Velen denken dat kunst afwijkt van de natuur, maar het zou beter zijn te zeggen dat kunst de voltooiing van de natuur is. Je kunt je afvragen hoe de mens de natuur kan verbeteren die door God is gemaakt, maar het is een feit dat God Zelf door middel van de mens Zijn creatie in kunst voltooit. Daar de verschillende elementen de voertuigen van God zijn, daar alle bomen en planten Zijn instrumenten zijn door middel waarvan Hij creëert, is kunst het middel van God waardoor God Zelf Zijn creatie voltooit.
Ongetwijfeld is niet alle zogenaamde kunst kunst. Door naar ware kunst te kijken is de mens in staat de realisatie te zien van het gebed: ´Uw wil geschiede, op aarde als in de hemel´. Door de gehele schepping heen, van het een naar het ander, heeft de Schepper door evolutie gewerkt. In de mens heeft de Schepper zogezegd de natuur voltooid; toch werkt de creatieve vaardigheid nog steeds door de mens en op die manier is kunst de ultieme stap in de schepping. Ofschoon al wat de mens, wetenschappelijk of artistiek, schept in feite kunst is, zijn de objecten die met een gevoel voor schoonheid zijn voortgebracht en die het gevoel van schoonheid in de mens aanspreken de voornaamste uitdrukking van deze creatieve vaardigheid.
Behalve dat kunst de creatieve kracht van God is, is zij de uitdrukking van de ziel van de kunstenaar. Een kunstenaar kan niet verspreiden wat hij niet heeft verzameld, ofschoon de mens de weg waarop dit wordt gedaan ontkent. De ziel van de kunstenaar ontvangt en de kunstenaar brengt slechts dat voort wat zijn ziel herkent als datgene wat is ontvangen. Wanneer het eenmaal begrepen wordt dat de kunstenaar niet alleen voortbrengt maar ook ontvangt, dan is het voor een mens van wie het hart is ontwaakt niet moeilijk in de ziel van een kunstenaar te kijken. Want kunst in kleur, in lijn, is niets anders dan de echo van zijn ziel. Als de ziel van een kunstenaar door kwelling heen gaat dan geeft zijn beeld ons een gevoel van vrees; als de ziel van de kunstenaar van harmonie geniet zullen we harmonie in zijn kleuren, in zijn lijnen zien. Wat toont dit aan? Het toont aan dat de ziel automatisch werkt door de kwast van de kunstenaar. Hoe dieper de kunstenaar is geraakt door de schoonheid die zijn ziel van buiten ontvangt, hoe groter de aantrekkingskracht van die schoonheid op degenen is die zijn werk zien.
Wat in de lijn en de kleur heeft zo´n invloed op de zintuigen van de mens? De vibraties die de kleur voortbrengt ontroeren de centra, de centra van de intuïtieve zintuigen die in het lichaam zijn verborgen. Iemand kijkt naar een kleur en voelt zich er onmiddellijk door ontroert. Elke graad van vibratie die de verschillende kleuren voortbrengen is anders, en daardoor is hun invloed ook anders. Dus terwijl de ene persoon open kan staan voor dat effect en die invloed, is een andere persoon zo geblokkeerd dat kleuren weinig indruk op hem maken. Om dezelfde reden zijn vrouwen ontvankelijker voor kleur en lijn dan mannen, want een vrouw is van nature ontvankelijk, een man expressief; daarom ontvangt een vrouw de indruk van kleur meer bereidwillig dan een man die geneigd is die af te weren. Maar tegelijkertijd zal een man met fijngevoeligheid, met een ontwaakt intuïtief zintuig, op kleur reageren, terwijl een man van wie de zintuigen nog niet zijn geopend, dat niet doet.
Harde kleuren brengen meer onderscheiden vibraties met zich mee, hun effect is beter op te merken dan die van zachte kleuren, en daarom is het natuurlijk dat harde kleuren een indruk op alle zielen kunnen maken; maar om de indruk die door zachte kleuren worden gemaakt te onderscheiden is fijngevoeligheid van gevoel vereist. De eenvoudige woorden van de alledaagse taal worden door iedereen begrepen, maar de fijnere schaduwen die op de woorden volgen worden niet door iedereen begrepen. Daarom heeft kleur, die voor een gewoon iemand slechts een kleur en niets anders is, zijn graden van invloed voor een persoon met een verfijnder gevoel.
De harmonie van kleuren is gebaseerd op hetzelfde principe als de harmonie van muziek. De reden is dat muziek uit hoorbare vibraties bestaat terwijl kleur de zichtbare vorm van vibraties is. Gezien vanuit het metafysische gezichtspunt heeft kleur een grote significantie in het leven van een mens. Het eerste dat in verband met kleur begrepen moet worden is dat de verschillende kleuren voortkomen uit de essentie van licht. Alle verschillende kleuren zijn verschillende intensiteiten van licht, maar omdat er drie aspecten van licht zijn, veroorzaakt dit soms verwarring in de mind van diegenen die niet over dit onderwerp hebben nagedacht. Een aspect van licht manifesteert zich door kleur; het is de straling van de kleur zelf. Het volgende aspect is wanneer de zon of iets anders zijn licht op de kleur schijnen; het licht van de kleur reageert op dat licht. En het derde licht is het licht van de ogen die zien; daarom is een gegeven kleur niet voor iedereen hetzelfde, niet alleen omdat de intensiteit van licht voor iedereen anders is, of het licht dat op het onderwerp valt anders is, of de intensiteit van de kleur anders is, maar ook omdat het element dat die specifieke kleur vertegenwoordigt een bepaalde intensiteit van reactie in een individu voortbrengt.
Volgens het mystieke idee zijn er vier hoofdelementen die kunnen worden onderscheiden en één dat onduidelijk is. De duidelijke elementen zijn aarde, water, vuur en lucht. Het zijn geen elementen in de betekenis waarin een wetenschapper dat woord zou gebruiken, maar volgens de betekenis die de mysticus eraan geeft. Het onduidelijke element is ether. Al deze elementen bevinden zich in het lichaam van de mens, in zijn mind en in zijn diepere zelf. Het hele bouwwerk van een individueel bestaan is gebouwd door middel van deze vijf duidelijke elementen en het is niet noodzakelijk voor een bepaald element dat op het ene niveau van bestaan overheersend is om dat op alle andere niveau´s te zijn. Het is daarom mogelijk dat er harmonie is tussen de elementen die op het innerlijke niveau overheersend zijn en de elementen die op het uiterlijke niveau overheersend zijn. Kortom, iemand reageert op de verschillende kleuren die de verschillende elementen vertegenwoordigen in overeenstemming met de werking van de verschillende elementen in zijn bestaan.
Vanuit het gezichtspunt van de mysticus is geel de kleur van de aarde, groen of wit de kleur van het waterelement, rood die van het vuurelement en blauw van het luchtelement. Wanneer de mysticus gevraagd zou worden wat de kleur van het etherelement zou zijn zou hij grijs antwoorden, omdat bij grijs iemand zou kunnen denken aan iets waar hij van houdt. Het is voor een student van kleur interessant te zien dat alle kleuren zogezegd verschillende schaduwen van licht zijn; het laat zien dat licht zelf zich in verscheidenheid heeft gemanifesteerd in de vorm van veel kleuren.
Een andere belangrijke vraag is die van de lijn. Veel liefhebbers of studenten van kunst voelen de grote invloed van een lijn, het effect dat een lijn kan hebben. Een verticale lijn, een horizontale lijn, een boog, een cirkel, allemaal maken ze zo´n verschil in de vorm. En hoe meer men bestudeert in welke mate een lijn verschil uitmaakt, hoe meer men zal ontdekken dat het geheim van alle schoonheid in de lijn zit. Maar het is moeilijk te zeggen welke vorm of welke lijn de juiste vorm of lijn is en de mens moet accepteren dat wat men niet door studie kan leren de intuïtie kan onderrichten.
De enige uitleg over het geheim van de lijn die men vanuit een mystiek gezichtspunt kan geven is dat het effect van een bepaalde lijn de innerlijke en uiterlijke niveau´s van het menselijk wezen in een zodanige omstandigheid brengt dat de mens terwijl hij naar de lijn kijkt zogezegd in de ban van die lijn is. Dit kan worden begrepen door het geheim van concentratie: dat elk object waarover de mens denkt, al is het maar voor een klein moment, een effect op zijn gehele wezen heeft.
Er is een harmonie aan lijnen en dit is zelfs moeilijker en complexer te begrijpen dan de harmonie van kleur, want de harmonie van de lijnen reikt dieper dan de harmonie van de kleur. Als een ruimte mooi ingericht is met kostbaar meubilair maar deze dingen niet in harmonie worden gehouden in overeenstemming met de wetenschap van lijnen dan voelen we een soort verwarring in de ruimte. Het is hetzelfde met kleding. Een jurk kan zeer kostbaar of mooi van kleur zijn, maar als het de lijn ontbeert ontbeert zij schoonheid. Daarom is in de kunst de lijn het voornaamste; dat is het geheim van kunst en haar charme en alleen de kunstenaar die de schoonheid van de lijn heeft begrepen kan die in zijn kunst uitdrukken.
Een aspect van kunst wordt getoond wanneer de kunstenaar probeert exact te kopieëren wat hij ziet. Een kunstenaar is contemplatief en het is niet niks om in staat te zijn het object exact te kopiëren. Dan is het succes van deze kunstenaar verzekerd omdat de kunstenaar ondanks zijn verlangen naar iets nieuws hij eigenlijk iets verlangt wat hij al heeft gezien. Is het niet geweldig, is het niet iets groots om in staat te zijn de natuur zoals zij is te kopiëren en om in de ziel van de mens dat wat in de natuur bestaat voort te brengen?
Een volgend aspect van kunst is de verbetering van de natuur die de kunstenaar maakt door overdrijving; en het genot van deze kunst ligt meer in aantrekkingskracht dan in indruk. Ongetwijfeld kan de kunstenaar in deze vorm van kunst het doel van zijn ziel vervullen, maar tegelijkertijd kan hij ver van de natuur weg raken; en hoe verder hij gaat hoe meer hij de schoonheid van de kunst vernietigt, want de natuur en de kunst dienen hand in hand te gaan.
De kunst heeft nog een ander aspect en dat is symbolisme. Symbolisme komt niet voort uit het menselijk intellect, want hij is uit de intuïtie geboren. Hoe verfijnder de ziel, hoe beter zij op de een of andere wijze is toegerust om symbolische ideeën te begrijpen. Een verfijnde ziel droomt altijd symbolische dromen en wanneer de ziel nog verfijnder wordt kan zij de droom interpreteren en de betekenis van dat symbolisme begrijpen. De kunstenaar die in zijn kunst een symbolisch idee voortbrengt heeft dat geleerd uit hetgeen hij in de natuur heeft gezien en heeft geïnterpreteerd in zijn kunst. Dit is ware inspiratie. Hoe verfijnder de kunstenaar is, hoe verfijnder de symbolen die hij voortbrengt.
In elk kunstwerk kan men drie factoren observeren: de oppervlakte ervan, de lengte en de breedte ervan en de diepte ervan; maar ik bedoel dit niet in de letterlijke zin van deze woorden. De oppervlakte is wat het schilderij zelf is, de lengte en de breedte zijn het verhaal dat het vertelt en de diepte is de betekenis die het onthult. Daarom is de beste manier om het werk van een kunstenaar te bestuderen en te waarderen door deze drie elementen in overweging te nemen. Kunst is een zeer uitgebreid onderwerp.
