Voor een mysticus is de adem het diepste onderwerp als het gaat over mystiek of filosofie omdat de adem de belangrijkste zaak in de wereld is. De adem is nou juist het leven van de mens. Hij leeft in de aanwezigheid van adem en in de afwezigheid van adem wordt de mens een lijk genoemd. Na de dood zijn de organen nog precies hetzelfde als daarvoor, het enige wat er ontbreekt is de adem.
De adem is datgene binnenin ons lichaam dat alle delen van het lichaam met elkaar in verbinding houdt, samenwerkend, van elkaar afhankelijk. Het is datgene wat de mens in staat stelt te bewegen, zijn spieren in beweging te brengen, het gehele mechanisme van het lichaam altijd aan het werk te houden. Behalve de macht van de adem is er geen andere kracht of macht die zich hiermee bezighoudt.
Mystici weten dat regelmaat van de adem goede gezondheid verschaft. Ze weten dat een onregelmatige adem de oorzaak van alle ziekte is. Veel leraren en studenten van fysieke ontwikkeling weten dat het niet de oefeningen en toepassingen van deze ontwikkeling zijn die de spieren tot ontwikkeling brengen, die kracht en vitaliteit aan het lichaam verlenen. Zij weten, net als de mystici uit de oudheid in India, dat het een kwestie van de adem is. Een korte tijd oefenen met de hulp van de adem zal meer uithalen dan de oefeningen die de hele dag door worden uitgevoerd zonder acht te slaan op de hulp van de adem. In het laatste geval kunnen de spieren niet ontwikkeld worden, terwijl daarentegen in het eerste geval het fysieke lichaam gemakkelijk wordt ontwikkeld met elke kleine fysieke oefening. Dat dit waar is wordt gemakkelijk aangetoond door naar de kruiers op treinstations in India. Als fysieke kracht het enige zou zijn dat er nodig is om spieren te ontwikkelen, zouden zij dan niet allemaal als ware Sandows zijn? (in India zien kruiers op treinstations er vaak dun en ondervoed uit. Voor Sandow, zie volume VI, blz. …, voetnoot, vert.)
In India kunnen we bij uitstek heel goed bestuderen hoe mensen met zware dingen werken. Soms zal iemand een last op zijn schouders dragen waarvan het normaal gesproken voor iemand van dat postuur onmogelijk zou zijn om die te dragen. Toch kan zo iemand die niet alleen optillen, maar er ook mee rondlopen. En wanneer je hem bekijkt dan zul je ontdekken dat het geheim in zijn manier van ademhalen ligt. Als hij niet op de correcte wijze zou ademhalen dan zou hij zo´n gewicht nog niet over een kleine afstand kunnen dragen. Er was in India een man die Rama Muti heette. Hij kon olifanten optillen en auto´s tegenhouden die op volle snelheid reden. Toen deze man, die in buitengewoon was in zijn postuur, werd gevraagd waar hij deze gigantische kracht vandaan had gehaald omdat hij er als een gewoon mens uitzag en niet als een monster, antwoordde hij: ´U weet het en toch weet u het niet. Het geheim ligt in de adem, die een en al macht is´.
Daar de mens het niet kan zien gelooft hij niet in de mogelijkheid dat adem macht schenkt. Hij hecht slechts belang aan de zaken die hij kan zien, horen en aan kan raken. Hij is zo materiëel ingesteld dat hij niets kan zien wat er zich voorbij datgene bevindt wat zijn fysieke ogen kunnen zien. Hij is als een blinde die alleen maar kan voelen en niet kan zien. Hij kan niet zien dat kracht iets grootser is dan een rots.
Hoe moeilijk is het niet voor een mens om de waarheid waar te nemen van de Bijbel die zegt dat geloof bergen zal verzetten. Hij gelooft dat bergen sterker zijn dan geloof. Hij vraagt zich of hoe geloof sterker kan zijn dan rotsen en de bergen. De mens kan de massa van een berg niet optillen. De berg is toch zeker wel sterker dan het geloof! Het idee is te subtiel, te verfijnd voor hem om het te kunnen begrijpen.
En dat is net zo met alle andere verfijnde en subtiele zaken in het leven. Er wordt zo veel belang gehecht aan de studie van de materiële wetenschappen, terwijl de spirituele, de hogere kennis wordt verwaarloosd. Er wordt altijd meer belang gehecht aan de ontwikkeling van lichaamskracht. Daarom is vaak het eerste wat iemand doet wanneer hij naar het strand gaat zichzelf te wegen zodat hij kan uitvinden hoe veel pond hij tijdens zijn vakantie is aangekomen. Hij denkt er nooit aan hoe weinig tijd het zal kosten om al die ponden weer kwijt te raken. Het gewicht dat hij aan het strand is toegenomen zal hij weer kwijt raken. Hij begrijpt niet dat het energie is en niet het lichaamsgewicht die iemand laat bewegen, zich actief laat voelen en hem in goede gezondheid brengt. Is het niet waar dat de toevoeging van gewicht aan het lichaam hem lui en gemakzuchtig maakt en vaak resulteert in ziekte? En desondanks zijn er veel mensen vergenoegd wanneer ze in gewicht hebben toegenomen!
Wanneer we dan de mind in ogenschouw nemen, ontdekken we dat adem ook met de mind te maken heeft. De mysticus weet dat de adem die we bij het in- en uitademen via de neusgaten waarnemen niet de essentiële adem is, maar slechts het resultaat van een stroom die niet alleen via het lichaam, maar ook via alle niveaus van het bestaan van de mens heen stroomt. Datgene wat de neusgaten voelen is het resultaat van de activiteit van de adem. Als dat niet zo zou zijn dan zouden we niet kunnen verklaren hoe de mind, die zo veel breder en verfijnder is dan het lichaam, en een afgescheiden element is, überhaupt in staat zou kunnen zijn om een effect op het lichaam uit te oefenen en het lichaam op de mind.
Elke passie, elke emotie heeft haar effect op de mind. En elke verandering van de mind, hoe klein ook, heeft haar effect op het lichaam van de mens. Artsen van alle tijden hebben beseft dat tuberculose vaak het resultaat is van het zich constant zorgen maken.
Wat houdt de mind en het lichaam verbonden? Wat houdt de mind altijd actief? Wat geeft de mind zijn vitaliteit om verbeeldingen te creëren, om gedachten te creëren en om ze niet alleen te creëren maar ze ook vast te houden door het vermogen dat we geheugen noemen? Om de kennis te bewaren die wordt verkregen door het vermogen dat we de rede noemen? Om emoties te bezitten die soms gevoeld kunnen worden en soms niet? Waar bewaart de mind al deze zaken? Welke kracht kan het zijn die zich achter al deze zaken bevindt? Dat is de reden waarom de mysticus de adem bestudeert, verwerkelijkt en zich er meester van maakt teneinde zich niet alleen meester te maken van het fysieke lichaam maar ook van de mind.
Vanuit het mystieke gezichtspunt is het evident dat er enige kracht, enige stroming, enige affiniteit is die door alle bomen en planten in een woud stroomt en ze met elkaar verbindt en die er ook de oorzaak van is dat de woestijn zonder deze is. Die er de oorzaak van is dat een kolenmijn steenkool in zich heeft, dat een goudmijn goud in zich heeft en dat een zwavelmijn zwavel in zich heeft. Deze kracht, deze energie trekt alle elementen samen.
Zo is het ook met de getijden van de zee. Het is er verantwoordelijk voor dat het water dezelfde richting uit stroomt ongeacht of het zich eerder in de richting van het zuiden, het oosten, het westen of het noorden bewoog. Het is er verantwoordelijk voor dat het oppervlakte van de golven een ritme houden. Waar we ook kijken, of het nu de verandering van de seizoenen is of de veranderingen in het weer of zelfs de constante cirkels die de aarde op haar reis beschrijft, dit alles laten dezelfde onderliggende stroom zien, de stroom van de gehele natuur, de stroom die de ware adem is. Het gehele universum gaat verder met een bepaald ritme. Er is een stroom die het gehele universum gaande houdt. Het is een adem en toch is het veelsoortige adem.
Er is een getijde dat een cyclus van veertig dagen heeft en een getijde dat een cyclus van zeven dagen heeft en weer een ander een cyclus van dertig dagen. En toch stijgen en dalen er elk moment golven. Er bevindt zich een golf onder de golf en een golf boven de golf. Er is een getijde dat twee keer per dag verandert en er is ook een getijde dat eens per maand verandert. Zo is het ook met de adem: een adem en toch veelsoortige adem.
Overweeg dan eens hoe de bomen een geheel blijven. Een boom en toch veranderen de takken, de vruchten en de bloemen ervan in verschillende richtingen. Elke tak neemt een andere richting en toch blijven ze een geheel. Wat is het dat de energie en de kracht van een tak in een bepaalde richting stuurt en de andere takken niet, want ze zijn allemaal verbonden aan dezelfde boomstam? Is dat niet die levensstroom die erdoorheen stroomt die hun wegen stuurt? Zo lang die door een boom heen stroomt brengt die vruchten en bloemen voort.
Zo is het ook met dieren, vogels en de mens. Dezelfde levensstroom stroomt door alles en iedereen heen. De mens is het ideale wezen zoals het geschrift zegt. Hij is ideaal omdat hem intelligentie wordt geschonken om het geheim van deze adem waar te nemen, terwijl die intelligentie daarentegen voor de dieren en de vogels wordt verborgen. Het leven van alle schepsels is mysterieus en vol verbazing, maar alleen de mens wordt gezegend met de intelligentie die de macht overbrengt om het geheim van de adem te begrijpen. Als er iets is dat duurzamer is dan ons vergankelijke leven dan is het dit, het geheim van ons zijn. Door middel hiervan is de mens in staat meester te worden van het leven hier zowel als van het leven in het hiernamaals.
Daar mystici deze waarheid hebben begrepen zijn ze in staat geweest te onderrichten dat de religie van alle religies de kennis van het zelf is, want de kennis van het zelf brengt de kennis van het leven. Deze levensstroom die door het centrum van het wezen van de mens heen stroomt en mind verbindt met het lichaam en ook met alle andere bestaansniveaus, dit is wat het allerbelangrijkste is. Het trekt vanuit het meest innerlijke zijn van de mens naar buiten naar het lichaam, het lichaam dat het instrument is waarmee de mens in staat is het leven aan de oppervlakte te ervaren. Wanneer hij hierover kennis heeft begint iemand zich te realiseren: ´Ik ben niet zo klein als ik had gedacht, niet zo zwak als ik had gedacht. Ik ben veel sterker op andere niveaus. Ik kan veel langer leven dan ik op het fysieke niveau zou kunnen. Ik kan mezelf op alle andere niveaus zien door middel van die innerlijke kennis van de adem´.
Daarom is de adem voor de mysticus als een lift, een lift waarin hij opstijgt naar de eerste verdieping en vervolgens naar de tweede, de derde, in feite naar waar hij ook maar naar toe wil gaan.
Het mysterie van de Sfinx en het mysterie van Buraq, die wordt vermeld in het leven van de Profeet Mohammed, heeft hiermee te maken. Toen de Profeet het hof of de poort van God bereikte werd Buraq gezonden. De Buraq was een dier met vleugels en de Profeet reed erop teneinde de poort van de hoogste hemel te bereiken. Hij passeerde poort na poort toen hij de zeven hemelen passeerde. Op het eind kwam hij aan bij de poort van de hoogste.
Wat betekent deze allegorie? Het lichaam van Buraq is dit fysieke lichaam. De vleugels representeren het vermogen van de adem om ver te reiken en toch zijn verbinding met het fysieke lichaam te bewaren. De Profeet die op de rug ervan gaat zitten representeert elke ziel die het spirituele pad betreedt. Iedereen die moed, geloof, onbevangenheid, vertrouwen, geduld, hoop en doorzettingsvermogen bezit kan dit pad betreden en gebruik maken van het voertuig van de adem.
Als we het verhaal van Boeddha lezen, die een yogi was, zullen we ontdekken dat niemand in deze wereld zonder yoga en zonder spirituele meditatie, die wordt volbracht door adem, ooit spirituele volmaaktheid heeft bereikt. De healende macht van Christus, het magnetisme van Mohammed, de wonderbaarlijke macht van Mozes, de charme van Krishna en de inspiratie van Boeddha werden allemaal bereikt door adem. En hoe bereikten ze die anders dan dat er een stroom tussen ons op de aarde en de bron van energie, de bron van macht en magnetisme stroomt?
Is het niet duidelijk dat adem zelfs de woorden overbrengt die van onze lippen naar de oren van de luisteraar gaan? De stem is adem. Het woord is adem. Zonder adem kan er geen spraak worden voortgebracht. Iemand kan gemakkelijk dit accepteren en erkennen dat het waar is dat het de adem is die dit doet, maar toch zal hij niet bereid zijn te geloven dat het denken ook adem is. Hij kan de beweging van de lucht zien die voortkomt uit de spraak en hij vraagt zich af of het de bedoeling is dat denken ook een beweging van de lucht veroorzaakt. Dit komt omdat hij niet begrijpt dat er een levensstroom door alles heen gaat en dat die levensstroom de adem is. Die wordt gemakkelijk gezien wanneer die zich manifesteert op het fysieke niveau, maar op de hogere niveaus wordt die niet gezien. Toch breidt die zich hoger uit dan de niveaus. Als er iets is wat de mens met God verbindt, als er iets is wat de sterfelijke met de onsterfelijke verbindt dan is dat deze brug die we de adem noemen. Het is een brug waarover je van de wereld van de sterfelijkheid oversteekt naar de wereld van de onsterfelijkheid. Het is de brug waarover de onsterfelijkheid afdaalt naar sterfelijkheid. Dat leven wat sterfelijk lijkt is in werkelijkheid een straal van onsterfelijk leven. Wat sterfelijk lijkt is slechts de bolster. Niet het leven is sterfelijk, maar de bedekking maakt dat het sterfelijk lijkt.
Vanaf de tijd dat de mens voor het eerst waarnam dat er zich een geheim in de adem bevond heeft hij zijn begrip van het geheim willen gebruiken teneinde in staat te zijn wonderen te verrichten en de spirits te bereiken, meester te worden over de elementen, gedachten te lezen, gedachten over te brengen en teneinde de een of andere psychische of occulte fenomenen uit te voeren. Het erop uit zijn deze dingen te verrichten is parels schenken waarmee vervolgens kiezelstenen worden gekocht. Wat is het niet voor een verkwisting om het leven te besteden aan het verwerven van deze machten wanneer de adem het koord is dat ons van dit sterfelijke niveau naar onsterfelijkheid brengt, dat ons redt uit de worstelingen en zorgen van dit vergankelijke leven en ons voert naar het geluk, de vreugde en de vrede waar elke ziel naar verlangt! Als de adem deze parels kan volbrengen, zal hij dan ook niet de kleine dingen volbrengen, de kiezelstenen, de wereldse behoeften? Ja, dat zal hij doen. Tenslotte stelt het hebben verricht van een paar wonderen niets voor.
De ene kan misschien de hele dag hard werken om zijn eigen brood te verdienen zodat hij op een comfortabele manier kan leven. Een ander maakt zich aldoor zorgen over hoe hij zichzelf en zijn kinderen kan onderhouden. Weer een ander denkt: ´Wat kan ik doen om mijn naaste te vrijwaren van zijn zorgen?´ Als we deze mensen vergelijken teneinde te zien wie de grootste is dan zien we dat diegene het grootste is van wie het ideaal het grootste is.
Wanneer we de grote helden van het verleden en van het heden in ogenschouw nemen, degenen die we aanbidden en naar wie we uitzien met hoop op juiste gidsing, dan zullen we ontdekken dat datgene wat hen groot heeft gemaakt de grootsheid van hun ideaal is geweest. Hoe lager het ideaal, hoe minder de inspanningen. Hoe hoger het ideaal, hoe grootser het leven. Als we onze gehele intelligentie, krach en wijsheid gebruiken om het een of andere kleine iets te volbrengen is dat slechts een verspilling van het leven. Het ideale leven bestaat eruit te overwegen welke grootse dingen je kunt volbrengen en die zaken te willen verrichten die uiterst nuttig en waardevol voor anderen zijn. Wat heeft egene die alleen maar geld heeft verdiend om zichzelf comfort te bieden, met zijn leven volbracht? Hij kan niet gelukkig zijn als hij alleen maar zijn wens heeft ingewilligd om in zijn auto rond te toeren, een comfortabel huis op te zetten en dat er mensen zijn die hem bedienen, omdat hij niets met zijn leven heeft volbracht. Hij kan veel huizen bezitten, hij kan veel geld op de bank hebben, hij kan een grote naam vestigen, maar dat zal niets voorstellen vergeleken bij degene van wie de macht groter is dan alle weelde, positie of faam. Zo iemand zal veel gelukkiger zijn met de kleine dingen van de wereld. Hij heeft die vrede verworven waarmee de genietingen en de vergankelijke vreugden van deze aarde niet te vergelijken vallen.
Het ene leven is als de lippen die aan een glas heerlijke wijn nippen. Het andere leven is als het leegdrinken van het glas dat helemaal gevuld is met hemelse wijn. Wat een verschil zit er niet tussen het alleen maar met de lippen nippen aan een glas en het opdrinken! De genietingen van het leven zijn als het nippen van de wijn. De ervaring van de genietingen is slechts als een droom, een voorbijgaande vreugde. Die komt en die gaat weer. Je hunkert ernaar dat de vreugde van die kleine genieting blijft bestaan. Maar hoe kan die blijven bestaan? Zelfs als je dat duizend jaar lang zou proberen, dan zou je het geluk dat zich in de buitenwereld bevindt niet kunnen bewaren. De enige manier om de eeuwige zegening te verwerven is om net als de mystici te doen en van niveau tot niveau op te stijgen met hulp van de adem, de grotere vreugde en het grotere geluk vindend.
Het lijkt op het gebruiken van een drug. Iemand kan zitten mediteren en dromen en zich voorstellen dat hij heel gelukkig is. Een materialistisch ingesteld iemand kan gemakkelijk zeggen dat een meditatief iemand zichzelf hypnotiseert tot het denken dat hij vol vreugde is, maar is het geen hypnotisme wanneer een klein vleiend woord iemand behaagt, wanneer een weinig zilver of goud zo´n verandering in iemands´ gelaatsuitdrukking voortbrengt? De materialist, dit niet begrijpend, zal de mysticus uitlachen en hem een dromer noemen, maar als de mysticus een dromer is, wat is de wereldse mens dan? Is hij niet ook een dromer? Wat brengt de vreugde voort in deze zaken die van geen belang zijn? Als het goed is om door zilver en goud te worden gehypnotiseerd, is het dan niet beter wanneer de mysticus wordt gehypnotiseerd door zijn goddelijke ideaal van volmaaktheid? Het zilver en het goud zullen zeker worden weggegrist. Het ideaal van God van de mysticus zal tenminste duurzaam zijn.
Wanneer we in ogenschouw nemen hoe dit leven en onze omgeving ons kunnen verkrampen en beperken, begrijpen we hoe het komt dat we met al onze hoop we toch de eenzaamheid zoeken, we toch proberen alleen te zijn en onze ogen sluiten voor alle voorbijgaande zaken. Het leven en de activiteit die erop gericht worden om de genietingen van het leven te ervaren, de vergankelijke bronnen van vreugde en plezier, vervagen allemaal voor datgene wat we in de eenzaamheid zoeken, waarin we ons inspannen om de innerlijke en duurzame zaken te bereiken. Zelfs als ons bed comfortabel is, als ons huis van alle gemakken dat het hart zich kan wensen is voorzien, gaat de mind toch door allerlei soorten kwelling heen en zal de slaap niet komen. We kunnen een beetje rust nemen en stil zitten teneinde vrede te verwerven, maar de werkelijke zorg gaat nooit weg. Mensen gebruiken drugs en verdovende middelen om deze zorg te verdringen en verliezen zichzelf in het najagen van gewone dingen, hoe ongewenst die ook zijn. Iedereen spant zich in om de een of andere remedie te verwerven die hem in staat zal stellen de vreugde, het plezier en de vrede te verwerkelijken die zijn innerlijke leven onbewust zoekt. Maar hij kan die niet krijgen. Als hij die probeert te verkrijgen door middel van drugs en verdovende middelen dan wordt hij er slechts een slaaf van. Als hij bij gebrek aan drugs en verdovende middelen probeert zijn verlangen via andere zonden te verkrijgen dan zal hij nooit de tevredenheid vinden die hij zoekt.
Kom dan naar de mysticus en ga bij hem zitten wanneer je alle andere remedies zat bent die jou tevergeefs hebben beziggehouden. Kom dan naar hem en drink een glas wijn met hem. De mystieke wijn is de innerlijke absorptie die alle zorgen, angsten, problemen en beslommeringen van het fysieke en mentale niveau verwijdert. Al deze zaken worden nu voorgoed uit de weg geruimd. De mysticus is degene die tot rust is gekomen. Hij ervaart dat geluk dat anderen niet ervaren. Hij onderricht de methode om die vrede en dat geluk te verwerven die de oorspronkelijke erfenis van de ziel van de mens zijn.
