Verzoening

Elke inspanning die bij het ontwikkelen van de persoonlijkheid of bij het ontwikkelen van het karakter wordt verricht dient niet verricht te worden om te bewijzen dat jezelf superieur aan anderen bent maar om aangenamer te worden voor degenen om je heen en voor degenen met wie we in contact komen. Verzoening, of Ettefaq zoals het door de soefi´s wordt genoemd is niet alleen het credo van de soefi maar het is ook het teken van de soefi. Deze deugd wordt niet gemakkelijk geleerd en beoefend, want die behoeft niet alleen good-will maar ook wijsheid. Het grote talent van de diplomaat is door middel van overeenstemming de gewenste resultaten teweeg te brengen. Gebrek aan overeenstemming is gemakkelijk. Je ziet dat zo vaak onder de lagere schepping. Overeenstemming is moeilijk want die vereist een ruimere visie, een visie die het ware teken van spiritualiteit is. Een bekrompen visie maakt de horizon van de visie van de mens klein. Degene met een bekrompen visie kan het niet gemakkelijk met iemand eens zijn. Er is altijd een ontmoetingsplek voor twee mensen, hoe anders ze ook mogen denken. De ontmoetingsplek kan zich echter ver weg bevinden en een mens is niet altijd bereid om de moeite te nemen zo ver te gaan teneinde tot overeenstemming te komen. Heel vaak staat zijn geduld hem niet toe ver genoeg te gaan om een ander te ontmoeten. Wat er in het algemeen gebeurt is dat iedereen van de ander wil dat hij naar hem toe komt waar hij staat en dat hij van zijn kant niet bereid is om daarvandaan in beweging te komen.

Dit betekent niet dat iemand teneinde een waar soefi te worden zijn ideëen op moet geven zodat hij een ander in overeenstemming ontmoet. En het levert geen voordeel op om met elke gedachte die van een ander uit komt mee te gaan noch levert het een voordeel op om je eigen idee uit je hart te verwijderen. Dat is geen verzoening. Degene die in staat is naar een ander te luisteren is degene die ervoor zorgt dat de ander naar hem luistert. Degene die het gemakkelijk met iemand eens is zal de macht hebben om de ander het gemakkelijk met hem eens te zijn. Daarom win je door dit zo te doen werkelijk ondanks het schijnbare verlies dat soms op zou kunnen treden. Wanneer iemand in staat is om zowel vanuit zijn eigen gezichtspunt als vanuit het gezichtspunt van een ander kan kijken heeft hij een complete visie en een helder inzicht; hij ziet als het ware met beide ogen.

Frictie produceert ongetwijfeld licht, licht is echter de overeenstemming van de atomen. Het is een stimulus voor het denken als twee mensen hun eigen ideëen hebben en erover argumenteren en op die manier maakt het niet zoveel uit. Maar wanneer iemand argumenteert omwille van het argument dan wordt het argument zijn object en verkrijgt hij geen bevrediging uit verzoening. Woorden verschaffen het middel tot onenigheid, redenen worden olie op het vuur. Maar wijsheid vertoeft daar waar de intelligentie buigzaam is. Dan begrijp je alles, zowel de juiste als de verkeerde dingen, de goede en de kwade dingen. Degene die perfecte kennis bereikt is boven het goede en het kwade uitgestegen. Hij kent ze en kent ze toch niet, hij kan veel zeggen en toch, wat kan hij zeggen? Dan wordt het voor hem gemakkelijk alles en iedereen te verzoenen.

Er is verhaal over twee soefi´s die elkaar na jaren weer ontmoeten nadat ze op hun eigen wijze hun reis hadden gemaakt. Ze waren blij elkaar te ontmoeten na zo veel jaren van scheiding omdat ze beiden mureeds van dezelfde murshid waren. De een zei tegen de ander: ´Vertel me, alsjeblieft, wat je ervaring is geweest. Na al deze tijd van studie en beoefening van het soefisme heb ik een ding geleerd: hoe anderen te verzoenen en dat kan ik nu erg goed. Wil je me vertellen wat jij hebt geleerd?´ De ander zei: ´Na al deze tijd van studie en beoefening van het soefisme heb ik geleerd hoe ik meester over het leven moet zijn. Alles wat er op deze wereld bestaat is voor mij en ik ben de meester. Alles wat er gebeurt, gebeurt door mijn wil´. Toen kwam de murshid, wiens mureeds ze waren geweest en zij vertelden hem beiden over hun ervaringen tijdens hun reizen. De murshid zei: ´Jullie hebben beiden gelijk. In het geval van de eerste was het zelf-ontkenning in de juiste betekenis van het woord die hem in staat heeft gesteld anderen te verzoenen. In het geval van de ander was er niets anders dan zijn wil overgebleven; als er al enige wil was was dat de Wil van God´.