De impressie die op de mind wordt gemaakt heeft een totaal ander karakter als de impressie die op objecten wordt gemaakt. De mens is levend, dus creatief. Welke impressie zijn mind dan ook maar aanneemt houdt hij niet alleen vast zoals een steen een impressie vasthoudt, maar hij produceert hetzelfde verscheidene malen in een ogenblik tijd, en bewaart het zo als een levende impressie. En dát leven van de impressie die in de mind wordt vastgehouden, wordt hoorbaar voor de oren van het hart. Op déze manier voelen we allemaal min of meer de gedachte of het gevoel van een ander, zijn plezier of verdriet, zijn vreugde of teleurstelling, want dat wordt continu in zijn mind herhaald.
De impressie in de mind staat niet als een beeld stil. Het fenomeen van het geheugen is zo dat je alles creëert wat het geheugen vasthoudt, niet alleen de vibraties die het geheugen vasthoudt, maar ook de vibraties of vormen die erop reageren. Iemand heeft bijvoorbeeld en diepe impressie van angst in zijn mind. Het gevolg is dat de mind werkzaam is om een object van angst te produceren. Die angst wordt in de droom, in de verbeelding, in de waakzame toestand gecreëerd. Je kunt gemakkelijk begrijpen dat die in de droom wordt gecreëerd, maar hoe staat het dan met de waakzame toestand? Alles wat iemand omringt, zijn vrienden, zijn vijanden, omstandigheden, omgeving, neemt een zodanige vorm aan dat het de mind die angst in zich vasthoudt, vrees zal aanjagen. Hoe prachtig is dan niet het plan van de mind! De mind is zijn vraag en is zelf zijn antwoord. Dus wordt ellende vooral aangetrokken door degenen die ellende vrezen; teleurstelling wordt teweeggebracht door degenen die een teleurstelling verwachten; mislukking wordt veroorzaakt door het vasthouden van de impressie van een mislukking. Mensen zeggen vaak: ´Ik zal nooit slagen, ik zal nooit slagen. Alles wat ik doe gaat verkeerd, er is iets mis´. Het is een heel goed iets dat er sterren zijn, zodat zij hun ellende aan de sterren toe kunnen schrijven! Maar deze ellende behoort hen toe, in werkelijkheid zijn zíj het die de ellende in hun mind vasthouden.
Wanneer iemand constant denkt: ´Er zal niets goed gebeuren; er zal niets goeds komen´, dan wordt er geanticipeerd op mislukking; en zelfs als alle sterren in het firmament in zijn voordeel zouden staan, dan zou hij toch mislukking tegenkomen. Op deze manier is de mens de schepper van zijn conditie, van zijn lot. Betekent dat dat de wereld, het universum, zo arm is dat ze niet kan beantwoorden aan al hun behoeften? Er is overvloed, maar door constant te denken dat er geen uitweg is raakt iemand gefixeerd in zijn gedachten en brengt hij wanhoop teweeg.
Wanneer iemand denkt of voelt brengt hij tegelijkertijd hetgeen hij denkt of voelt als een geur naar buiten; hij is een sfeer om zich heen aan het creëren die dat uitdrukt. En het brengt niet alleen zijn gedachte en gevoel over aan een ander, maar het creëert ook voor hem een antwoord. Bijvoorbeeld iemand die voordat hij zijn huis verlaat denkt: ´Ik zal een motor-ongeluk krijgen´, is die gedachte misschien aan het reflecteren op de een of andere motorrijder. Zijn gedachte heeft de rijder bereikt en wanneer hij die auto nadert is er een ongeluk. En zo is het ook met zijn succes. Wanneer hij de wereld in gaat en zegt: ´Ik denk dat ik in mijn zakendoen succesvol zal zijn´, dan trekt hij alles aan wat er nodig is om hem succesvol te maken.
Er was eens een meisje dat een nieuw theatraal lied had geleerd, waarvan de woorden waren: ´Hoe plotseling is mijn lot veranderd!´ Ze vond het zo mooi dat ze het overal in huis waar ze maar was neuriede en ze de woorden zei. En wat was het resultaat? Ze keek naar beneden vanaf een balkon van het huis, viel ervanaf en stierf. Degenen die haar hadden gekend zeiden dat ze drie dagen voordat ze dit lied zong heel vrolijk was geweest.
De keizer Zafar van Delhi, van de Moghul-dynastie, was een groot dichter, een dichter van de hoogste orde; zo verfijnd in zijn expressie, zo´n groot meester van woorden, zijn verbeelding zo prachtig en verfijnd. Zijn poëzie was niets minder dan een geweldig beeld, een kunstwerk; en zo was hijzelf ook. Daar het echter natuurlijk is dat een kunstenaar, een dichter, zich meer in tragedie dan in komedie interesseert, begon deze dichter de woorden van een tragedie te schrijven. Wat was het gevolg? Nadat het boek af was begon de tragedie in zijn leven. Hij begon weg te kwijnen en zijn gehele leven was dezelfde tragedie aan het herhalen; het leven herhaalde dezelfde poëzie als die hij had geschreven.
Soms bereiken waarschuwingen voor ongelukken de mensen op deze manier. Maar soms vertelt een toekomstvoorspeller jou dat er iets met je zal gebeuren, een ongeluk of een ziekte, of dit of dat. In het leven van de een wordt dit bewaarheid, in het leven van de ander niet. En je zult altijd ontdekken dat het in het leven van degene die te beïndrukken is dit bewaarheid wordt, omdat hij serieus heeft genomen dat dit en dat zal gaan gebeuren. Derhalve zegt men, vooral in India waar de wetenschap van astrologie zo gevorderd is en de levens van het volk duizenden jaren lang ervan af heeft gehangen: ´Consulteer nooit een dwaze astroloog. Hij kan dan wel een goede astroloog zijn, maar als hij dwaas is, consulteer hem dan nooit. Hij zal dingen zeggen die jou zullen beïndrukken´. En wanneer dit idee niet wordt onderricht, wat gebeurt er dan? Iemand kan gemakkelijk iets voor de lol zeggen; bijvoorbeeld wanneer iemand tegen een ander zegt: ´Ga er niet heen; ze zult vermoord worden´. Hij denkt er niet bij na, het is een grapje; maar hij weet niet dat het een impressie kan maken die de dood van die persoon kan veroozaken.
Als de waarschuwing van een ongeluk werkelijk voortkomt uit de gedachte van iemand anders, kunnen we dan gevaar vermijden door onze gedachtenkracht te gebruiken om weerstand te bieden tegen de gedachte van iemand anders? Ja als we weten hoe we dat moeten doen; want dat is de oefening van ontkenning. Los van zelf-ontkenning, komen we weer terug bij het werk dat in de Soefi-methode wordt verricht: om zelfs de gedachten en impressies waarvan we niet willen dat die tot ons komen, te ontkennen. Door onze minds niet toe te staan bestempeld te worden met die impressies die we niet wensen worden we geholpen die te vermijden. We dienen uit te stijgen boven elke impressie die tegen ons is. Wat er echter nodig is, is weet te hebben van de wetenschap, dat we op een wijze wijze mogen handelen jegens anderen. Stel dat we erboven uit stijgen of we er niet om malen of we er niet in geloven, dan kunnen we toch anderen kwaad doen. Maar als we zorgzaam en nauwgezet zijn in welke impressie we op anderen maken dan zal dat een groot verschil uitmaken in de levens van onze vrienden.
Je kunt je afvragen waarom gebed wordt gebruikt als het in onze macht ligt om te slagen of te falen. We hebben het zelf in de hand om we bidden of niet; het is het verrichten van onze taak. Gebed is een bepaalde soort taak. We zijn die aan het verrichten; als we dat niet zouden doen, dan zou het dat niet zijn. Gebed vanuit de diepte en gebed vanaf de oppervlakte zijn twee gebeden. Je kunt uiten wat Christus ´ijdele herhalingen´ heeft genoemd door het gebed alleen maar te herhalen; je fixeert je mind niet op de betekenis van het gebed. Als de diepte van je hart het gebed heeft gehoord dan heeft God het gehoord omdat God via de oren van de mens luistert. Wanneer de mens bidt hoort God dat via zijn eigen oren. Iemand die niet in staat is zo diep te bidden kan door oefening leren diep te bidden net zoals iemand die geen rechte lijn kan trekken door honderd keer, duizend keer een rechte lijn te trekken eraan gewend zal raken die te trekken; zo is het ook met gebed.
Je kunt de conditie van de mind van iemand die dezelfde reflectie steeds maar weer aan herhalen is veranderen door hem de geheel andere richting aan te reiken, een richting die hem het meest zou interesseren.
Wat we in het leven als eerste dienen te volbrengen is de reflecties vanuit ons eigen hart helder te maken, reflecties die ons pad verhinderen. Er kwam ooit een zakenman naar me toe en die zei: ´Welnu, ik kan het niet begrijpen. Ik heb altijd pech, zodat ik altijd faal en ik kan niet begrijpen waarom ik faal. Ik ben naar spiritualisten geweest, ik ben naar helderzienden geweest, ik ben naar mensen geweest die je horoscoop trekken. Sommigen zeiden het een, sommigen zeiden het ander; nu kan ik niet beslissen wat er juist is´. Ik zei tegen hem: ´Het juiste en het foute bevindt zich in jouzelf. Luister naar jezelf. Ontdek wat er gaande is in jouw mind. Is dat niet de herinnering aan het verlies dat je heb geleden? Het is een soort continue stem die er in jouw hart gaande is. De astrologen zullen zeggen dat het iets om jou heen is; de spiritualisten zullen zeggen dat er zich een of andere geest of spirit achter bevindt. Het kan zijn dat er geesten zijn, maar wat er werkelijk gebeurt is dat er in jouw hart een stem aan het zeggen is: ´Je hebt gefaald, je hebt gefaald, je hebt gefaald´. Kun je die kalmeren, tot rust brengen? Zodra je je ontdoet van die reflectie zal alles goed met je gaan´. Hij vroeg: ´Wat dien ik te doen? Hoe kan ik dat doen?´ Ik antwoordde: ´Vastberadenheid. Beloof me dat je vanaf nu nooit meer een gedachte zult schenken aan je mislukkingen uit het verleden. Het verleden is het verleden, het heden is het heden. Ga voort met hoop en moed; alles zal goed komen´.
Je zult altijd ontdekken dat degenen die zeggen: ´Alles gaat verkeerd voor me´, de stem hardop horen; het is hun eigen falen dat tegen hen aan het praten is. Zodra je in staat zijn geweest om die stem het zwijgen op te leggen, wordt het falen beëindigd; een nieuwe bladzijde in het boek van het leven wordt er omgedraaid en zij kunnen met meer moed en hoop vooruitkijken op hun leven. Díegene is moedig die in het aangezicht van duizend mislukkingen op kan staan en zegt: ´Nu ga ik niet falen. De mislukking was slechts een voorbereiding op mijn succes´. Dat is de juiste spirit.
Hoe kun je al die ontelbare beelden die je hinderen uitvegen? Het hele proces van de Soefi-methode is deze: de fotografische plaat van de mind helder maken. Dit kan gedaan worden door het beoefenen van concentratie. De paarden in het woud zullen niet naar je toe komen als jij ze roept om naar je toe te komen, noch zullen zij lopen zoals jij wilt dat ze lopen, omdat het ongetrainde paarden zijn. Dat is net zo met jouw gedachten en verbeeldingen; ze gaan rond in de mind zonder tuig, zonder teugel. En wanneer dit in de hand wordt genomen dan is het net als de trainer van een circus die tegen het paard zegt te komen en dat het paard dan komt en die vervolgens tegen het paard zegt te gaan en dat het paard dan gaat; hij zegt tegen het paard te rennen en dat het paard dan rent; te stoppen en dat het paard dan stopt.
Werken met gedachten is net hetzelfde als wat de circus-man doet. Dit is de eerste les en de belangrijkste les die je te leren hebt in het Soefi-werk; dat je in staat bent je gedachten rond te laten gaan zoals jij dat wilt, is de basis van de gehele mystiek en de beoefening van filosofie. Als je aan een roos wilt denken dan moet er geen lelie in je gedachte komen; als je aan een paard denkt, dient er niet een olifant voor je te verschijnen; die dien je weg te houden. Dit leert je een gedachte te creëren en vast te houden en om elke gedachte die je niet wilt hebben te verdrijven. Op deze manier word je de meester van je gedachten; je traint ze, ze hebt controle over ze; en vervolgens gebruik je ze in jouw voordeel.
Bewijst dat ons niet dat dit een spiegel-land is? Een spiegel-land met een levend fenomeen; levend omdat de spiegels levend zijn. Er vindt niet alleen projecteren en reflecteren plaats in de spiegels, maar ook een fenomeen van creatie; dat alles wat wordt geprojecteerd en gereflecteerd tegelijkertijd wordt gecreëerd en vroeg of laat wordt gematerialiseerd.
Híerin vindt de soefi het geheim van meesterschap dat er, naast het gehele idee van noodlot en van wereldse en hemelse invloeden, in de mens een creatieve macht is die werkzaam is. In de ene mens is de creatieve aanleg misschien voor een procent van zijn wezen werkzaam en het mechanische deel van zijn wezen voor negenennegentig procent. In een ander die meer geëvolueerd is kan negenennegentig procent van de creatieve macht werkzaam zijn en misschien een procent van het mechanische deel van zijn wezen.
Het mechanische deel van je wezen is onderhevig aan condities, omgevingen en dat deel is hulpeloos; en het creatieve deel van je wezen is creatief, produceert fenomenen; en in dit aspect is de goddelijke essentie te vinden.