Mentale creatie

De mensen zijn zo geabsorbeerd in deze zichtbare creatie dat ze maar heel zelden denken aan de waarde van die andere creatie die binnenin henzelf bestaat. Veel mensen raken beperkt en zijn zich niet bewust van die andere creatie die binnenin hen onbewust voortgaat, omdat ze al die uiterlijke zaken najagen die aanlokkelijk zijn, die hun aandacht trekken en die hun interesse wegdragen.

In werkelijkheid is iedereen een wereld binnenin zichzelf. Hoe weinig reflecteert hij er echter over! Hij is zich altijd bewust als een druppel in de oceaan te zijn, terwijl hij daarentegen niet afweet van de andere zijnstoestand, waarin hij de oceaan is en al het andere een druppel.

Er is een passage in een van de heilige geschriften die vertelt hoe God de aarde schiep en vervolgens de hemelen. Wat betekent dit? Werd de hemel na de aarde geschapen? De betekenis is dat deze creatie die zich om ons heen bevindt eerst wordt ingeprent op onze mind en dat de mind vervolgens zijn eigen wereld, zijn eigen hemel schept. Het is de creatie van de mind, een hogere wereld, die zich toch binnen in onszelf bevindt. En deze wereld kan de hemel zijn of het tegenovergestelde. Zoals Omar Khayyám schrijft: ´De hemel is de visie van ingewilligd verlangen en de hel is de schaduw van een ziel die in vuur en vlam staat´, wat laat zien dat het verlangen de bron van de hemel is en de inwilliging van dat verlangen. Tegelijkertijd vormen het mentale vuur en de teleurstelling, de bezorgdheid, de angst of de kwelling de schaduw van de ziel die in vuur en vlam staat.

Eeuwen geleden heeft Zarathoestra onderricht dat er drie soorten zonde zijn en drie soorten deugd: die van denken, spreken en handelen.

Iemand beschouwt altijd de deugd als een deugd in het handelen en zonde als een zonde in het handelen, maar denkt er nooit na over de deugd en de zonde in het spreken of het denken. Het is de ervaring van elke mysticus en van een ieder die het pad heeft betreden dat de macht van het denken veel groter is dan die van het spreken of het handelen. In ons dagelijkse leven komen we het vaak tegen dat als we aan iemand denken die een bepaald boek of een bepaalde bloem waarnaar wij verlangen komt brengen, hij ons komt bezoeken en dit boek of die bloem meebrengt. Wij hadden die wens niet tot uitdrukking gebracht en toch is die ingewilligd. Zo is de macht van het denken, de creatie van de mind. ´Gedachten zijn dingen´, heeft men gezegd. Maar ze zijn meer. Gedachten zijn wezens. Het zijn net zo´n levende wezens als dat wij dat zijn. Zij zijn werkzaam net zoals wij werkzaam zijn. Zij hebben leven in zich. Het lichaam kan zich voortplanten, maar de mind kan dat ook. De gedachte of de verbeelding noemen we de voortplanting van de mind. Gedachte wordt beheerst, terwijl de verbeelding daarentegen niet wordt beheerst.

Er is een gezegde in het Sanskriet: ´Er zijn talloze goden en toch is er één God´. Dit betekent dat net als elke planeet een wereld is, elke mind een wereld is. Het is een levende wereld. De vraag is waarom we verdriet zouden moeten hebben, waarom we problemen in het leven zouden moeten hebben en waarom we mislukkingen in het leven zouden moeten hebben als we onze wereld maken en ons leven modelleren? Het antwoord is dat het noch de fout van de Schepper is noch van de wereld. Het is de fout van onze onwetendheid. Het is ons gebrek aan kennis. Boeddha verbeeldt dit gebrek aan kennis als volgt: het is alsof je je in het pikkedonker vastklampt aan de tak van een boom zodat je niet kunt zien wat er zich onder je voeten bevindt, of dat land is of water. Dus ben je de hele tijd bang om te vallen. Je blijft je vastklampen aan de boom en kwelt de angst je over hoe lang het zal duren voordat je los moet laten, terwijl je denkt: ´Hoe lang kan ik me vastklampen aan deze tak?´ Toch valt er onder jouw voeten niets te zien. Zo is het leven totdat het licht komt. Dan lijkt dat op de komst van de zon. Wanneer de zon opkomt ontdek je dat er geen water is en nauwelijks ruimte, want de grond bevindt zich vlak onder jouw voeten.

Het land van de onsterfelijkheid lijkt zo ver van ons verwijderd. Maar wanneer de zon van kennis opkomt zien we dat die dichtbij is, zo dichtbij. Wanneer de mens dat eenmaal weet hoeft hem geen moraal of deugden geleerd te worden. Hij weet dan wat het beste voor hem is en waar hij naartoe moet gaan. Hij kent zijn eigen creatie. Hij weet dat als hij afzichtelijke spirits in zijn gedachten creëert zij monsters zullen worden die tegen hem zullen gaan werken en zijn eigen leven zullen gaan vernielen. Als de mens echter de spirit van liefde en vriendelijkheid creëert dan zullen anderen hem in zijn nood helpen en zal hij altijd omgeven worden door liefde en vriendelijkheid.

Als mensen zich dit eenmaal realiseren dan wordt hun leven anders. Zij worden healers van mensen. Zij sympathiseren met de problemen van een ander. Zij dienen in de moeilijkheid van een ander. Zij willen weten of zij niet iets kunnen doen, niet op de een of andere manier kunnen helpen. Een woord kan helpen. Een gedachte aan vriendelijkheid en aan sympathie zal helpen. Alles wat ze ook maar voor een ander doen doen ze voor zichzelf omdat elke gedachte aan vriendelijkheid, goedheid of sympathie heeft een wereld van sympathie om zich heen voortgeplant. En zulke mensen kunnen niet zonder zijn. Zelfs als ze naar een land gaan waar neimand hen kent of hen begrijpt kunnen ze nog steeds sympathie en liefde aantrekken als ze die binnenin zichzelf hebben gecreëerd.

Dit laat zien hoe belangrijk het is om voorzichtig te zijn met wat je zegt. Als je in de ban van boosheid handelt en zulke dingen zegt als: ´Ik wil zijn gezicht niet zien´, of andere slechte woorden dan wenst de spreker nadat de ban is verdwenen dat hij zulke dingen niet had gezegd of gedaan. Hij zou zelfs willen dat hij niet over een vijand zulke dingen had gezegd. Maar op dat moment besefte hij niet dat datgene wat hij creëerde leven bezit. Hij zal bang zijn voor datgene wat hij heeft gecreëerd en dat zal zowel zijn eigen vijand worden als de vijand van de persoon tot wie zijn ongerechtvaardigde denken werd gericht. Niet alleen dat, maar hij zal veel meer van hetzelfde voortplanten. Als er eenmaal in de spirit van boosheid of irritatie een slechte gedachte wordt gecreëerd dan worden daar vanuit duizend andere spirits gecreëerd. Er kan een wereld gecreëerd worden door een uitlaatklep te bieden aan één enkele zwakte.

Alles wat we in de uiterlijke wereld verzamelen en ophopen voor ons geluk en comfort is beperkt. Nog niet eenduizendste deel van deze wereld die we bezitten kunnen we in werkelijkheid ons eigen koninkrijk, onze wereld noemen. Onze mind kan echter talloze gedachten en impressies creëren en verzamelen, die allemaal de werkelijke wereld ervan uitmaken. Al onze bezittingen, alles wat we in het leven verzamelen, al deze zaken die we op een dag achter moeten laten zijn voorbijgaand. Maar datgene wat we in ons denken hebben gecreëerd, in onze mind hebben gecreëerd, dat is in leven.

Iemand denkt: ´Ik zou ooit een fabriek willen bouwen´. Op dit moment heeft hij geen geld, geen kennis en geen bekwaamheid. Maar een gedachte kwam: ´Ik zou ooit een fabriek willen bouwen´. Vervolgens denkt hij aan iets anders. Er ging wellicht jaren voorbij, maar die gedachte is constant werkzaam geweest door duizend minds heen en duizend bronnen bereiden voor hem datgene voor wat hij ooit verlangde. Als we konden terugkijken op alles waaraan we op verschillende tijden hebben gedacht dan zouden we ontdekken dat de lijn van lot of bestemming, Kismet zoals het in het Oosten wordt genoemd, door ons denken wordt gevormd. Gedachten hebben voor ons dat geluk of verdriet dat we ervaren voorbereid. De hele mystiek is hierop gebaseerd.

Als gedachten dit tot stand kunnen brengen dan kunnen liefde of verbeeldingskracht dat ook. Zelfs een droom kan het tot stand brengen in overeenstemming met de impressie die hij maakt. Sommige gedachten zijn als dingen, als objecten, andere gedachten zijn als wezens. Sommige gedachten zijn als engelen die zich aan onze zijde bevinden, andere als duivels. Zij bevinden zich om ons heen ofwel ons helpend in de richting van het tot stand brengen van objecten voor onze ogen ofwel ons terugtrekkend van die zaken die we tot stand wensen te brengen.

Iemand kan denken en wellicht is het resultaat van zijn denken heel fragiel. Een ander heeft vandaag een gedachte en morgen is de wens ingewilligd. Waarom is dit? Vanwege de macht van het denken. In het denken van de een bevindt zich meer leven en in dat van een ander minder. Het verschil tussen een object en een levend iets is dat er zich meer of minder leven in bevindt. Waar er echter bewustzijn en activiteit is noemen we dat leven en we noemen dat wat intelligentie en bewustzijn ontbeert een object. Toch zijn ze in werkelijkheid beide levend. Iemand met een zwakke wil heeft geen kracht in zijn denken. Als hij duizend keer denkt heeft dat geen effect omdat hij niet die vitaliteit of energie bezit die noodzakelijk is voor het denken om levend te zijn.

Wat is de vitaliteit die leven schenkt aan de gedachte? Die is hetzelfde in de mens, in het koninkrijk van de plant of het koninkrijk van de mineraal. In het ene geval bevindt zich het leven aan de oppervlakte, in het andere geval is die verborgen. Dat is de reden waarom wij ze in het ene geval dingen noemen en wezens in het andere geval. Dus zijn er dode gedachten en zijn er levende gedachten. Tot welke klasse een gedachte hoort hangt af van de macht die wilskracht wordt genoemd. Als er wilskracht is, wordt het woord zowel uitgesproken als verricht.

Dit idee wordt uitgedrukt door de woorden Kalpa Vraksha, de wensboom. Het verhaal is dat een ieder die toevallig een tijdje onder de boom zit zijn wens ingewilligd zal zien. Toch weet niemand waar die boom te vinden is. De boom is de mind. De wortel ervan is het hart. Datgene wat het denken macht geeft, spirit of leven aan een gedacht schenkt, is het voelen. Iemand zonder gevoel is alsof hij dood is. Met gevoel is hij levend en zijn denken ook. Denken met gevoel is een veel grotere macht dan denken zonder gevoel. Alleen maar zeggen: ´Ik vind jouw schilderij heel mooi´, zal geen effect hebben als er geen gevoel achter zit. Het is slechts een aaneenschakeling van woorden. Er bevindt zich geen leven in. Maar wanneer deze woorden met gevoel worden geuit dan gaan ze ook door je hart heen. De gedachte wordt levend.

Er zijn grootse mensen geweest van wie de levende gedachten iedereen levendig konden maken. Zij konden leven verschaffen en healen. Zij hebben hun gedachten achter zich gelaten en mensen hebben die gekoesterd als geschriften, als heilige boeken. Zij hebben ze als een religie opgevat. Zulke gedachten kunnen nooit verdwijnen of sterven, zo´n lang leven is er aan gegeven. Wat voor vorm hun gedachten ook hebben aangenomen, of dat nu muziek, proza, poëzie, aforismen of waardevolle uitspraken die nooit zullen sterven, zij zullen altijd leven. Er zijn anderen die niet de waarde of het onsterfelijke karakter van deze creatie van de mind hebben gekend. Zij gaan door het leven zonder de waarde ervan te beseffen. Zulke mensen zijn dwaas, stom, de hele tijd aan het mopperen over mensen en anderen aan het bekritiseren.

Een hindoestaanse dichter heeft gezegd: ´Wacht u voordat u een woord spreekt. U weet niet dat deze wereld een koepel is en dat er zich in die koepel een echo bevindt´. Dus alles wat je ook maar in deze wereld uit wordt teruggekaatst. Als er een goede gedachte naar iemand wordt gestuurd hoeft hij daar niet van af te weten. Toch hebben we een goede gedachte gezonden, een gedachte van vriendelijkheid, oprechte sympathie en liefde. We hoeven hem dat niet te vertellen. We hoeven hem niet te zien. Maar na zelfs tien jaar zullen we ontdekken dat er iets voor hem is voorbereid. Iets heeft de vriendschap intiemer gemaakt. Hij zal dan weten dat wij over hem hebben nagedacht. Het geheim hiervan is dat het leven één is. Hierin leven en bewegen al deze fantomen. En we denken dat iedereen een ander leven is en toch is er slechts één leven dat de mystici God noemen, die niet verdeeld kan worden.

De soefi zegt dat de mens niet een deel van God is want hoe kan God verdeeld worden? Kun je ruimte verdelen? Aangezien ruimte niet verdeeld kan worden, hoe kan God dan wel verdeeld worden? Hoe kan dit éne leven verdeeld worden? Er is geen deling. Er is geen muur tussen wie dan ook in deze wereld.

Of de gedachte nu aan verbittering of aan sympathie, liefde of aan vriendelijkheid is, hij bereikt de andere persoon. Wanneer de gedachte gevoel achter zich heeft, heeft hij leven, of het gevoel nu uit verbittering of uit vriendelijkheid bestaat. Als het verbittering is dan zal die vernielen. Maar het gevolg van zo´n gedachte zal zodanig zijn dat die terug zal keren naar de schenker. Die zal zeker terugketsen. Die zal zeker terugkeren naar degene die hem heeft gezonden. Of het nu verbittering of vriendelijkheid was die zal evengoed terugkeren. Maar meer dan dat: zijn gedachte plant zich net zo zeker voort als bacteriën en wormen. Je gedachte aan liefde verzamelt duizend wezens van liefde en vriendelijkheid om je heen.

Er staat een profetie in de Bijbel dat wanneer de volgende Leraar komt hij tienduizend heilige mensen in zijn leger mee zal brengen. Wat betekent dit? Betekent dat tienduizend zichtbare mensen? Nee, er zullen talloze gedachten aan goodwill en dienstbaarheid aan de mensheid zijn die zijn leger zullen worden.

Uiterlijk zijn we een enkel wezen, maar innerlijk zijn we een wereld. Net zo oneindig groot als de wereld om ons heen is, zo oneindig groot is de wereld binnenin ons. Asif zegt: ´De begrenzing van de lucht en het land kunnen niet vergeleken worden met het hart van de mens. Als het hart van de mens ruim is, is er niets wat ruimer dan dit hart is´. Alles kan er een verblijfplaats in vinden. Hemel, aarde, zon en maan worden er allemaal in gereflecteerd. Het wordt zelf het geheel. Deze wereld wordt zo zoals je die verkiest te maken. Als de mens dit toch slechts zou weten! Aangezien hij dat echter niet weet is de wereld geen hemel maar is die het tegenovergestelde geworden. Wij geven anderen de schuld van onze zorgen en onze tegenspoed, niet waarnemend dat we zelf de scheppers van onze wereld zijn. Dat onze wereld zowel invloed op ons leven van binnen als op ons wereld van buiten. Als iemand bijvoorbeeld beschuldigd wordt door het zelf dat zich binnenin bevindt dan zal hij door ieder ander beschuldigd worden en als hij erdoor wordt bewonderd dan zal hij door iedereen om hem heen bewonderd worden. Als het zelf dat zich binnenin bevindt schuldig voelt ten opzichte van iemand in de uiterlijke wereld dan zal hij zich schuldig voelen en als hij twijfelt over het juiste spirituele pad dan zal hij in die spirit van twijfel door de wereld heen gaan.

Wij lezen in het geschrift hoe Mozes met God sprak op de Berg de Sinaï. De engel Gabriël bracht een boodschap naar de profeet. Wat was de engel? Wat was de Berg de Sinaï? De Berg de Sinaï is de mind van de mens. God bevindt zich er binnenin. Het gevoel van de mens bouwt een brug vanuit de mind van de mens naar de berg van God.

Roemi zegt het zo mooi: ´Er is een fluit, het ene uiteinde bevindt zich tussen de lippen van God en het andere uiteinde van de fluit bevindt zich in het hart van de mens´. Wat een prachtige metafoor! Wanneer het hart van de mens wordt gewekt, wanneer de gedachten levende wezens zijn geworden, dan stroomt dit gevoel, wanneer het ook maar opkomt als een stroom vanuit het oneindige naar het eindige, vanuit de objectieve wereld terug naar de ongeziene wereld, vanuit God naar de mens. Er wordt een stroom gevestigd. Het denken van de mens is de brug naar de hemel.

Wat het denken van de mens ook maar heeft gebouwd, dat wordt zijn hemel, met de zangers, de Upsaras en de mooie mensen. Dit is de ware hemel. Een mens met een leger aan mooie gedachten bevindt zich in de Tuin van Eden. Hij heeft binnenin zichzelf een tuin geproduceerd. Er is een versregel van Bedil: ´Als je deze prachtige tuinen en bloembedden om je heen wilt hebben hoef je ze niet in de uiterlijke wereld te gaan zoeken. Je hoeft alleen maar de poort van je hart te openen om ze daar te zien en je zult van ze genieten´.

Mensen denken dat zo´n wereld alleen maar verbeelding is, dat die alleen maar bestaat in het denken. Maar werkelijk deze wereld is de enige wereld die in het hiernamaals zal blijven bestaan. Er zal geen enkele andere wereld zijn want deze fysieke wereld zal niet blijven bestaan. Elke ziel is een wereld aan het creëren. Hoe gigantisch groot een planeet ook mag lijken in vergelijking met de mind van de mens, in werkelijkheid is de mind van de mens veel groter. Er bevindt zich een wereld in deze planeet. Zoals de hindoes hebben gezegd: ´Onze planeet heeft een god en de mens is de god van zijn planeet´.

Op de eerste plaats dien je te weten dat je nodig hebt en dien je de meester over jezelf, over je denken en over je leven te worden. Vervolgens zal je persoonlijkheid aangenaam en plezierig voor anderen worden en zul je een zegen worden voor iedereen die je op deze wereld tegenkomt.