Mystieke ontspanning is van het grootste belang want de gehele spirituele ontwikkeling wordt gebaseerd en gebouwd op dit ene thema; en toch wordt er zo weinig over gesproken en geschreven. Ze is door zoekers naar de waarheid uit alle tijdperken ervaren en bestudeerd en het komt door het volledige begrip van dit thema dat zij grotere macht en inspiratie hebben verworven.
Leven is ritme. Dit ritme kan verdeeld worden in drie stadia en in elk stadium verandert dit ritme de aard en het karakter van het leven. Het eerste ritme is mobiel, het tweede is actief en het derde is chaotisch. Het mobiele ritme is creatief, productief en constructief en via dat ritme wordt alle macht en inspiratie verworven en wordt er vrede ervaren. Het volgende stadium van dat ritme, het actieve ritme, is de bron van vreugde en vervulling. En het derde stadium van dit ritme, het chaotische ritme, is de bron van mislukking, van dood, van ziekte en destructie, de bron van alle pijn en zorgen.
De eerste soort ritme is langzaam, de tweede soort is sneller en de derde is nog sneller. De richting van de eerste is niet omgekeerd, van de tweede horizontaal en van de derde zigzag. Wanneer je zegt dat iemand wijs en bedachtzaam is betekent dat dat hij zich in het eerste ritme bevindt; wanneer je zegt dat iemand volhardend en succesvol is bevindt hij zich in het tweede ritme; en wanneer men zegt dat iemand zijn verstand heeft verloren en op een dwaalspoort is geraakt dan bevindt hij zich in het derde ritme. Hij is ofwel zijn eigen graf ofwel het graf van zijn zaken aan het graven; hij is zijn eigen vijand. Alles wat hij wil volbrengen valt in destructie uiteen, hoe graag hij ook wil vorderen of vooruit wil gaan, omdat hij dit derde ritme, het chaotische en destructieve ritme, heeft aangenomen. Het is derhalve aan ons om ons af te stemmen op ofwel het eerste, het tweede ofwel het derde ritme en onze levensomstandigheden zullen in overeenstemming hiermee worden.
Hebben planetaire invloeden dan niets met ons leven te maken? Jawel, maar hoe werken zelfs planetaire invloeden op ons in? Als we onszelf in een bepaald ritme hebben gebracht dan hebben deze invloeden geen macht om succes of mislukking teweeg te brengen; als we ons slechts in dat ritme brengen dan zal er een gelijk resultaat zijn en zal de omgeving ook op dezelfde manier reageren. Als we ons in gunstige of ongunstige, in aangeboren of niet aangeboren omgevingen bevinden dan betekent dat allemaal dat we ons in dat specifieke ritme hebben gebracht. Wanneer we succes ervaren, wanneer we boffen of pech hebben, wanneer we een gunstig of ongunstig lot ervaren dan gebeurt dat in overeenstemming met het ritme dat we teweeg hebben gebracht.
Waar moet je deze macht vinden, hoe moet die gerealiseerd worden? Als iemand erover nadenkt dan kan hij die gemakkelijk fysiek, mentaal en spiritueel verwerkelijken. Er is een tijd waarin het lichaam zich in een perfect kalme conditie bevindt en er is een tijd waarin het lichaam wordt opgewonden, waarin de adem zijn ritme heeft verloren, onregelmatig is, ongelijkmatig; dat is een chaotische conditie. En wanneer het lichaam een regelmatige circulatie, een juist ritme en een gelijkmatige ademhaling heeft dan is iemand in staat dingen te doen, dingen te volbrengen. Wanneer het lichaam rustig, comfortabel, ontspannen is dan zijn we in staat om te denken; er komen inspiraties, openbaringen, we voelen ons kalm, we hebben enthousiasme en macht. In het Sanskriet wordt het eerste ritme Satva genoemd, het tweede Rajas en het derde Tamas. Uit het middelste ritme is het woord Raja gekomen, wat betekent: degene die met zijn zwaard heeft volhard en een koninkrijk heeft gesticht. Zijn ritme is het middelste ritme. Het eerste ritme wordt soms Sand genoemd, wat je doet denken aan het engelse woord saint. Uit dit ritme komt goedheid.
In ons leven overheerst op een bepaald moment een ritme, op een ander moment het tweede en op nog een ander moment het derde; en toch is er in ons leven door alle veranderingen heen één ritme overheersend, of iemand nu het eerste, het tweede of het derde ritme heeft.
Iemand die het eerste ritme heeft heeft altijd de macht om dingen te volbrengen. En net zoals het met het lichaam is is het ook met de mind. Lichaam en mind zijn zo sterk met elkaar verbonden dat welk ritme de mind ook maar heeft, het lichaam dat dan ook zal hebben; en het ritme dat in het lichaam en de mind overheerst is hetzelfde ritme als het ritme van je ziel.
Er was ooit een koning die, wanneer er een bepaald probleem door zijn ministers aan hem werd voorgelegd, gewoonlijk zei: ´Lees het nog eens´; en de minister las het dan nog eens. Misschien al na vier regels stopte hij hem en zei: ´Lees het nog eens´ en de minister deed dat. En nadat hij het drie keer had gehoord, was zijn antwoord perfect. Maar wat doen we soms wanneer we met mensen converseren? Voordat de conversatie wordt gestopt, hebben we hen geantwoord. Zo ongeduldig zijn we en zo gretig om te antwoorden en er zo over opgewonden, dat slechts een op de honderd mensen stopt om te luisteren naar wat een ander te zeggen heeft.
Het komt door het verkeerde ritme, het chaotische ritme dat chaotische resultaten teweeg worden gebracht. Waar komt oorlog vandaan? Uit chaotisch handelen. Als er chaotisch handelen is dan raken landen betrokken in oorlog; door chaotisch handelen kan de hele wereld betrokken worden in oorlog. Mensen betwijfelen de religieuze overtuiging dat Christus de gehele wereld heeft gered; zij kunnen dat niet begrijpen. Zij zeggen dat de mens zichzelf redt. Maar zij beseffen niet dat een mens de gehele wereld kan ruïneren en dat een mens de wereld kan redden. Het komt door ritme dat hij de gehele wereld kan redden. Als er een chaotische invloedt is werkt dat als een bedwelmende drank in duizenden mensen, net als een ziektekiem, die zich van de een naar de ander verspreidt door het gehele land heen. Als dat op mechanische wijze waar is dan kan het op psychologische wijze waar zijn dat de chaotische invloed van één persoon de gehele wereld tot wanhoop brengt, ofschoon het voor gewone mensen moeilijk is dit te begrijpen.
De Turkse natie werd aan alle kanten behoorlijk ontmoedigd en de oorlogen hadden het land erg arm gemaakt; en met niets anders dan constant teleurstellingen was ze steeds dieper weg gezakt. En toen kwam er een man, Kemal Pasha en zijn ritme bracht leven in duizenden en duizenden doodse zielen die aan het wachten waren op enig resultaat, hongerig door gebrek aan voedsel, teleurgesteld bij elke inspanning. En één man bracht hen allen opgewektheid en pakte het gehele land op. Wij kunnen zien wat er in Italië gebeurde, waar elke daad krachteloos was vanwege zo veel verschillende ideëen en partijen. Er was geen verenigde inspanning, geen concentratie. Na de vermoeidheid van de oorlog kwam er een man, Mussolini, die de gedachten van het gehele land optilde. En dit is slechts het uiterlijke plan; op het spirituele plan is het effect nog krachtiger, alleen manifesteren degenen die op het spirituele plan werkzaam zijn zich niet zichtbaar. Wat er gebeurt in de politieke wereld is bekend, maar in de spirituele wereld gebeuren grootse dingen en die zijn niet bekend; maar hun invloed is zeer krachtig vanwege hun ritme.
We zien dit in het leven van Napoleon. Sommigen waarderen zijn leven, sommigen niet. Maar desalniettemin was hij gedurende zijn oorlogen de inspiratie, de macht en de ruggengraat van het gehele land. Dat kwam allemaal door de spirit van Napoleon. En hij had, zelfs tijdens de grootste oorlogsangsten, momenten van stilte, zelfs soms op de rug van zijn paard; en terwijl hij deze stilte had herstelde hij alle kracht die in de continue verantwoordelijkheden van de oorlog was verloren en voelde hij zich verkwikt nadat hij zijn ogen had gesloten. Wat was dat? Hij bezat de sleutel van ontspanning. Het is het jezelf afstemmen op een gewenst ritme.
Wij zouden niet verbaasd moeten zijn over of moeten lachen om wijze mensen die hun hand opgeheven houden, of wellicht op hun hoofd staan met hun voeten omhoog of die gedurende een lange tijd in een houding zitten. Daar is een reden voor. Deze kunstenaars die de verschillende manieren van de kunst van de ontspanning kennen, weten hoe ze een ontspannen conditie in het lichaam en de mind teweeg brengen. Ik zelf heb over een tijdspanne van twaalf jaar ´s nachts continu slechts drie uur slaap gehad en soms zelfs dat niet. En al die twaalf jaar was ik nooit ziek. Ik had alle kracht die nodig was en was in perfecte gezondheid vanwege de beoefening van ontspanning.
De kwestie is: hoe ontspan je? Niet door stil te zitten met je ogen dicht; want wanneer de mind door het denken of het voelen aandacht geeft aan het lichaam dan wordt het lichaam niet ontspannen, omdat de mind het lichaam aan het kwellen is. En wanneer het voelen aandacht geeft aan de mind dan wordt de mind gekweld. En deze kwelling, zelfs als de ogen gesloten zijn, zelfs als we in een bepaalde houding zitten, doet geen goed. Je dient met betrekking tot ontspanning drie gezichtspunten in acht te nemen: het gezichtspunt van het fysieke lichaam, het gezichtspunt van de mind en het gezichtspunt van het voelen. Het gezichtspunt van het fysieke lichaam is dat je jezelf moet wennen om macht te krijgen over of invloed te hebben op je bloedcirculatie en hartslag; en je kunt dat doen met de macht van het denken en met de macht van de wil samen met de ademhaling. Door wilskracht kun je een bepaalde conditie in je lichaam teweegbrengen zodat je bloedcirculatie een bepaald ritme aanneemt. Het wordt in overeenstemming met de wil teruggebracht. Je kunt door de kracht van de wil hetzelfde doen bij het reguleren van je hartslag. Zodra de wil de bloedcirculatie en de hartslag van het lichaam in de hand heeft genomen dan heeft de wil een meditatie van uren in handen. Het komt door deze reden dat wijze mensen urenlang aan een stuk door kunnen mediteren, omdat zij meester zijn over hun bloedcirculatie; zijn kunnen naar believen langzamer of sneller ademhalen. En wanneer er geen spanning op je zenuwstelsel of op je spierenstelsel is dan krijg je zo´n ontspanning die een slaap van tien dagen lang nog niet teweeg zou kunnen brengen. Derhalve betekent ontspannen zijn niet kalm zitten; het is het in staat zijn spanning uit je systeem te verwijderen – uit je bloedcirculatie, uit je hartslag en uit je zenuwstelsel en je spierstelsel.
Hoe ontspan je de mind? De methode om de mind te ontspannen is om de mind eerst moe te maken. Degene die niet de oefening kent waarmee hij zijn mind moe maakt, kan zijn mind nooit ontspannen. Concentratie is de grootste handeling die je je mind kunt geven, omdat de mind op een bepaald ding in positie wordt gehouden. Daarna zal hij vanzelf ontspannen en wanneer hij ontspant zal hij alle macht verwerven.
Ontspanning van het voelen wordt bereikt door diep te voelen. De Soefi´s in het Oosten laten in hun meditatie muziek spelen die de emoties tot zo´n hoogte opvoert dat het gedicht dat ze horen een werkelijkheid wordt. Vervolgens komt de reactie en dat is ontspanning. Alles wat afgesloten was, elke verstopping, wordt afgebroken; en er komt inspiratie, macht, een gevoel van vreugde en exaltatie tot hen.
Het komt door deze drie soorten ontspanning dat je voorbereid raakt voor de hoogste ontspanning, het ontspannen van je gehele wezen: het lichaam in rust, de mind kalm en het hart vredig. Dat is de ervaring die Nirwana genoemd kan worden, het ideaal van denkers en meditatieve zielen. Dat is wat ze willen bereiken, want daarin bevindt zich alles. In die conditie wordt iemand tijdelijk als een druppel die wordt geassimileerd of ondergedompeld in zijn oorsprong. En tijdelijk ondergedompeld zijn betekent dat alles dat tot de oorsprong behoort door deze druppel wordt aangetrokken, omdat de bron de essentie van alles is. De druppel heeft alles wat hij in dit leven heeft, genomen uit zijn oorsprong. Het wordt opnieuw geladen en is weer verlicht.
