Er is een proces van ontwaken van de kindertijd tot de pubertijd en van de puberteit tot de volwassenheid. En tijdens deze ontwikkeling is je gezichtspunt, je kijk op het leven, aan het veranderen. Je ontdekt ook dat je soms door een ziekte of een groot leed heen gaat en dat op het einde ervan je hele kijk op het leven is veranderd. Soms gebeurt het ook dat iemand die ver heeft gereisd schijnbaar helemaal veranderd terugkomt. Ook komt er vaak een plotse verandering in de kijk op het leven nadat iemand een vriendschap heeft gevormd of nadat hij de leerling van iemand is geweest of nadat hij is getrouwd. Er zijn zelfs enkele gevallen waarin de verandering zo duidelijk is dat je kunt zeggen dat hij een geheel nieuwe persoon is geworden.
We kunnen zulke veranderingen of ontwikkelingen in drie klassen verdelen, waarvan de eerst wordt verbonden met de fysieke ontwikkeling, de volgende met de ontwikkeling van de mind en de derde met de ontwikkeling van de ziel. Hoewel maar weinig mensen het zullen toegeven, kunnen veel mensen zich ervaringen uit de kindertijd herinneren toen in een ogenblik tijd hun gehele kijk op het leven veranderde. Tot rijpheid komen is een gewenst resultaat en het is het doel van elk object in het leven om tot rijpheid te komen en zich te ontwikkelen. Daarom kun je in de ontwaking van de ziel de vervulling van het doel van het leven herkennen.
Het eerste teken van het ontwaken van de ziel is net als de geboorte van een baby. Vanaf de tijd van zijn geboorte is de baby geïnteresseerd in het horen van dingen, waar het geluid ook maar vandaan komt en in het zien van dingen, een kleur of wat het ook moge zijn. En dus raakt iemand van wie de ziel is ontwaakt, wakker voor alles wat hij ziet en hoort. Vergeleken met die persoon lijkt ieder ander de ogen open te hebben maar niets te zien, de oren open te hebben maar niets te horen. Hoewel er velen met open oren zijn is er toch maar een enkele die hoort en hoewel er velen met open ogen zijn is er toch maar een enkele die ziet. Dat is de reden waarom het natuurlijke zien van de ontwaakte ziel helderziend wordt genoemd en haar natuurlijke horen helderhorendheid. Het eenvoudige engelse woord ´seer´ (= ziener, vert.) brengt over dat zo iemand ogen heeft, maar dat hij naast ogen ook het zicht heeft.
Zodra de ziel is ontwaakt heeft muziek er een grote aantrekkingskracht op, raakt poëzie haar, roeren woorden haar en heeft kunst invloed op haar. Het is niet langer een slapende ziel, ze is wakker en begint in grotere mate van het leven te genieten. Dit ontwaken van de ziel wordt in de Bijbel vermeld: mits de ziel opnieuw wordt geboren zal ze het koninkrijk van de hemel niet binnengaan. Voor de ziel betekent opnieuw geboren worden dat ze wordt gewekt nadat ze op aarde is gekomen. En het binnengaan van het koninkrijk betekent deze wereld binnengaan waarin we nu staan, hetzelfde koninkrijk dat in de hemel verandert zodra het gezichtspunt is veranderd. Is het niet interessant en zeer verbazingwekkend te overwegen dat dezelfde aarde waarop we lopen voor de een de aarde is en voor de ander de hemel? En het is nog interessanter om op te merken dat wij het zijn die de aarde van de aarde in de hemel veranderen. Deze verandering komt niet voort uit studie noch door iets anders, maar enkel door de verandering van ons gezichtspunt. Ik heb mensen gekend die op zoek waren naar de waarheid, boeken erover bestudeerden, zelfs zelf vele boeken over filosofie en theologie schreven en die uiteindelijk toch op dezelfde plaats stonden als waar ze waren gestart. Dat toont aan dat alle uiterlijke pogingen excuses zijn. Er is slechts een ding dat je met de werkelijkheid confronteert en dat is het ontwaken van de ziel.
Alle tragedies in het leven, alle ellende en disharmonie worden veroorzaakt door gebrek aan begrip. En gebrek aan begrip komt voort uit gebrek aan doordringing. Wanneer je niet vanuit het gezichtspunt waarvandaan je zou moeten kijken naar het leven kijkt dan word je teleurgesteld omdat je het niet kunt begrijpen. Het is niet aan de uiterlijke wereld om ons te helpen het beter te begrijpen, wij zelf zijn het die onszelf zouden moeten helpen.
Vervolgens is er een verdere ontwaking, een voortzetting van wat ik het ontwaken van de ziel heb genoemd. En het teken van deze ontwaking is dat de ontwaakte persoon een licht werpt, het licht van zijn ziel, op elk schepsel en elk object en dat object, die persoon of conditie in dit licht ziet. Het is zijn eigen ziel die een fakkel in zijn hand wordt. Het is zijn eigen licht dat zijn pad verlicht. Het is net als een zoeklicht richten op donkere hoekjes die je eerder niet kon zien en de hoeken worden helder en verlicht. Het is als het werpen van licht op problemen die je eerder niet begreep net als het door mensen heen kijken met röntgenstralen waar ze eerst een raadsel waren.
Zodra het leven voor de ontwaakte ziel helder wordt laat ze een andere fase van manifestatie zien, en dat is dat elk aspect van het leven met deze persoon communiceert. Het leven is communicatief, de ziel is communicatief, maar ze communiceren niet totdat de ziel wakker gemaakt wordt. Wanneer de ziel eenmaal wakker gemaakt is begint ze te communiceren met het leven. Als jongeman had ik een groot verlangen om de tempels van heiligen en van grote leraren te bezoeken, maar hoewel ik heel graag iets van hen wilde vernemen en hen iets wilde vragen liet ik mijn vragen achterwege en zat ik kalm in hun aanwezigheid. Op die manier had ik een grotere tevredenheid en voelde ik een grotere zegening door daar rustig te zitten dan als ik met hen had gediscussiëerd, van gedachten had gewisseld en had gepraat, want uiteindelijk voelde ik dat er een communicatie was die veel bevredigender was dan deze uiterlijke discussies en woordenwisselingen van mensen die niet weten waar ze over discussiëren. Het was verlichtend en verfrissend en het gaf de macht en inspiratie waarmee je het leven in een beter licht kunt zien.
Degenen die ontwaakt zijn worden niet alleen voor zichzelf maar ook voor anderen gidsende lichten. En door hun licht, vaak zonder het te weten, helpt hun aanwezigheid zelf de moeilijkste problemen gemakkelijk te maken. Dit laat ons het feit beseffen dat de mens licht is, zoals de geschriften hebben gezegd, een licht waarvan de oorsprong, waarvan de bron, goddelijk is. En wanneer dit licht wordt aangewakkerd, wanneer de ziel wordt gewekt, is het alsof die persoon midden in de nacht wakker werd tussen honderden en duizenden mensen die vast in slaap zijn. Hij zit en staat tussen hen in, hij kijkt naar hen, hoort over hun zorgen, ellende en omstandigheden, honderden van hen die zich in hun slaap voortbewegen, in hun eigen droom, niet ontwaakt tot zijn conditie hoewel hij zich dicht bij hen bevindt. Het kunnen vrienden of verwanten zijn, kennissen of vijanden, welke relatie dan ook, maar ze weten weinig over hem omdat een ieder helemaal in beslag is genomen door zijn eigen zorgen. Deze ontwaakte ziel die tussen hen in staat zal naar iedereen luisteren, zal iedereen zien, zal alles herkennen wat ze denken en voelen. Maar zijn taal begrijpt niemand, zijn gedachten kan hij niemand uitleggen, hij kan niet verwachten dat iemand zijn gevoelens voelt. Hij voelt zich eenzaam. Maar er is in deze eenzaamheid ongetwijfeld ook het gevoel van perfectie, want perfectie is altijd eenzaam.
Toen er gezegd werd dat met het dalen van de Heilige Geest de apostelen alle talen kenden, betekende dat niet het kennen van de talen van alle landen. Ik kende een man in Rusland die zesendertig talen sprak, maar dat maakte hem nog niet spiritueel. De apostelen echter kenden de taal van de ziel. Want er zijn veel talen die in verschillende landen worden gesproken, maar er zijn ook talloze talen die door elk individu als zijn eigen specifieke taal worden gesproken. En dat helpt ons om een ander idee van groot belang te beseffen: dat de uiterlijke taal alleen maar uiterlijke dingen en gevoelens over kan brengen, maar dat er een innerlijke taal is, een taal die door zielen die zijn ontwaakt begrepen kan worden. Het is een universele taal, een taal die het allerdiepste zintuig raakt. Hitte en kou zijn verschillende sensaties die in verschillende landen verschillende namen hebben en toch zijn het altijd in essentie dezelfde sensaties. Ook liefde en haat, vriendelijkheid en onvriendelijkheid, harmonie en disharmonie zijn allemaal ideëen die in verschillende landen verschillende namen hebben, maar het gevoel is bij iedereen hetzelfde.
Wanneer we teneinde het denken van iemand anders te begrijpen, afhankelijk zijn van zijn uiterlijke woord dan zullen we waarschijnlijk falen om dat te begrijpen, want wellicht kennen we de taal van die persoon niet. Maar als we van ziel tot ziel met iemand anders kunnen communiceren dan kunnen we zeker begrijpen wat hij bedoelt, want voordat hij een woord zegt heeft hij het al in zichzelf gezegd. En dat innerlijke woord bereikt ons voordat het naar buiten toe wordt geuit.
Voordat het woord wordt gesproken zegt de expressie het; voor de gedachte is gevormd, spreekt het gevoel erover. En dit laat zien dat een gevoel een gedachte vormt, een gedachte die zich als spraak manifesteert. En zelfs voordat een gevoel zich manifesteert kan die gevangen worden wanneer je in staat bent met de ziel te communiceren. Dit is wat communicatie genoemd kan worden: communiceren met het allerdiepste wezen van iemand. Wie kan echter op die wijze communiceren? Degene die weet hoe hij met zichzelf moet communiceren, degene die, met andere woorden, ontwaakt is. De persoonlijkheid van een ontwaakte ziel wordt anders dan elke andere persoonlijkheid. Ze wordt magnetischer, want een levende persoon heeft magnetisme. Een lijk heeft geen magnetisme. De levende brengt vreugde en daarom is het de ontwaakte ziel die vreugdevol is.
En denk nooit, zoals velen doen, dat een spirituele persoon een bezorgd, opgedroogde persoon is met een lang gezicht. Spirit is vreugde, spirit is leven. En wanneer die spirit ontwaakt is is er alle vreugde en plezier wat er maar bestaat. Net zoals de zon alle duisternis wegneemt zo verwijdert spiritueel licht alle zorgen, angsten en twijfels. Als een spiritueel ontwaken niet zo waardevol was wat zou dan het nut van zoeken in het leven zijn? Een schat die niemand van ons af kan pakken, een licht dat altijd zal schijnen en nooit gedoofd zal worden, dat is spiritueel ontwaken en dat is de voltooiing van het doel van het leven. Zeker, de dingen die iemand eens van waarde achtte en belangrijk vond worden minder belangrijk. Zij verliezen hun waarde en de dingen die prachtig zijn verliezen hun kleur. Het is net als het zien van een podium bij daglicht: alle paleizen en andere landschappen op het podium stellen ineens niets meer voor. Het maakt echter een einde aan de slavernij voor een ieder die is onderworpen, want de ontwaakte wordt meester van de dingen van deze wereld. Hij hoeft ze niet op te geven. Optimisme ontwikkelt zich vanzelf, optimisme echter met open ogen. Macht neemt vanzelf toe, de macht om dingen af te maken, en hij zal met iets doorgaan totdat het af is, hoe klein het ook is.
Het is heel moeilijk een ontwaakte ziel te beoordelen, zoals men in het Oosten zegt, want er is niets uiterlijks om de conditie ervan te bewijzen. De beste manier om een ontwaakte ziel te zien is zelf te ontwaken, maar niemand op de wereld kan pretenderen ontwaakt te zijn wanneer hij nog slaapt, net zoals een kind door het opplakken van een snor op zijn gezicht daarmee nog niet bewijst volwassen te zijn. Al het andere kun je pretenderen, maar niet het zijn van een ontwaakte ziel, want dat is een levend licht. Waarheid wordt geboren in het ontwaken van de ziel. En waarheid wordt niet onderricht, waarheid wordt ont-dekt. De kennis van waarheid kan niet vergeleken worden met de kennis van vormen of ideëen. De waarheid bevindt zich voorbij vormen en ideëen. Wat is ze? Zij is zichzelf en zij is ons zelf.
Heel vaak doen mensen een poging en vaak tevergeefs om een vriend of naaste relatie van wie ze houden wakker te maken. Op de eerste plaats echter weten we niet of die persoon ontwaakter is dan wij zelf. We kunnen het tevergeefs aan het proberen zijn. En het andere punt is dat het mogelijk is dat die ander die slaapt de slaap nodig heeft. Hem in dat geval wekken zou een zonde in plaats van een deugd zijn. Het is ons slechts toegestaan onze hand te reiken aan degene die zich omdraait in zijn slaap, die wakker wil worden. Slechts dan wordt er een hand gegeven. Dit geven van de hand wordt initiatie genoemd. Ongetwijfeld kan een leraar die vertrouwd is met dit pad uiterlijk een hand reiken aan degene die wenst te reizen, maar innerlijk is er de Leraar die altijd een hand heeft gegeven en altijd een hand geeft aan ontwakende zielen, dezelfde hand die de heilige mannen en meesters van alle tijden in een hogere intiatie heeft ontvangen. Waarlijk, de zoeker zal vroeg of laat vinden, als hij maar gestaag voortgaat op het pad totdat hij zijn bestemming bereikt.
