God dichter naar zich toe trekt. Het is net als in het verhaal van een Perzische koning aan wie zijn grootvizier vroeg: ´De hele dag door besteedt u uw tijd aan het werk van de staat en ´s nachts bent u in beslag genomen door de devotie aan God. Waarom is dit zo?´ De koning antwoordde: ´Ik jaag ´s nachts God na, zodat God overdag mij zal volgen!´ Mensen hebben het over magie; kan er een grootsere magie zijn dan de kwaliteit van het hart? Het meest melodieuze lied, het prachtigste gedicht, is het verfijnde gevoel van een hart dat leeft.