Een gedachte kan vergeleken worden met een bewegend beeld dat op een gordijn is geprojecteerd. Niet één beeld, maar verscheidene delen van dit beeld, die elk moment veranderen, zorgen ervoor dat het beeld compleet wordt. En zo is het ook met de gedachte. Iedereen houdt niet altijd een beeld in zijn mind vast. Gewoonlijk maakt iemand een beeld door een gradueel proces van completeren. Met andere woorden: het gedachte beeld wordt in delen gemaakt, en wanneer de gedachte wordt gecompleteerd dan komen de delen samen om een beeld te vormen.
Volgens deze theorie hebben de mystici Mantra Shastra gemaakt, de wetenschap van de psychologische fenomenen van woorden, die de soefi´s Wazifa hebben genoemd, omdat voor een concentratie van gedachte het vasthouden van een gedachte in de mind niet voldoende is. Op de eerste plaats is het niet voor iedereen mogelijk; slechts weinig mensen kunnen een gedachte als een beeld vasthouden. Als er al een mogelijkheid is om een gedachte te completeren dan is dat door herhaling. De Oosterse kunst laat deze tendens ook om dezelfde reden zien. Als er een om een muur heen een rand van rozen wordt gemaakt, is dat een roos die 20.000 keer wordt herhaald opdat het beeld van de complete roos gekregen kan worden wanneer er een blik op wordt geworpen. Als er zich veel objecten voor je bevinden dan kun je geen enkel object in gedachte vasthouden. Derhalve was de beste manier die de mystici aannamen om te contempleren het herhalen van een woord dat een bepaalde gedachte opriep, een woord dat door de herhaling ervan het beeld van een bepaald idee veroorzaakte.
Toch is herhaling alleen niet voldoende voor het doel. Teneinde een bepaald figuur in een steen in te kerven is een lijn die met een potlood is getrokken niet voldoende; je moet die inkerven. En dus is er teneinde een werkelijke impressie van een idee te maken, diep ingekerfd op de onderbewuste mind, een inkerving nodig. Dat wordt gedaan door de herhaling van een woord dat een bepaald idee oproept. Geen enkele herhaling is verkwist; want elke herhaling completeert het niet alleen, maar verdiept het en maakt daardoor een heldere impressie op de onderbewuste mind.
Los van het mystieke proces zie je mensen in je dagelijkse leven die misschien in hun minds de gedachte van pijn, haat, verlangen, van een teleurstelling, van bewondering, van liefde in hun minds hebben herhaald, zich onbewust van het werk dat dat binnen in henzelf heeft verricht; en toch is er een diepere impressie ervan in de diepten van hun hart geprocuceerd en die wordt geprojecteerd op iedereen die ze ontmoeten. Je kunt er niets aan doen dat je naar een liefhebbende persoon wordt aangetrokken en je wordt onbewust aangetrokken tot een liefdevol iemand; je kunt je ogen niet sluiten voor de gevoelens van haat die van iemand uit gaan; je kunt het gevoel van pijn dat uit iemand voortkomt niet negeren, want de pijn is in zijn hart ingekerfd.
Dit is het fenomeen van reflectie, reflectie van de ene mind op de andere. Er zijn mensen die samen zitten, samen werken, hun gehele leven lang samen leven en toch kunnen ze voor elkaar gesloten zijn. Dat is dezelfde reflectie. Als het hart van de een is gesloten dan is de invloed ervan het hart van de ander te sluiten. Iemand met een gesloten hart zal het hart van anderen overal waar hij gaat sluiten. Zelfs de meest levendige persoon zal hulpeloos voelen dat de deuren van zijn hart gesloten zijn, tot zijn grote spijt, niet wetend wat er is gebeurd. Het is een onbewust fenomeen.
Derhalve worden plezier en verdriet, affectie en irritatie, harmonie en agitatie allemaal gevoeld wanneer twee personen elkaar ontmoeten zonder één woord te zeggen. Onze wóorden verbergen de werkelijkheid. Als onze woorden er niet zouden zijn dan zou het fenomeen van spiegel-land zodanig zijn dat het erop zou lijken dat het gehele universum niets anders was dan een paleis van spiegels, de een de ander reflecterend. Als we het niet zien, betekent dat niet dat we dat niet kunnen zien; het betekent alleen dat onze ogen niet altijd open zijn, zodat we onwetend blijven van de conditie.
Als dit waar is dan is er niets in de wereld wat iemand kan verbergen. Zoals de Koran zegt, op de Dag des Oordeels zullen je handen en voeten getuigenis afleggen van je handelingen. Elk moment is echter een Dag des Oordeels. We hoeven niet te wachten tot de Dag des Oordeels om dit fenomeen te zien. We zien het, we ervaren het altijd en toch besteden we er niet genoeg aandacht aan. Elke keer wanneer we een vriendelijk gevoel hebben, een goodwill jegens iemand, of irritatie, agitatie, een antagonistische, vijandelijke neiging, kunnen we dat niet voor elkaar weghouden. En het is voor ons voldoende om die meest innerlijke waarheid, die absolute waarheid van het gehele universum te kennen, dat die bron Een is, dat het doel Een is en dat de vele slechts zijn bedekkingen zijn.
