Er kan van kunst gezegd worden dat zij vier aspecten heeft. Een aspect van kunst kan nabootsende kunst worden genoemd, de neiging en de vaardigheid om zo exact mogelijk iets wat men ziet op het doek of in klei te reproduceren. Dit is de eerste fase en de fase die de kunstnaar verder op het pad van kunst helpt. Om deze vaardigheid te ontwikkelen moet de mind eerst volledig worden geconcentreerd. Wanneer het de kunstenaar aan concentratie ontbreekt kan hij objecten en hun schoonheid niet scherp observeren en daardoor is hij niet in staat ze exact zoals hij ze ziet te reproduceren. Concentratie heeft zo´n grote kracht dat een geconcentreerd iemand een object kan penetreren en niet alleen de buitenkant maar ook de binnenkant ervan ziet. Een geconcentreerd iemand ziet, anders gezegd, niet alleen de vorm maar ook de spirit. Dat is de volheid van observatie en dat komt door concentratie. Wanneer een kunstenaar de natuur niet kan nabootsen, niet een object exact kan kopiëren dan toont dit aan dat het hem aan concentratie ontbreekt.
Het volgende aspect van kunst is suggestieve kunst. Dit kan in twee soorten worden verdeeld: allereerst een kunst die op directe wijze een idee suggereert, zodat we zien wat het zegt, uitlegt en vertegenwoordigt zodra we de afbeelding zien; en de andere soort die in symbolen wordt uitgedrukt, een kunst die door middel van een bepaalde symboliek een grote wijsheid uitdrukt. Deze wijsheid is verhuld; en hoe meer iemand naar de afbeelding kijkt en hoe meer men die bestudeert, hoe meer zij het idee, de wijsheid, de gedachte die er in verborgen is, onthult. Zo’n kunst onthulling. De kunst van het oude Egypte, van Griekenland en vooral de kunst van de Mongolen en van India, was hoofdzakelijk symbolische kunst. In zulke perioden, toen andere afbeeldingen en boeken niet werden gedrukt, was dit het enige middel om wijsheid levend te houden en haar aan de volgende generaties door te geven. Dit werd door meester-kunstenaars gedaan die door spirituele wijsheid waren geïnspireerd en die de mensheid trachtten te gidsen. Met hamer en beitel kerfden zij in hout en graveerden in rotsen en lieten hun werk achter in de grotten van de bergen en in de oude tempels en paleizen, een kunst die wijsheid uitdrukt. Wanneer men een van deze grotten bezoekt waar wijsheid is uitgedrukt op het gebied van kunst, zal men dat ene symbool vinden dat meer onthult dan een deel van een geschreven manuscript. En op deze manier waren de sculpturen van een tempel of van een berggrot als een bibliotheek met duizenden boeken. Degene die kan lezen kan er goddelijke wijsheid vinden, duidelijk en met grote intelligentie en vernuft uitgedrukt.
De ideëen van de Hindoes omtrent goden en godinnen en de verschillende houdingen waarin ze staan of zitten, de manier waarop Boeddha zijn handen houdt, dit alles drukt voor degene die weet een les uit die is verbonden met de cultuur van de spirit.
Het derde aspect van kunst is het creatieve aspect. In dit aspect creëert een kunstenaar een thema en improviseert al werkend op dat thema. Op deze manier creëert de kunstenaar wijsheid en kracht. Ongetwijfeld is het zo dat hoe hoger de kunst is hoe minder zij wordt gewaardeerd en hoe minder zij wordt bestudeerd en de meerderheid zal altijd onwetend van haar mening lijken. Desalniettemin kan een kunstenaar die dat niveau bereikt waarop hij kan creëren zich kunstenaar noemen. Creëren is anders dan nabootsen of suggereren. In de ontwikkeling van kunst is nabootsing de eerste stap, suggestie de tweede stap en creëren de derde stap.
Vijftig jaar geleden was er in India een kunstenaar, de broer van de Maharaja van Travancore. Nadat hij de heilige overleveringen van de Hindoes had gelezen vroeg hij zich af of het niet wijs zou zijn deze legenden en verhalen op het gebied van kunst te reproduceren. En zo heeft hij zijn hele leven aan dit idee gewijd en heeft hij misschien twintig of dertig afbeeldingen van de oude overleveringen gemaakt. Vanaf die tijd heeft India haar oude spirituele overleveringen veel beter dan eerder begrepen en gewaardeerd. Door de heilige overleveringen in de vorm van kunst uit te drukken heeft hij een nieuw gezichtspunt en een nieuwe spirituele boodschap aan het volk van India gebracht. Dit toont aan hoeveel effect kunst kan hebben op mensen als er concreet een spiritueel idee in wordt vormgegeven.
Het vierde aspect van kunst kan slechts worden ontwikkeld door meditatie, omdat het als een wonder komt. Het is dan niet langer slechts kunst maar een directe uitdrukking van de ziel. Dit vierde aspect kan ook wel genoemd worden het geven van leven aan het werk van kunst. In de eerste drie aspecten is het werk van kunst slechts kunst, maar in het vierde aspect wordt het iets levends. En de kunstenaar die dit niveau bereikt waarop hij leven kan geven aan hetgeen hij creëert heeft de hoogste graad, het meesterschap van kunst, bereikt. Een kunstenaar kan dit niveau niet alleen bereiken door zijn kunst te beoefenen; het is voor hem essentieel om te weten dat hij spirituele ontwikkeling nodig heeft wil hij grote dingen op het gebied van kunst volbrengen.
Maar om kunst in de ware zin van het woord te ontwikkelen, hoeft men geen kunstenaar te zijn, hoeft men niet die speciale roeping in het leven te hebben. Wat ook de roeping van iemand is, de kunst is noodzakelijkerwijs precies hetzelfde. Het is fout te denken dat kunst niet nodig is in het sociale of huiselijke leven van iemand; in de zakenwereld, in de industrie, in iemands baan. Omdat mensen een scheiding hebben aangebracht tussen kunst en andere manieren van leven is het leven verstoken geraakt van schoonheid. En op deze manier is kunst erg verwaarloosd, behalve door degenen die pretenderen haar de waarderen en die misschien wat vrije tijd hebben om er aandacht en tijd aan te besteden. Maar zelfs zij zijn vaak onwetend over de ware schoonheid en waarde van kunst; zij interesseren zich voor kunst alleen maar om te kunnen zeggen dat zij gek op kunst zijn. En omdat kunstenaars door dit gebrek aan waardering scherp worden bekritiseerd, ontbreekt het hun soms aan de gelegenheid om hun ziel uit te drukken door hun kunst. Anderen willen hun kunst vercommercialiseren, maar kunst staat altijd boven materiële waarden. Wanneer kunst beperkt wordt door materiële waarden en door de goedkeuring van diegenen te zoeken die haar niet begrijpen, moet de kunst lijden; in plaats van dat zij evolueert, raakt zij in verval.
Maar zelfs in het alledaagse, praktische leven heeft kunst een grote reikwijdte. Denk bijvoorbeeld aan wat een vrouw met haar artistieke gaven in haar dagelijkse leven in haar huis kan doen. Ze kan het mooi en comfortabel maken; zij kan haar kinderen opvoeden om een betere smaak te hebben; en wat haar middel ook moge zijn, zelfs haar wijze kan schoonheid, harmonie en geluk in haar huis voortbrengen. Hetzelfde geldt voor iemands kantoor, in de industrie, in het zakenleven, wat men ook maar doet. Als er rekening wordt gehouden met schoonheid en harmonie dan kan men zijn eigen zaak of baan, zijn leven en zijn werk, mooier maken en daardoor een groter geluk voor zichzelf en anderen voortbrengen.
Wanneer de spirit van kunst zoch ontwikkelt dan brengt deze ontwikkeling niet iets uiterlijks maar iets innerlijks voort. En wat is dit? Het is de kunst van de persoonlijkheid. In een ware kunstenaar is er een duidelijke persoonlijkheid ontwikkeld die zich in alles wat hij doet uitdrukt. Met andere woorden, een kunstenaar hoeft geen schilderij te maken om te bewijzen dat hij een kunstenaar is. Wanneer hij een bepaalde fase van kunst heeft bereikt worden zijn gedachten, zijn spraak, zijn woord, zijn stem, zijn bewegingen, zijn handelingen, wordt alles wat hij doet kunst. De waarde van de kunst van de persoonlijkheid is zo groot dat niemand in deze wereld, wat hij ook voor werk doet, kan zeggen dat hij die niet hoeft te ontwikkelen of hoeft te leren. Als hij een zakenman is, als hij een advocaat is, als hij werkzaam is in de industrie, als hij een winkeleigenaar is of op kantoor of in een fabriek werkt, wat hij ook aan werk doet, deze kunst van de persoonlijkheid zal hem helpen. Als hij een soldaat is heeft hij kans om generaal te worden, als hij in een fabriek werkt kan hij eerdaags er de leiding over hebben. Naast succes heeft hij het magnetisme om iedereen die hij ontmoet te winnen vanwegde de kunst van de persoonlijkheid. De kunst van de persoonlijkheid toont zich in de bewegingen van iemand, in zijn manier van doen, in de woorden, in het spreken, in de gedachten en in het gevoel. Aan de andere kant doet een lomp iemand alles verkeerd. Zijn bewegingen zijn lomp, en elke beweging die hij maakt is onaantrekkelijk. Degene die nog niet de kunst van het spreken heeft verworven zal beledigen, zelfs zonder daartoe de bedoeling te hebben; en zien we in het dagelijks leven niet mensen die onbedoeld anderen beledigen omdat zij niet de kunst van iets zeggen zonder iets te zeggen begrijpen?
Andere kunstvormen kunnen niet worden vergeleken met de kunst van de persoonlijkheid. Het karakter wordt niet met een mens geboren; zijn karakter is opgebouwd nadat hij hier komt. Zelfs als een persoon zich een menselijk wezen kan noemen, dan nog zal hij ook de grotere kunst die terecht een ware religie genoemd wordt dienen te kennen. Want er is een andere graad om naar te streven en die graad is de persoonlijkheid van God. Zodra iemand naar de persoonlijkheid van God zoekt dan ziet men dat die anders is dan een menselijke persoonlijkheid; want met de persoonlijkheid van een mens kan een mens slechts een menselijk gezichtspunt innemen, terwijl de mens met de persoonlijkheid van God het gezichtspunt van God in dient te nemen. En het zijn die persoonlijkheden met het gezichtspunt van God die, wanneer ze op aarde zijn gekomen, niet alleen de mensheid hebben ondericht, maar door hun leven de mensheid een voorbeeld hebben gesteld. Zij kwamen en gingen – sommige bekend, andere onbekend – maar elk van hen werd door sommigen geaccepteerd en door anderen verworpen. Geen van hen werd door de gehele mensheid geaccepteerd of verworpen. En ondanks dit zal de waarheid door zichzelf toch overwinnend blijken te zijn, want de overwinning behoort niets anders toe. Overwinning die uit valsheid voortkomt is een valse overwinning; slechts een ware overwinning behoort aan de waarheid en als een mens steeds dieper in de diepten van het leven en zijn geheimen graaft, zal hij zich dit voller realiseren. Valsheid, wat het schijnbare succes ook moge zijn, heeft zijn beperkingen en zijn eind. Want bij elke stap zal de valse persoon valsheid voelen; en met elke stap die een persoon richting valsheid zet zal hij voelen dat zijn voeten steeds zwaarder worden wanneer hij de waarheid ontmoet, terwijl degenen die naar de waarheid lopen voelen dat hun voeten met elke stap die ze zetten lichter worden. En door de kunst van het leven te leren en door dit te oefenen wordt iemand op het pad van de waarheid geleid naar dat doel wat het verlangen van elke ziel is.
Tenslotte is er de kunst van de gedachte. Hoe meer men zijn gedachten, zijn verbeelding aktiveert, hoe vaardiger men is om die op het gebied van de kunst uit te drukken. Daarom is het mooi maken van je gedachten de grootste bron van ontwikkeling in de kunst. En wanneer we dit hebben begrepen, zullen we tot de conclusie komen dat of nu het uiterlijke werk van kunst poëzie, muziek, schilderen of beeldhouwen is, het is de kunst van de persoonlijkheid die de grootste kunst van allemaal is; maar het is een kunst die niet kan worden geperfectioneerd zonder de ontwikkeling van de spirit van sympathie. Dit is het voornaamste en het belangrijkste in het leven. Hoe dieper onze sympathie is hoe groter onze kracht en inspiratie zal worden om onze kunst tot perfectie te brengen.
