1. Wetenschap en psychologie

De dag waarop de wetenschap en de psychologie het tot op bepaalde hoogte met elkaar eens worden zal de kennis compleet raken. Ik gebruik echter dan wel het woord psychologie in een bepaalde betekenis, niet in de betekenis waarmee dat over het algemeen wordt begrepen. De psychologie die heden ten dage als een filosofie wordt beschouwd bevindt zich nog steeds in een primitieve toestand; wat ik met psychologie bedoel is de brug tussen de materialistische wetenschap en de esoteriek. Maar voordat ik verder op deze kwestie inga zou ik eerst dienen te vermelden dat de termen materie en spirit slechts voor ons gemak zijn bedoeld. Voor zover we het leven als iets tastbaars waarnemen noemen we het materie; en datgene wat niet tastbaar is als een substantie maar toch waarneembaar is noemen we spirit. Het is de kennis van deze spirit die we psychologie noemen, terwijl daarentegen de kennis die noch door tastbaarheid van substantie noch door perceptie maar door onthulling wordt waargenomen esoteriek wordt genoemd. Op deze manier kunnen we de verschillende aspecten van kennis in drie groepen verdelen: wetenschap, psychologie en esoteriek. Het zijn deze drie aspecten die de kennis compleet maken; en het is via deze aspecten dat je kunt hopen het leven vollediger te begrijpen.

Er is op het gebied van psychologie een zeer uitgestrekt gebied van kennis. De kennis van de verbeeldingskracht en van de verbeeldingskracht die in gedachten verandert, de kennis van het gevoel en het gevoel dat in emotie verandert, de kennis van passie en van passie die in expressie verandert, de kennis van impuls en het naar buiten komen ervan, de kennis van aantrekkingskracht en het tegenovergestelde effect ervan, de kennis van de oorsprong en bron van sympathie en antipathie, al deze kennis behoort tot de psychologie. Psychologie is dus een kennis van waarneembare zaken, echter niet van zaken die je aan kunt raken en dat is de reden waarom de wetten van de psychologie moeilijker in woorden zijn uit te leggen dan de wetten van de materiƫle wetenschap.

Teneinde psychologie beter te begrijpen zou je je waarneming dienen te ontwikkelen en inzicht in het leven dienen te verwerven. Ware psychologie is het begrijpen van een wet die achter de schermen werkzaam is, ware psychologie is het begrijpen van de oorzaak en het gevolg in alles, in elke handeling, in elk aspect. Ze is ook de stapsteen in de richting van esoteriek, want de psychologische houding is de houding die jou naar esoterische kennis leidt. Degenen die de waarheid van esoteriek of mystiek niet kan zien is onwetend omdat hij achtergebleven is in de psychologie; als iemand niet in staat is de verborgen wet te zien dan zal hij niet in staat zijn die verborgen liefde te zien die in de geschriften God wordt genoemd.

Esoteriek is derhalve een leerproces dat totaal tegengesteld is aan het proces waardoor wetenschap wordt geleerd. Want wetenschap wordt geleerd door analyse en esoteriek door synthese. Als iemand die esoterische kennis wil verwerven dingen in deeltjes uiteenhaalt dan is hij ze aan het analyseren; en zolang hij dit doet zal hij nooit esoteriek gaan begrijpen. Er zijn in de psychologie twee zaken nodig: analyse en synthese; en wanneer je via een beter begrip van de psychologie er zelf aan gewend bent geraakt om zowel te synthetiseren als te analyseren dan bereid je je voor op alleen maar synthetiseren, wat tot een vollediger begrip van esoteriek voert. Daarom is het verwerven van esoterische kennis helemaal anders dan de studie van de wetenschap.

De enige moeilijkheid bij het verwerven van esoterische kennis in de huidige tijd is dat degene die in de wetenschap is getraind nog niet in staat is om esoterische kennis te verwerven tenzij hij via het proces van het verwerven van psychologische kennis heen gaat. Om de poorten van mystiek binnen te gaan is het eerste wat de mens dient te begrijpen wat gevoel is, wat dienstbaarheid is, wat sympathie is, wat oprechtheid is. Het is een grote fout van de hedendaagse opvoeding dat sentiment, dat in werkelijkheid de belangrijkste kant ervan is, wordt verwaarloosd. Het is net als iemand die niet levend maar een lijk wil worden: om hem op te voeden dient hem het leven afgenomen te worden en dient hij van een levende persoon te veranderen in een dode persoon! Dit is wat er achter de doden van heldendom en idealisme ligt, de doden van zielen die een impressie hebben gemaakt op de mensheid, een impressie die duizenden jaren heeft voortgeduurd.

Wat er in de huidige generatie tot leven gewekt dient te worden is het vermogen om te voelen. Tegenwoordig wordt er alleen maar het denken ontwikkeld en niet het voelen, maar denken is niet genoeg; na het denken komt het voelen, na het voelen komt het zien, en het is dit zien dat met het woord ziener wordt bedoeld.