Er bestaat een gezegde dat spreken zilver is en zwijgen goud. Dit gezegde zal altijd bewaarheid worden. Hoe beter we de betekenis ervan begrijpen, hoe meer we de waarheid ervan beseffen. Hoe vaak gebeurt het niet op een dag dat we iets hebben gezegd wat beter ongezegd had kunnen blijven! Hoe vaak verstoren we niet door gebrek aan stilte onbedoeld de vrede van onze omgeving! Hoe vaak laten we niet onze beperkingen, onze bekrompenheid en onze kleinheid, die we beter hadden kunnen verstoppen naar buiten komen, omdat we niet zwijgen! Hoe dikwijls kunnen we, ofschoon we anderen wensen te respecteren, dat niet voor elkaar krijgen omdat we niet zwijgen! En er ligt een groter gevaar op de loer voor iemand in het leven van deze wereld, het gevaar om iemand in vertrouwen te nemen die hij niet wilde vertrouwen. We lopen dat gevaar door niet te zwijgen. De grote vertolker van het leven, de Perzische dichter Sa´di, zegt: ´Wat heeft gezond verstand voor zin wanneer het mij niet redt voordat ik ook maar één woord uit!´ Dit laat ons zien dat we ondanks alle wijsheid die we mogen bezitten een fout kunnen maken als we geen beheersing over onze woorden hebben. En we kunnen gemakkelijk voorbeelden van deze waarheid vinden: degenen die veel praten hebben minder macht dan degenen die weinig praten. Want een spraakzaam iemand kan niet in staat zijn een idee in duizend woorden uit te drukken dat degenen die meesters van de stilte zijn in één woord uitdrukken. Iedereen kan praten, maar niet elk woord heeft dezelfde macht. Bovendien zegt een woord veel minder dan stilte kan uitdrukken. Het sleutelwoord voor harmonieus leven is stilte.
In het alledaagse leven worden we geconfronteerd met duizend problemen waarvoor niet we altijd voldoende zijn geëvolueerd om ze aan te kunnen en dan kan alleen stilte ons helpen. Want als er al een religie is, als er al een beoefening van religie is dan is dat respect te hebben voor het genoegen van God door respect te hebben voor het genoegen van de mens. De essentie van religie is het begrijpen. En deze religie kunnen we niet belijden zonder macht over het woord te hebben, zonder de macht van de stilte te hebben gerealiseerd. Er zijn zo oneindig veel gelegenheden waarop we berouw hebben nadat we vrienden hebben gekwetst, die vermeden hadden kunnen worden als er beheersing over onze woorden was geweest. Stilte is het schild van de onwetende en de bescherming van de wijze. Want de onwetende geeft geen bewijs van zijn onwetendheid als hij zwijgt en de wijze gooit geen parels voor de zwijnen als hij de waarde van de stilte kent.
Wat geeft macht over woorden? Wat geeft de macht die verworven kan worden door stilte? Het antwoord is: het is wilskracht die beheersing over woorden geeft; het is stilte die iemand de macht van de stilte geeft. Het is rusteloosheid wanneer iemand te veel praat. Hoe meer woorden er worden gebruikt om een idee uit te drukken, hoe minder machtig ze worden. Het is heel jammer dat de mens zo vaak denkt aan het sparen van centen en nooit denkt aan het sparen van woorden. Dat is als het sparen van kiezels en het weggooien van parels. Een Indische dichter zegt: ´Parelschelp, wat schenkt jou je kostbare inhoud? Stilte; jarenlang waren mijn lippen gesloten´.
Het is een tijd een strijd met jezelf; het is het beheersen van een impuls; maar achteraf wordt dat zelfde een macht.
En nu komen we bij de meer wetenschappelijke, metafysische uitleg van stilte. Er wordt een bepaalde hoeveelheid energie verbruikt door woorden; en adem, die nieuw leven aan het leven moet geven, wordt gehinderd in zijn regelmatige ritme wanneer de mens de hele tijd praat. Het is niet zo dat een nerveus iemand te veel praat, maar dat te veel praten hem nerveus maakt. Waar kwam de grote macht die door Yogi´s en fakirs is verworven vandaan? De macht werd verworven doordat ze de kunst van de stilte hadden geleerd en beoefend. En dat is de reden waarom er in het Oosten, in de huizen waarin de fakirs hebben gemediteerd, en zelfs aan het hof stilte heerste. Er zijn tijden geweest tijdens verschillende beschavingen van de wereld waarin mensen werd geleerd om een bepaalde tijd te zwijgen elke keer wanneer ze bij elkaar waren gekomen voor een feest. Het is heel erg jammer dat we in deze tijd die kwestie zo hebben verwaarloosd; we denken er zo weinig aan. Het is een kwestie die de gezondheid beïnvloedt, die de ziel, de spirit en het leven aanraakt. Hoe meer we over dit onderwerp nadenken, hoe meer we zien dat we continu betrokken zijn bij een of andere handeling. Waar leidt ons dat naartoe en wat is er het resultaat van? Zover we kunnen zien leidt het ons naar een grotere strijd, competitie en onaangenaamheid. Als we aan het resultaat denken dan zien we dat het ons leidt naar een grotere zorg, beslommering en strijd in het leven. Er is een gezegde van de Hindoe´s: ´Hoe meer je naar geluk zoekt, hoe ongelukkig je wordt´. En de reden is dat wanneer geluk in een verkeerde richting wordt gezocht het naar verdriet leidt. Onze ervaring in het leven is voldoende om ons dit te onderrichten en toch is het leven bedwelmend, laat het ons helemaal opgaan in handelen zodat we nooit stoppen om erover na te denken.
Het lijkt erop dat de wereld aan het ontwaken is voor spirituele idealen, maar ondanks dit is er meer activiteit; niet alleen uiterlijke activiteit, maar ook activiteit van de mind. In werkelijkheid heeft de mensheid haar zenuwen verbrijzeld door het gebrek aan stilte, door de over-activiteit van het lichaam en de mind. Wanneer het lichaam aan het rusten is noemt men dat slaap. Maar zijn mind blijft doorgaan, op dezelfde groef als overdag. In deze wereld van competitie is iedereen honderd keer drukker bezig dan hij ooit was. Natuurlijk heeft zijn leven meer behoefte aan rust, kalmte en vrede dan het leven van mensen die in het woud leven, die alle tijd hun eigen tijd kunnen noemen. Wanneer activiteit is toegenomen en de kunst van de stilte is verloren, wat kunnen we dan verwachten?
Waar leren we bedachtzaamheid? In stilte. En waar beoefenen we geduld? In stilte. Stilte die tijdens meditatie wordt beoefend is een geval apart, maar stilte betekent dat we acht slaan op elk woord en op elke handeling die we verrichten; dat is de eerste les die geleerd moet worden. Als iemand meditatief is dan heeft hij geleerd die stilte op natuurlijke wijze te gebruiken in het dagelijkse leven. Degene die stilte in het dagelijkse leven heeft geleerd heeft al geleerd om te mediteren. Het kan ook zijn dat iemand een half uur per dag voor meditatie heeft uitgetrokken, maar wanneer er een half uur van meditatie is en twaalf of vijftien uur van activiteit dan neemt de activiteit alle macht weg van de meditatie. Derhalve dienen beide zaken samen te gaan. Iemand die de kunst van de stilte wil leren dient te besluiten, hoe veel werk hij ook te verrichten heeft, om de gedachte aan stilte in zijn mind vast te houden. Wanneer je dit niet in acht neemt dan zul je niet het volle profijt uit de meditatie kunnen halen. Het is net als iemand die een keer in de week naar de kerk gaat en de andere zes dagen van de week de gedachte aan de kerk zo ver mogelijk van zich vandaan houdt.
Een mininster vroeg aan een zeer vrome Perzische koning: ´U besteedt het grootste deel van de nacht aan meditatie en u werkt de hele dag. Hoe kan dat verder gaan?´ De sjah antwoordde: ´Tijdens de nacht ben ik op zoek naar God; tijdens de dag volgt God mij´. Dat is hetzelfde met stilte: degene die stilte zoekt wordt door stilte gevolgd. En zo is het ook met alles wat we wensen; wanneer we er op adequate wijze naar zoeken zullen ze ons na verloop van tijd zelf volgen.
Er zijn veel mensen die het niet erg vinden als ze iemand kwetsen zolang ze denken dat ze de waarheid hebben verteld. Zij voelen zich zo gerechtvaardigd dat zij er niets om geven als de ander huilt of lacht. Er is echter een verschil tussen feit en waarheid. Feit is datgene waarover gesproken kan worden; waarheid is datgene wat niet in woorden kan worden gevat. De bewering: ´Ik vertel de waarheid´, valt in duigen wanneer het verschil tussen feit en waarheid wordt beseft. Mensen bediscussiëren dogma´s, overtuigingen, morele principes zoals zij die kennen. Maar er komt een tijd in het leven van een mens waarin hij de waarheid heeft aangeraakt, waarover hij niet in woorden kan praten; en op dat moment eindigt elk twistgesprek, elke discussie en elke ruzie. Op dat moment zegt iemand: ´Als je verkeerd gedaan hebt of als ik verkeerd gedaan heb, is dat niet erg. Wat ik nu alleen maar wil is het verkeerde rechtzetten´. Er komt een tijd waarin de continue kwestie die in de actieve mind opstijgt: wat is wat en welk is welk? tot een einde komt, want het antwoord stijgt op vanuit de ziel en wordt in stilte ontvangen.
De algemene houding van de mens is om naar alles te luisteren wat er van buiten komt; en niet alleen zijn de oren geopend voor de uiterlijke wereld, maar zelfs het hart is verbonden aan de oren. Het hart dat aan het luisteren is naar de stemmen die uit de uiterlijke wereld komen zou de rug moeten toedraaien naar alles wat daarvandaan komt en geduldig wachten totdat het in staat is om de stem van binnenuit te horen.
Er is een hoorbare stem en een onhoorbare stem vanuit de levende mensen en vanuit degenen die niet meer leven, vanuit al het leven. Wat de mens in woorden kan zeggen, drukt altijd weinig uit. Kun je spreken over dankbaarheid, over devotie, over bewondering? Nooit, er zal altijd een tekort aan woorden zijn. Elk diep gevoel heeft zijn eigen stem; die kan niet in uiterlijke woorden worden uitgedrukt. Deze stem komt vanuit elke ziel; elke ziel is slechts hoorbaar voor het hart. En hoe wordt het hart voorbereid? Door stilte.
Hoe hoeven ons er niet over te verbazen dat sommigen de bergen en het woud hebben opgezocht en de wildernis hebben verkozen boven de gemakken van het wereldse leven. Zij zochten iets waardevols. Zij hebben iets doorgegeven van de ervaring die zij door hun opoffering hebben verworven. Het is echter niet nodig hen naar het woud of naar de grot van de berg te volgen. Je kunt die kunst van de stilte overal leren; heel een druk leven door kun je stilte handhaven.
Stilte is iets wat we bewust of onbewust elk moment van ons leven zoeken. We zoeken stilte en rennen er van weg, allebei tegelijkertijd. Waar wordt het woord van God gehoord? In de stilte. De zieners, de heiligen, de wijze mannen, de profeten, de meesters hebben die stem gehoord die van binnenuit komt door zichzelf stil te maken. Ik bedoel hiermee niet dat er tegen je gesproken wordt omdat je stilte hebt; ik bedoel dat je wanneer je eenmaal stil bent het woord zal horen dat constant van binnenuit komt. Wanneer de mind stil gemaakt is, communiceert iemand met iedereen die hij ontmoet. Hij heeft niet veel woorden nodig: wanneer de blik ontmoet, begrijpt hij. Twee personen kunnen hun hele leven praten en discussiëren en toch elkaar nooit begrijpen; en twee andere personen met stille minds kijken naar elkaar en er is ogenblikkelijk een communicatie tussen hen ontstaan.
Waar komen de verschillen tussen mensen vandaan? Van binnenuit. Van hun activiteit uit. En hoe komt er overeenstemming? Door de stilte van de mind. Het komt door geluid dat een stem die we van een afstand horen gehinderd wordt, en het komt door het vertroebelde water van een poel dat we verhinderd worden onze eigen beeltenis in het water gereflecteerd te zien; en wanneer onze atmosfeer stil is dan horen we die stem die constant naar het hart van iedereen komt. We zijn op zoek naar gidsing, wij allen zoeken naar de waarheid, we zoeken naar het mysterie. Het mysterie bevindt zich in onszelf; de gidsing bevindt zich in onze eigen ziel.
Je ontmoet heel vaak iemand van wie het contact ons rusteloos, nerveus maakt. De reden is dat die persoon niet rustig is, niet kalm en het is niet gemakkelijk om kalm te blijven en je eigen kalmte te bewaren in de aanwezigheid van een rusteloos, geagiteerd iemand. De lering van Christus is: ´Weersta het kwade niet´, en dat betekent: ´Reageer niet op de verwarde toestand van een rusteloos iemand´. Dat is net als het deelnemen aan het vuur dat je zal verbranden.
De manier om de macht in jezelf te ontwikkelen om weerstand te bieden aan alle verstorende invloeden in het dagelijkse leven is jezelf tot rust te brengen door middel van concentratie. Onze mind is als een boot in het water, bewogen door de golven en beïnvloed door de wind. De golven zijn onze eigen emoties en passies, gedachten en verbeeldingen; en de wind zijn de uiterlijke invloeden waarmee we moeten leren omgaan. Teneinde de boot te stoppen moet je een anker hebben, een anker om de boot aan vast te leggen. Dit anker nu is het doel waar we ons op concentreren; als het goed zwaar is dan zal het de boot stoppen, maar als het anker licht is dan zal de boot doorgaan met bewegen en niet stil zijn, want hij bevindt zich gedeeltelijk in het water en gedeeltelijk in de lucht.
Op deze manier echter beheersen we alleen de boot; gebruik maken van de boot is weer een andere kwestie. De boot wordt niet gemaakt om bewegingsloos te blijven; hij wordt voor een doel gemaakt. We allen lijken dit niet te weten, maar uiteindelijk moet de boot gemaakt worden om van de ene haven naar de andere te gaan. En er dient aan verscheidene voorwaarden voldaan te zijn wil een boot in staat zijn te zeilen; bijvoorbeeld dat hij niet zwaarder is geladen dan hij aankan. Ons hart zou dus niet zwaar geladen moeten zijn met de dingen waaraan we onszelf hechten, omdat de boot dan niet zal drijven. Ook zou de boot niet vastgebonden moeten zijn aan deze ene haven, want dan wordt hij tegengehouden en zal hij niet naar de haven gaan waar hij naar op weg is.
Daarenboven dient de boot die ontvankelijkheid voor de wind te hebben die hem naar die haven zal brengen; en dit is het gevoel dat een ziel krijgt uit de spirituele kant van het leven. Dat gevoel, die wind helpt je voort te gaan naar de haven waar we allemaal naar op weg zijn. Wanneer de mind eenmaal volledig geconcentreerd is zou hij als een compas in een boot moeten zijn, altijd in dezelfde richting wijzend. Iemand van wie de interesse duizend verschillende richtingen aanneemt is niet klaar om in deze boot te reizen. Het is degene die een ding in zijn mind heeft, en die alle andere dingen van secundair belang acht, die van deze haven naar de andere haven kan reizen. Het is de reis die mystiek genoemd wordt.
