Gezondheid hangt af van de balans tussen activiteit en ontspanning in de vijf zintuigen: zicht, geur, gehoor, smaak en tast; en elk zintuig dient in de normale gezondheidstoestand in staat te zijn zich uit te drukken en te reageren. De zintuigen hebben meer tijd nodig voor ontspanning dan voor activiteit. Derhalve trekken de mystici zich terug teneinde de zintuigen, die in iedereen anders zijn, een gelegenheid tot ontspanning te geven. Iedereen brengt elk moment van zijn wakende toestand in activiteit van de zintuigen door, gedeeltelijk met opzet, gedeeltelijk onvrijwillig. De ogen kijken bijvoorbeeld misschien honderd keer per dag met opzet naar dingen, maar negenhonderd keer kijken ze zonder opzet naar dingen. Dit toont een verspilling van energie in het leven van een gemiddelde mens.
Teneinde healingvermogen te ontwikkelen dient men de zintuigen te reguleren en te beheersen door hun activiteit en ontspanning te reguleren; en dit, gedaan met een spirituele gedachte, zet macht van de mind om in goddelijke macht. Iemand kan alleen met macht van de mind healen, maar de resultaten zullen beperkt zijn; maar iemand met goddelijke macht kan door die macht onbeperkte resultaten verwerven.
Hoeveel activiteit men kan verdragen en hoeveel ontspanning er nodig is hangt af van de gezondheidstoestand; er kan geen algemene regel voor iedereen gegeven worden. Een normale hoeveelheid actitivteit stimuleert en versterkt het lichaam. Derhalve worden er fysieke oefeningen voor de fysieke ontwikkeling gegeven en worden er concentratie-oefeningen en studies gegeven voor de ontwikkeling en ontspanning van de mind. Volgens de psychische wet is de dag natuurlijk voor actitiviteit en de nacht voor ontspanning en wanneer dit niet wordt uitgevoerd werkt het natuurlijk tegen de gezondheid. Het is niet nodig om na iedere inspanning te rusten, maar er zou een zekere mate van balans moeten worden gehandhaafd; en het is in het leven raadzaam niet toe te staan dat ontspanning zich ontwikkelt tot luiheid.
De ademhaling is het voornaamste en essentieelste vermogen dat bij healing kan helpen. Er is een zwijgende healing en een healing door het concentreren van de blik, door de pijnlijke plek vast te houden met de vingers, door erover te wrijven, door de hand over het pijnlijke deel te zwaaien, door het wel of niet aan te raken; maar achter al deze verschillende manieren is er een die ontwikkeld kan worden door ademhalingsoefeningen en wanneer de ademhaling zo ontwikkeld is dat het een atmosfeer rondom de healer creëert, dan healt alleen al de aanwezigheid van de healer. De macht van de ademhaling kan door fysieke oefeningen, door ritmische oefeningen van de ademhaling, door zuiver leven en door concentratie worden ontwikkeld.
Het healingvermogen is groter dan het vermogen van de kanalen die je gebruikt om te healen, zoals de vingertoppen of de ogen. De ogen hebben meer vermogen dan de vingertoppen. Ze zijn verfijnder en de macht die zich via hen manifesteert is stralend, terwijl die niet zo stralend is in de vingertoppen. Maar naast het healingvermogen dient men een helder idee te hebben van hoe men een klacht van een ander kan herkennen en van de beste manier om hem te healen.
Bij het healen met de vingertoppen is hygiëne is het eerste onderwerp waar men rekening mee moet houden. Handen die bezig geweest zijn met allerlei werk of die bezoedeld zijn met een of andere vloeistof dient voor de healing gewassen te worden. De healer dient eerst de regels van de hygiëne om zowel zijn lichaam als zijn kleding zuiver en schoon te houden, na te leven; vooral tijdens de healing dient hij absoluut vrij te zijn van alles wat onhygiënisch is. De mouwen dienen ten tijde van de healing opgestroopt te zijn en de vingernagels dienen schoon en goed geknipt te zijn. Na het healen moet men met de hand zwaaien alsof het die aan het schudden is om alle verfijnde atomen of zelfs vibraties van zich af te schudden zodat een gif van de pijnlijke plek van de patient niet weer aan de patient terug wordt gegeven.
Er zijn gevallen waarbij het gevoel van het lichaam verdoofd is door de pijn en de pijn in de diepte van het aangedane deel van het lichaam is gegaan. In zulke gevallen is het zwaaien van of het aanraken met de hand niet voldoende, dan is wrijven nodig. Wanneer je te maken hebt met de effecten van gif door een bijen- of schorpioenensteek, of van een slangenbeet of de beet van een of ander giftig dier, dan wordt een zachte aanraking of een zacht aaien van het aangedane deel geïndiceerd; als de pijn intenser is is aanraking niet nodig, alleen maar het zwaaien van de hand dicht bij het aangedane deel. In het geval van een beet door een dolle hond moet men wat limoen gemengd met water op een koperen muntje doen en dat op het deel bevestigen dat de tanden hebben aangeraakt, en de rest van het aangedane deel dient geheald te worden door het aan te raken en het te aaien met de vingertoppen. Muskieten- en muggensteken kunnen genezen worden door er boter op te smeren die gekookt is en weer is afgekoeld en door vervolgens de hand over het aangedane deel te zwaaien. Rozenwater kan voor allerlei soorten beten worden gebruikt als ze ernstig zijn ontstoken.
De taak van de healer bij het opsporen van ziekte is subtieler dan het healen; want bij healing is macht noodzakelijk, maar bij het opsporen van de ziekte – de aard ervan, de oorzaak ervan, het geheim ervan – heeft psychische macht geen enkel nut, daar is inspiratie nodig; en een healer zonder dit is een incomplete healer. De patiënt weet over het algemeen niet de ware oorzaak, aard en geheim van zijn klacht. Er wordt niet van hem verwacht dat hij dat weet; want de patient kent het effect van het gif, niet de oorzaak, aard en het geheim ervan. De healer dient de klacht van de patient op te sporen uit zijn gezicht, uitdrukking, stem, werk en beweging; alles zegt iets. Soms dient de healer de oorzaak te vinden door de patient te vragen naar de details aangaande zijn pijn en de omstandigheden van zijn leven en door de houding en de neiging van de patient te kennen.
Het geheim van ziekte kan ook opgespoord worden door te observeren wat iemand met betrekking tot voedsel en kleding wenst, in welke omgeving hij graag is, welke houding hij heeft jegens zijn vrienden en vijanden, zijn keuze van zoet en hartig en zijn voorkeur voor kleuren. Bijvoorbeeld iemand met een klacht die voortkomt uit melancholie zal een voorkeur voor paarsrood hebben; iemand die de controle over zijn passies heeft verloren zal een neiging naar passie vertonen en hij zal over het algemeen van rood houden; iemand die levenloos is, die een neiging naar leegte heeft zal een voorkeur voor wit hebben; iemand die door zorgen heen is gegaan en over dingen heeft gerouwd en zijn hart daardoor heeft verzwakt zal een voorkeur voor zwart hebben.
Zo is het ook met zoet en hartig; de patient die een neiging naar zoet vertoont laat een zwakte van het hart zien en daardoor een algemene zwakte; en de patient die een voorkeur voor hartig heeft mist circulatie.
Er zijn veel dingen in de patient die men niet alleen waar kan nemen uit zijn neigingen maar ook door zijn gezicht en gelaatstrekken op te merken; want op deze manier leest men meer dan door middel van welke methode dan ook. De gelaatstrekken vertellen zijn algemene karaktereigenschappen en derhalve kan iemand de zwakte kennen die de oorsprong van zijn klacht is geweest en de algemene expressie laat de gedachte erachter zien. Daar de mind de oorzaak van alle oorzaken is, komt de healer bij de wortel van de klacht zodra hij de mind van de patient aanraakt. Hoe waar is het gezegde dat het gezicht van iemand de spiegel van zijn hart is.
Volgens het mystieke oogpunt is er een grondbasis, die een algemene oorzaak genoemd kan worden, van waaruit alle ziekten voortkomen en dat is een stoornis van het ritme. Wetenschappers hebben beweerd dat het in de war raken van de zenuwen de hoofdoorzaak is van alle mentale ziekten en hun effect op het lichaam produceert verscheidene ziekten in het lichaam. Religieuze mensen onderrichten concentratie en meditatie, zittend in een vrome houding. De wijsheid achter dit alles is de activiteit van de mind en het lichaam tot een normale conditie te brengen. Want het is de aard van activiteit om elk moment actiever te worden; het is de activiteit zelf die energie produceert en het gevolg ervan is dat haar eigen sterkte door op zo´n wijze energie te produceren haar uit haar normale ritme gooit.
Dit kun je zien in het branden van het vuur. De activiteit is aan het begin klein; maar met elk moment dat het brandt vermeerdert zijn activiteit zich en culmineert het uiteindelijk in zijn uiterste snelheid. En de snelheid van het begin vergeleken met de snelheid aan het einde zal aantonen dat de toename van de snelheid van het vuur die de climax voort heeft gebracht, wanneer het zichzelf consumeert. In de menselijke natuur zien we dezelfde neiging. Wanneer iemand spreekt is hij geneigd steeds sneller te spreken totdat de snelheid zo is toegenomen dat men verschillende woorden van de zin weglaat zonder enige bedoeling om dat te doen. Net zo is het met lopen; de loopgang neemt met elke stap toe totdat iemand zichzelf bijna ziet rennen. Net zo is het met de verbeelding en soms ziet men hetzelfde bij de polsslag van het lichaam en de circulatie van het bloed. Ongecontroleerde toename in snelheid verhaast in al zijn aspecten de climax en wanneer die uit balans is culmineert die in rampzalige gevolgen.
Een healer zonder deze kennis is een blinde healer die de oorzaak van ziekten niet kent; zijn healing is een toevallige gebeurtenis; maar degene die dit weet is meer dan een medicus en meer dan een healer. Hij zal zijn eigen activiteit onder controle hebben en de macht van de controle die zo is verworven zal hem in staat stellen de activiteit van anderen onder controle te brengen, teneinde de activiteit normaal te houden, waarin de ware gezondheid van de mind en het lichaam zich bevindt.
Vermoeidheid komt voort uit drie oorzaken: de hoofdoorzaak is verlies aan energie en daarnaast een overmaat aan activiteit van de mind en van het lichaam. Men weet over het algemeen dat vermoeidheid veroorzaakt wordt door een overmaat aan lichamelijke actitiviteit, maar men is geneigd het feit over het hoofd te zien dat een overmaat aan activiteit van de mind ook vermoeidheid veroorzaakt.
De activiteiten die vooral vermoeidheid veroorzaken zijn zorgen, angst, vrees en pijn. Er is echter een mentale oorzaak die minder voor de hand ligt en dat is de gedachte dat men moe is. Onder honderd gevallen van vermoeide mensen zul je negentig gevallen vinden met deze speciale soort van vermoeidheid. Wanneer iemand denkt: ´Ik ben moe´, dan schept die gedachte alleen al het gevoel van vermoeidheid ter ondersteuning van de gedachte en brengt de rede duizend redenen te voorschijn die de vermoeidheid schijnen te hebben veroorzaakt. Er zijn sommige mensen die denken dat de aanwezigheid van mensen of van sommige mensen, of de aanwezigheid van een specifiek iemand, hen vermoeit; sommigen denken dat hun energie, hun leven wordt opgegeten door sommige mensen; sommigen denken dat een bepaalde handeling hun energie weghaalt; sommigen denken dat hun sterkte uit hen gehaald wordt door hun alledaagse plicht in het leven of in het werk dat ze toevallig doen, zoals zingen, spreken, fysiek of mentaal werk verrichten; en zoals zij denken zullen ze natuurlijk ook ervaren.
In werkelijkheid bestaat er geen twijfel over dat elke soort activiteit wat meer of wat minder energie weg zal nemen. Maar door je gedachte vergroot je het verlies; door energie te bewaren en die economisch te gebruiken bewaar je die grotendeels. En er bestaat een manier, een spirituele manier, waarop je energie geeft met elke activiteit die dat van je vraagt en waarop je toch tegelijkertijd veel meer energie vanuit het leven van binnen, van buiten, en van om je heen in je opneemt dan dat je weggeeft. Om deze reden heeft religie de voorstelling van God als zijnde almachtig gegeven. Degenen die denken dat Hij ver weg in de hemel is houden zich verre van Hem, maar degenen die de betekenis van de lering in de Bijbel beseffen dat ´wij in God leven, bewegen en ons wezen hebben´, voelen Hem altijd aan hun zijde. Als het bewustzijn van weelde iemand zich rijk doet voelen dan als bewustzijn van sterkte iemand zich sterk laat voelen, hoe veel sterker en rijker zou dan niet diegene zich moeten voelen die werkelijk Godbewust is!
Een healer treft vaak patienten van wie de klachten kunnen verschillen maar die toch zijn ontstaan uit een gebrek aan balans. Het is voor jan en alleman het moeilijkste om in het leven balans te houden. Vaak slaagt een healer erin een patient te genezen door hem alleen maar wat oefeningen te laten zien waardoor hij balans kan verwerven. Dit brengt, naast healing, een zeer wenselijk effect teweeg. Balans wordt op verschillende manieren verworven, zelfs in heel gewone handelingen als zitten, liggen, staan en lopen; staan met het gewicht gelijkelijk over beide benen verdeeld, zitten met gekruiste knieën, of op je hurken, beide knieën of hielen een gelijk gewicht van het lichaam dragend; en ook knielen, ritmisch lopen, met het geven van gelijke kracht aan het zwaaien met de armen. Door regelmaat is eten en drinken, werken en rusten, slapen en opstaan verkrijgt men ook balans. Het eerste wat een healer dient te overwegen wanneer hij een patient behandelt is dat hij hem balans dient te geven.
Pijn komt uit twee bronnen voort: de mind en het lichaam. Soms wordt de pijn veroorzaakt door de mind en vastgehouden door het lichaam en soms wordt de pijn veroorzaakt door het lichaam en vastgehouden door de mind; en het is de harmonie tussen beide die de pijn gaande houdt. Als er een afwezig zou zijn of niet deel zou nemen aan de pijn die door het andere deel van het wezen wordt gesuggereerd dan zou de pijn niet bestaan en als hij zou bestaan dan zou hij langzaam vervagen. Daar het lichaam de bediende van de mind is en geen eigen vrije wil heeft, kan het nooit weigeren om te pijn te dragen die door de mind wordt gegeven; het is slechts de mind die kan weigeren als hij daartoe getraind zou zijn. De doctrine die sommige mensen hebben dat er niet zoiets als pijn bestaat is erg behulpzaam bij het trainen van de mind, alhoewel de waarheid ervan in twijfel getrokken kan worden. Als het waar is dat er niet zoiets als pijn bestaat kan dat alleen maar waar zijn in die zin dat alles in deze wereld een illusie is; het heeft geen bestaan op zichzelf, het bestaat in werkelijkheid niet in vergelijking met de essentiële werkelijkheid die is. Maar als iemand zegt dat alleen pijn niet bestaat, maar vreugde en alle andere dingen wel, dan vergist hij zich.
Onder Soefi´s hebben derwisjen geprobeerd bestand te zijn tegen pijn door zichzelf wrede wonden toe te brengen zoals met een zweep op de blote armen te slaan of de spieren van het lichaam door te snijden of het lichaam te doorboren met messen of de ogen uit hun oogkassen te nemen en ze weer terug te zetten, waar ik getuige van ben geweest. Hierdoor hebben zij een waarheid ontdekt en die aan de denkende wereld gegeven: de mind kan weigeren deel te nemen aan lichamelijke pijn en daardoor wordt de lichamelijke pijn minder gevoeld dan wanneer het anders zou zijn; wanneer de mind vooruitloopt op het ontvangen van lichamelijke pijn, uit angst of uit zelfmedelijden, dan vergroot de mind de pijn en maakt die groter dan het anders zou zijn. De pijn bestaat voor vijfennegentig procent uit angst en zelfmedelijden. En het eerste wat een healer moet doen bij het genezen van patienten die pijn lijden is door suggestie en ook door zijn healingkracht de pijn weg te nemen van het oppervlak van de mind van de patient. En in afwezigheid van hulp van de kant van de mind moet het lichaam de pijn opgeven, want het heeft geen kracht meer om de pijn in afwezigheid van de mind nog langer vast te houden.
Het komt erg vaak voor dat een healer of iemand die in healing gelooft zo ver gaat dat hij geen healing door medicijnen accepteert. Eerlijk gezegd is de gedachte dat een dokter medicijnen heeft gegeven en dat die op een aantal voorgeschreven keren per dag genomen dienen te worden, los van de medicinale invloed, op een psychische wijze behulpzaam en de healers van het Oosten hebben met dit in hun gedachten op hun manier ook iets van de rol van geneesheer gespeeld. Met hun healingkracht – spiritueel, psychisch en magnetisch –, met hun hypnotische suggestie en met hun verdovende invloed gaven ze de patient iets te eten of te drinken in de vorm van een medicijn. Soms gaven ze hen een amulet dat ze bij zich moesten houden en soms gemagnetiseerd water.
Het idee erachter is dat de mensheid zich meer bewust is van de objectieve wereld en de activiteit daarvan dan van enig ander niveau van bestaan, en door te eten of te drinken of door een bepaald iets vast te houden of in zijn bezit te hebben wordt de impressie op hem realistischer. De gedachte van de healer, die de mind op zijn gemak zou moeten brengen, wordt vaak gehinderd wanneer de uiterlijke zintuigen van de patient er niet volledig ontvankelijk voor zijn; maar wanneer de patient iets eet of drinkt, iets proeft of iets voelt dat toegepast wordt op het aangedane deel of het aangedane deel aanraakt dan wordt het zintuig of worden de zintuigen het medium voor de gedachte van de healer om via de zintuigen voort te gaan en zo de mind van de patient te bereiken. De kennis van het fysieke medium is zeer essentieel voor de healer, want elke psychische verrichting vereist een medium en door een goed waarneembaar en ontvankelijk medium slaagt elke fysiek werk.