Tanzih
1. Zát – het ongemanifesteerde2. Ahadiat – niveau van Eeuwig Bewustzijn
3. Wahdat – niveau van bewustzijn
4. Wahdaniat – niveau van abstracte ideëen
Tashbih
5. Arwah – het spirituele niveau
6. Ajsam – het astrale niveau
7. Insán – het fysieke niveau
Er zijn nog eens zeven aspecten van manifestatie:
1. Sitara – planetair
2. Mahtab – lunair
3. Aftab – solair
4. Madeniat – koninkrijk van de mineralen
5. Nabitat – koninkrijk van de planten
6. Haywanat – koninkrijk van de dieren
7. Insán – koninkrijk van de mensen
Insán erkent God door de kennis van zijn eigen zelf, daar hij de ideale manifesatie is. De mens bereikt deze volmaaktheid door de ontwikkeling via vijf evolutiegraden:
1. Nasut – materiële niveau
2. Malakut – mentale niveau
3. Jabarut – astrale niveau
4. Lahut – spirituele niveau
5. Hahut – het niveau van bewustzijn
Elke ontwikkelingsgraad bereidt iemand voor op een hogere graad en vervolmaakt hem in vijf verschillende graden van mens-zijn:
1. Adam – de gewone mens
2. Insán – de wijze mens
3. Wali – de heilige mens
4. Qutb – de heilige
5. Nabi – de profeet
De vijf naturen die corresponderen met deze vijf graden zijn:
1. Ammara – degene die handelt onder invloed van zijn zintuigen;
2. Lauwama – degene die berouw heeft over zijn grillen;
3. Mutmaina – degene die beschouwt alvorens tot handelen over te gaan;
4. Alima – degene die juist denkt, spreekt en handelt;
5. Salima – degene die zichzelf opoffert ten gunste van anderen.
Het volgende is een diagram dat de niveaus van Nuzul en Uruj (evolutie en involutie) illustreert:
Een cirkel met op 12 uur: Zát, op 3 uur: Nuzul, op 6 uur: Insan en op 9 uur: Uruj.
In de cirkel bevindt zich een rechtsdraaiende beweging die bovenaan begint met Zát en dan vervolgens naar beneden gaat via op 1 uur: Ahadiat - Bewustzijn, op 2 uur: Wahdat - Geluid, op 3 uur: Wahdaniat - Licht, op 4 uur: Arwah- Spirit en op 5 uur: Ajsam - Astraal om beneden aan te komen bij Insan en dan links naar boven gaat terug naar Zát via op 7 uur: Nasut - Materie, op 8 uur: Malahut - Mentaal, op 9 uur: Jabarut- Astraal, op 10 uur: Lahut - Spirit en op 11 uur: Hahut - Bewustzijn
Alle bestaansniveaus bestaan uit vibraties, van de verfijndste tot de grofste soort; de vibraties van elk niveau zijn vanuit een hoger niveau gekomen en zijn grover geworden. Degene die het mysterie van de vibraties kent, kent inderdaad alles. Vibraties bestaan uit vijf verschillende aspecten, die als de vijf elementen verschijnen:
1. Nur – ether
2. Baad – lucht
3. Atesh – vuur
4. Aab – water
5. Khaak – aarde
Met betrekking tot deze elementen heeft de mensheid vijf zintuigen:
Zintuigen Organen
Basárat – zintuig van het zicht: de ogen
Samát – zintuig van het horen: de oren
Naghat – zintuig van de geur: de neus
Lazzat – zintuig van de smaak: de tong
Muss – zintuig van de aanraking: de huid
Via deze zintuigen en verschillende organen van het mentale en fysieke bestaan ervaart de Ruh, de ziel, het leven; en wanneer de Ruh de hoogste ervaring van alle fasen van het bestaan door welwillende bemiddeling van de murshid ontvangt dan zal ze die vrede en zegen hebben, waarvan de verwerving het enige doel van de manifestatie is.