De vrijheid van de ziel (2)

De mens zoekt vrijheid en houdt zich bezig met gevangenschap. Er is niemand die niet geraakt wordt door het woord ´vrijheid´. En er is niemand die niet verlangt naar vrijheid.

Tegelijkertijd als we het menselijk leven wat nader beschouwen dan zien we dat de mens doorgaat met gevangenschap in de een of andere vorm, of hij nu wel of niet vrijheid zoekt. De ziel van de mens is een bewoner van de hemel. Zij is in staat om meer te zien dan de ogen. Zij is in staat meer te horen dan de oren. De ziel is in staat zich verder uit te breiden dan de mens kan bereizen. De ziel is in staat dieper te duiken dan de diepten die de mens ooit kan bereiken. De ziel is in staat hoger te reiken dan de mens met behulp van wat voor middel dan ook. Haar leven is vrijheid, zij kent niets anders dan vreugde en ziet niets anders dan schoonheid. Haar eigen aard is vrede en haar wezen is het leven zelf. Zij is niet intelligent, zij is de intelligentie zelf. Zij is spirit. Haar aard is niet menselijk maar goddelijk. Om deze reden voelt de ziel een continu gedurende het hele leven een beperking net zoals een vis zich zou voelen wanneer die zich uit het water bevindt en net zoals een vogel wanneer de vleugels zijn afgeknipt.

Als iemand zou vragen wat de reden voor pijn is dan zou het antwoord zijn als we het kort moesten samenvatten dat de reden voor alle pijn die we in de wereld zien, de beperking is. En waar komt deze beperking vandaan? Vanuit een hemels wezen dat aan het veranderen is in een aards wezen. We hoeven ons niet te verbazen wanneer we zien dat er nauwelijks iemand in het leven volmaakt gelukkig is. Iemand die rijk is heeft zijn verhaal te vertellen en iemand die arm is heeft zijn verhaal te vertellen. Iemand die wijs is heeft zijn geklaag en iemand die dwaas is heeft zijn eigen legende. En iedereen heeft iets te vertellen. Wat ze allemaal te vertellen hebben is één en hetzelfde: beperking.

Wat je najaagt, waar je naar op zoek bent, is een gevoel van vrijheid en toch tracht bijna iedereen op de verkeerde manier vrijheid te bereiken. De aard van het leven is zodanig dat wanneer iemand denkt: ´dat zal me vrij maken´, dat op zichzelf hem meer gevangen maakt, hoewel hij dit niet beseft totdat hij het krijgt. Zolang als hij het niet heeft gekregen gelooft hij dat het hem vrij zal maken. En zo gaat het leven verder. De mens gaat verder met het najagen van vrijheid en wat hij krijgt is gevangenschap. Met al het gepraat over vrijheid vandaag de dag is het leven meer dan ooit een leven van gevangenschap geworden. De mens leeft in gevangenschap omdat hij niet voldoende nadenkt over de ware betekenis van vrijheid. Hoe meer hij denkt hoe meer hij zal ontdekken dat als hij het pad van vrijheid najaagt elke stap hem dichter bij gevangenschap brengt.

Vandaag de dag in deze wereld van wetenschap, waarin materialisme voor het merendeel overheerst, zijn er elke dag minder mensen die in zoiets als de ziel geloven. Zij zeggen: ´Het enige waar we iets over weten is het lichaam. Als er al een ziel is, hebben wij die nooit gezien´. Het is waar dat niets uit niets voortkomt, maar hun idee is daar een menselijk wezen de bloem van deze boom van manifestatie is, intelligentie zich geleidelijkaan heeft dienen te ontwikkelen via de koninkrijken van de mineralen, de planten en de dieren totdat die zich vollediger in de mens heeft gemanifesteerd. Maar hoe kan materie zich tot intelligentie ontwikkelen? De intelligentie is de bron van alles, maar het is de gevangenschap van intelligentie in de materie die we zien. Dat is de reden waarom het ons toeschijnt dat manifestatie vanuit materie begint en daar het zich in de mens manifesteert denken we dat de mens een ontwikkeling van materie is. In werkelijkheid identificeert de mens zichzelf op een verkeerde wijze met het materialistische deel van zijn wezen, want het lichaam is slechts een bedekking over de werkelijke mens heen. De ware mens is de ziel zelf. En wanneer je zegt: ´ik zie mijn ziel niet, ik zie mijn lichaam´, dan is mijn reactie dat de ogen zichzelf nooit kunnen zien, hoewel ze alle andere dingen kunnen zien. Daar de ziel intelligentie is kan ze alle andere dingen zien maar kan ze niet zichzelf zien.

Precies het feit dan ze zichzelf niet kan zien maakt haar tot het ware zelf. Daarnaast noemen we alles wat we kunnen aanwijzen, die voor ons begrijpelijk zijn, ´het mijne´. En dus noemen we ons lichaam ´mijn´ lichaam. Natuurlijk is het lichaam niet het zelf. Maar daar de mens zichzelf niet kent denkt hij dat dat wel zo is. Als een acteur een rol op het toneel moest spelen met een masker op dan zouden degenen die hem zagen het masker herkennen, maar zouden we niet weten wat er zich daarachter bevond. Zo is het ook met de ziel. De manifestatie van de ziel wordt slechts via het lichaam gezien. Derhalve identificeer je jezelf met het lichaam en dit houdt je onwetend over de ziel.

Als de ziel intelligentie is, waar komt ze dan vandaan, wat is zij dan in essentie? Alle geschriften van het verleden zijn het er, net zoals de meeste filosofen, over eens dat de bron en het doel van alle dingen de Ene Intelligente is. Maar als het de intelligentie zelf is, waarom het dan ´de Ene Intelligente´ genoemd? Omdat het een wezen is. Het is niet een ding noch een omstandigheid. Het is op de eerste plaats een wezen en vervolgens is het alle omstandigheden en alle dingen. Het is een grote vergissing wanneer de mens zichzelf beschouwt als een wezen, een persoon, zijn eigen persoonlijkheid erkennend en wanneer het aankomt op de bron en het doel van alle dingen hij het een kracht, een intelligentie noemt. Mensen willen zo zeer weggaan van het idee van een Persoon die zich achter alles bevindt dat ze er de voorkeur aan geven om ´goden´ te zeggen in plaats van ´God´. In plaats van dat ze Hem het goddelijke Wezen noemen zeggen ze ´krachten´. Zij zouden graag de bron en het doel die één en hetzelfde blijven gedurende het gehele proces en alle evolutiegraden, in een pluraliteit willen veranderen. Het één-zijn van de Spirit is zo groot dat er zelfs in deze wereld van variëteit één spirit en één wezen is.

In alle tijden hebben profeten, meesters, denkers en filosofen onderricht dat het ultieme doel van filosofie en mystiek het verwerven van de vrijheid van de ziel is. Deze waarheid wordt in veel verschillende ceremonies, heilige legenden en filosofieën ontsloten. Wat ook maar de hunkering van de mens in het leven is, wat ook maar inspanning van zijn leven is, zijn object van verwerving, er bevindt zich daarachter slechts één inspanning en dat is het smachten van de ziel om vrij te raken van alle bindingen. De mens wil niet nadenken over datgene wat hem vrij zal maken wanneer hij helemaal in beslag wordt genomen door het willen krijgen van dingen in het leven. Hij spendeert geen enkele gedachte aan vrijheid maar denkt wel aan wat hij op dat moment tracht te bereiken. Wellicht als hij een gedachte zou schenken aan de ware omstandigheid van het leven dat hij dan zou veranderen, dat zijn houding zou veranderen, dat zijn manier van kijken ruimer zou worden en dat hij niet zo veel belang zou hechten aan de dingen die hij gewoonlijk belangrijk vindt.

Als je vraagt wat voor soort gevangenschap het is dan is het antwoord dat voor een spin de dunnen draden van het spinnenweb een gevangenschap zijn en voor een olifant zijn ijzeren kettingen een gevangenschap. Hoe sterker iemand is hoe groter de gevangenschap. Hoe groter de macht is die hij bezit hoe groter zijn moeilijkheden zijn. Hoe sterker de ziel is hoe zwaarder de last is die ze moet dragen. Daarom zijn we in gevangeschap allemaal gelijk. Wanneer iemand alleen maar de oppervlakte ziet dan lijkt het alsof de een een gemakkelijk leven heeft en de ander de hele dag moet ploeteren. Alsof de een een vrolijk leven heeft en de ander zich ellendig voelt. Maar dat is de buitenkant. Wanneer we diep in het leven kijken is er daar altijd in de een of andere vorm, of iemand er nu vrolijk of verdrietig uitziet, gevangenschap verborgen. We weten dat niet. Teneinde de situatie van hun leven te begrijpen is het niet voldoende van buitenaf een blik op mensen te werpen. Wij zien alleen de gevangenen. Als we de gevangenissen zouden zien dan zouden we geschokt zijn.

Ik heb talloze mensen ontmoet die niet weten wat ze de volgende week willen doen. Zij denken alleen aan vandaag. Het leven is onzeker aan het worden en de last ervan groter. Zij zeggen dat we vooruit aan het gaan zijn. Maar in de richting van wat? Vrijheid? Nee, in de richting van gevangenschap. Er wordt een steeds grotere last van plicht en verantwoodelijkheid op onze schouders gelegd. Wellicht is het erger in het Westen, wellicht is het erger in het Oosten. Maar de oorzaak van alles is het gebrek aan het begrijpen van vrijheid. Je dient in een andere richting te kijken om de zon of de maan te zien. Je dient niet naar de aarde te kijken. Hoe te sterven voordat je dood gaat is iets wat de mens tegenwoordig niet kent. En hij maalt er niet om het te kennen. Het centrale thema van het huidige leven is het voor zichzelf opkomen. Wanneer iemand over zichzelf praat wil hij zich tien keer zo belangrijker maken dan hij is. Hij kan daar niets aan doen. Als hij dat niet doet dan begrijpen de anderen hem niet. Ik heb zelfs iemand tegen een ander horen zeggen: ´Jouw bescheidenheid is je grootste ongeluk´.

Iedereen moet voor zichzelf opkomen, constant zijn belangen behartigend teneinde te leven. Er zijn veel mensen die van ´s morgens vroeg tot ´s avonds laat ploeteren, hun eigenbelang behartigend en aan niets anders denkend. En waar dient dit alles voor? Teneinde te bestaan. Maar zelfs bacteriën en larven bestaan en genieten veel meer van het leven! Vogels vliegen in de lucht en zijn helemaal gelukkig. De mens echter laadt zijn hart vol met duizend problemen en maakt zijn verantwoordelijkheden steeds groter. En uiteindelijk wint hij niets. Zijn gezondheid wordt verspild, zijn spirit verknipt. Hoe weet niet meer waar hij is noch waar zijn spirit is. En als hij hier niets heeft heeft hij in het hiernamaals ook niets. Veel mensen sterven zonder ooit nagedacht te hebben over de diepere kant van het leven. Niet dat ze er niet om gaven; maar ze konden er niet de tijd voor vinden, zij hadden in het leven veel te veel te doen.

Je zou je af kunnen vragen waarom deze omstandigheid zo tragisch is, waarom die niet verbeterd kan worden? Het antwoord is dat het natuurlijk is. Wat is de mens? De mens is een proces. Manifestatie is een proces waardoorheen de spirit van de ene omstandigheid naar de andere gaat, van het ene uiteinde naar het andere. En via dit gehele proces is het de poging van de spirit om zichzelf te vinden. In dat proces verliest de spirit eerst haar vrijheid. Vrijheid wordt verloren teneinde vrijheid te bereiken. Dat is de tragedie. Toch is er uiteindelijk geluk want de gehele schepping was bedoeld voor de voltooing van dit doel.
Tragedie heeft aantrekkingskracht voor elke denkende ziel en voor elk voelend hart. Waarom? Omdat tragedie continu verdergaat. De mens zou willen weggaan van de tragedie, maar ze trekt hem aan omdat de ziel zich altijd in die omstandigheid bevindt. Zij hunkert naar vrijheid hoewel ze niet weet wat dat is.

De hoogste perceptie van vrijheid komt wanneer iemand zichzelf heeft bevrijd van het valse ego, wanneer hij niet langer is wat hij was. Alle verscheidene soorten vrijheid zullen een tijdelijk gevoel van vrij-zijn geven, maar de ware vrijheid bevindt zich in onszelf. Wanneer je ziel vrij is dan is er niets in deze wereld wat je bindt. Overal zul je vrijheid ademen, in de hemel en op aarde.