Veel mensen denken dat het fysieke weinig te maken heeft met het spirituele. Waarom, zo vragen ze, zetten we het idee van het fysieke niet opzij teneinde helemaal spiritueel te zijn? Als het doel van het leven zonder het fysieke aspect van ons wezen zou kunnen worden volbracht dan zou de ziel niet een fysiek lichaam hebben genomen en dan zou de spirit niet de fysieke wereld hebben geproduceerd. Een Hindoestaanse dichter zegt: ´Als het doel van de schepping door engelen, die helemaal spiritueel zijn, zou kunnen worden volbracht dan zou God de mens niet hebben geschapen´. Dat toont aan dat er een groot doel voltooid moet worden door dat wat het fysieke lichaam heet. Als het licht van God op een directe wijze had kunnen schijnen dan zou er geen manifestatie zoals die van Christus zijn geweest. Het was zogezegd nodig dat God op aarde in het fysieke lichaam rond zou lopen. En de conceptie dat het fysieke lichaam van zonde is gemaakt en dat dit het laagste aspect van zijn is zal heel vaak fout blijken want het is de bedoeling om via dit fysieke lichaam het hoogste en grootse doel van het leven te bereiken. Iemand noemt het alleen uit onwetendheid zijn fysieke lichaam; wanneer de kennis eenmaal tot hem is gekomen dan begint hij het te beschouwen als de heilige tempel van God.
Onze ervaring van het leven via het fysieke lichaam heeft vijf aspecten. Het eerste aspect is gezondheid, waarvan het bezit de hemel is en waarvan de afwezigheid de hel is. Wat we ook in het leven hebben, weelde, een goede naam of eer, macht of positie, comfort of gemak, zonder gezondheid stelt dit alles niets voor. Wanneer iemand gezond is denkt hij er niet over na, hij waardeert die niet. Hij bekommert zich om wat hij niet heeft. Hij probeert zijn gezondheid op te offeren aan pleziertjes, aan materiële weelde; hij is bereid zijn gezondheid op te offeren voor zijn intellectuele fantasieën, voor vrolijkheid, voor vermaak, voor amusement, voor een ambitie die hij wil vervullen. Maar heel vaak komt er de terugval voordat de ambitie of het verlangen wordt vervuld en dan begint hij zich te realiseren wat gezondheid betekent. Niets kan die kopen, niet kan er mee vergeleken worden. Als we alle zegeningen verzamelen die in het leven ontvangen kunnen worden en ze op een weegschaal wegen dan zullen we ontdekken dat gezondheid het zwaarst weegt.
Gezondheid stelt de mens in staat om zowel materialistisch als spiritueel te zijn; het gemis eraan berooft hem van zowel materialisme als van spiritualiteit. Het berooft hem van materialisme omdat zijn gezondheidstoestand niet in orde is en het berooft hem van spiritualiteit omdat een volkomen gezondheid hem in staat stelt het spirituele leven ten volle te ervaren. Ik bedoel hiermee niet dat het een zonde is om ziek te zijn en een deugd om gezond te zijn; ik bedoel hiermee dat gezondheid een deugd is en ziekte een zonde.
Een ander aspect van het fysieke bestaan is evenwicht. Evenwicht schenkt beheersing over het lichaam. Door middel van evenwicht kan een mens staan, lopen en bewegen. Elke handeling, elke fysieke beweging wordt door evenwicht ondersteund. En het gemis aan evenwicht zal altijd enig gebrek in het karakter van iemand en tegelijkertijd enig gebrek in zijn levensomstandigheid laten zien. In welke vorm het gemis aan evenwicht zich ook manifesteert, het betekent altijd dat er iets mist in de persoonlijkheid. Als je de loop van iemand, de manier waarop hij beweegt of kijkt, alles wat hij doet, bestudeert dan zie je dat wanneer er ook maar balans ontbreekt er iets daarachter mist wat je nog niet weet maar wat je in de loop van de tijd wel ontdekt. Wanneer bijvoorbeeld iemand waggelt geloof dan niet dat het slechts een uiterlijk defect is; het heeft iets te maken met het karakter van die persoon. Net zoals hij waggelt in zijn loop, zal hij waggelen in zijn vastberadenheid, in zijn overtuiging. Precies zoals een medicus de innerlijke gesteldheid van de patient in zijn ogen en op de tong ziet, zien de wijzen alles wat eigen is aan iemand in al zijn bewegingen vooral door naar de balans te kijken.
Veel westerse lezers van oosterse filosofie hebben me gevraagd: ´Waarom beoefenen uw volgelingen acrobatiek door in bepaalde houdingen te zitten, op een been te staan, op hun hoofd te staan, met gekruiste benen lange tijd in één positie te blijven zitten en veel andere vreemde dingen die men een spiritueel mens niet verwacht te zien doen? Wat voor spiritualiteit wordt erdoor verworven? Wij beschouwen die zaken als behorend bij acrobatiek en atletiek´. En ik heb geantwoord dat al dat soort zaken als sport, atletische en acrobatische oefeningen energie, tijd en werk verbruiken wanneer ze als hobby worden uitgevoerd. Men trekt er niet het volle profijt uit; maar de volgelingen gebruiken ze voor een hoger doel. Er is niets op deze wereld wat niet weldadig zal blijken in zijn spirituele bereiking wanneer het op de juiste wijze wordt uitgeoefend.
Denk niet dat de enige weg naar spirituele bereiking het bezoeken van een kerk of tempel of het zeggen van gebeden en in stilte met gesloten ogen zitten is. Maar als we alles wat we in ons dagelijks leven in de richting van het spirituele doel verrichten, zal dit ons helpen bij onze spirituele bereiking. Bovendien houdt het eenmaal in de week naar de kerk gaan erg weinig spiritueel werk in; zelfs wanneer we elke avond voordat we gaan slapen onze gebeden opzeggen, wordt er weinig spiritueel werk verricht. Want we leven elk moment van de dag in illusie. Alles wat we doen heeft als effect het bedekken van onze spirituele visie. Hierom zouden we elk moment van de dag geconcentreerd moeten zijn. Hoe kunnen we dit doen terwijl we onze zaken, handel, ons beroep en duizend dingen in het dagelijkse leven te doen hebben? Het antwoord is dat we alles wat we doen moeten veranderen in een gebed. Dan zal, wat ons beroep, werk, onze bezigheid in het dagelijkse leven ook is, ons helpen naar spirituele bereiking. Dan zal elke handeling een gebed worden. Elke beweging die we in de richting van het Zuiden, het Noorden, het Westen of het Oosten maken zal naar het spirituele doel verwijzen. Niet iedereen beseft in welke mate hij in zijn leven evenwicht ontbeert; onder honderd mensen zul je nauwelijks één iemand vinden die werkelijk in balans is. Er is ook spirituele balans, maar deze spirituele balans wordt verworven door eerst het fysieke lichaam en zijn bewegingen in balans te brengen.
Het derde aspect van ons fysiek bestaan is het perfectioneren van ons lichaam, met andere woorden de verfijndheid, de gevoeligheid van het lichaam. Er bestaat een spiritueel temperament en dat temperament kun je zien aan het lichaam van iemand. Er zijn gevoelige mensen, misschien een beetje zenuwachtig en vervolgens zijn er verdichte mensen die een totaal ander aspect hebben. Een gevoelige persoon die muziek kan waarderen, die kan reageren op de schoonheid van lijn en kleur, die volledig kan genieten van een zoute en een zoete, een zure en een bittere smaak, die hitte en kou kan voelen, die geur waarneemt, dit alles onderscheidt, dat is degene die met een spiritueel temperament wordt geboren. Degene die geen liefde voor muziek heeft, die geur niet kan waarderen, die niet de schoonheid van lijn en kleur begrijpt, die persoon is verdicht en het zal hem tijd kosten zich te ontwikkelen. Derhalve ligt de ervaring van alle vreugde en genot die het leven biedt niet in het materialisme maar in de spiritualiteit. Niet de materialistische persoon ervaart het leven ten volle, maar de spirituele persoon.
Je zou kunnen vragen: ´Hoe staat het dan met de asceten die het leven van een kluizenaar in eenzaamheid hebben geleid, die geen fatsoenlijk voedsel hebben gegeten, die zich zelf verre hebben gehouden van al het comfort en alle schoonheid van het leven?´ Niet iedereen dient die na te volgen. Tegelijkertijd is het een vergissing hen te bekritiseren. Zulke mensen maken experimenten van het leven door alle vreugde en plezier die de aarde kan geven op te offeren. Door hun eenzaamheid experimenteren ze jarenlang, net zoals de wetenschapper zich opsluit in zijn laboratorium; en deze asceten die alles in de wereld hebben achtergelaten hebben ook een bepaalde kennis verworven die ze ons geven. Het is niet een principe dat iedereen moet navolgen, want spiritualiteit hangt niet van zulke dingen af. Waarom worden ogen gegeven anders dan om alles wat mooi is te kunnen waarderen; waarom worden de oren geschonken als je niet van muziek zou kunnen genieten; waarom ben je naar de aarde doorgestuurd als je uit angst om materialist genoemd te worden niet naar de aarde kunt kijken? Degenen die spiritualiteit hieruit afleiden maken van God een boeman, iets beangstigends. Spiritualiteit is in feite de volheid van het leven.
Aangaande het vierde aspect van ons fysieke bestaan, identificeert de mens zich ten onrechte met het fysieke lichaam en noemen dat ´mijzelf´. En wanneer het fysieke lichaam pijn heeft zegt hij: ´Ik ben ziek´, omdat hij zich identificeert met iets wat bij hem hoort maar niet hij zelf is. Het eerste wat men op het spirituele pad moet leren is het fysieke lichaam niet als je zelf te erkennen, maar als een instrument, een voertuig, waardoor je het leven ervaart. Dit instrument is zo toegerust dat je in staat kunt zijn alles wat zich buiten jou bevindt en de moeite waard is te ervaren en ook al datgene wat zich binnenin jou bevindt en de moeite waard is. Wanneer een kind wordt geboren en wordt opgevoed, is zijn eerste neiging om van alles wat zich buiten hem bevindt te genieten en het te ervaren, en de mens krijgt over het algemeen geen gelegenheid om dat wat zich binnenin hem bevindt te ervaren. Maar tegelijkertijd is het lichaaam toegerust met het instrument, met het middel, waarmee men zowel het leven aan de buitenkant als het leven aan de binnenkant kan ervaren. Als iemand jarenlang zijn hand of zijn been niet gebruikt dan zal het resultaat zijn dat het zijn vitaliteit, leven, energie verliest en niet langer van nut is. We kennen het gebruik van onze handen en voeten die onze uiterlijke delen van het fysieke mechanisme zijn, maar er zijn innerlijke en verfijnde delen van het fysieke mechanisme die mystici centra hebben genoemd, elk centrum met zijn specifieke doel – intuïtie, inspiratie, impressie, openbaring – die allemaal worden verwerkelijkt via het medium van deze centra.
Net zoals de organen van onze zintuigen het leven kunnen ervaren dat zich rond om ons heen bevindt, kunnen de zenuwcentra het leven ervaren dat zich binnen in ons bevindt. Maar wanneer deze centra jarenlang niet worden gebruikt raken ze afgestompt, niet vernietigd maar afgestompt, en kunnen ze niet meer ingezet worden voor het gebruik waarvoor ze bestaan. Velen die zich inschepen op het spirituele werk begeleid door een juiste leraar beginnen een sensatie in het midden van het voorhoofd te voelen, alsof er is daar aan het ontwaken is. Na enige tijd beginnen ze steeds meer een sfeer op te merken waarvan ze helemaal niets af wisten. Er zijn mensen die een gevoel in de plexus solaris beginnen op te merken, wat ze eerder nog niet hadden. Als dat gevoel wordt gewekt dan worden ze van nature intuïtiever. Sommigen voelen een bepaalde gevoeligheid boven op hun hoofd, of in het centrum van hun keel. Naarmate ze groeien voelen ze steeds meer. Onder deze mensen zullen er ongetwijfeld mensen gevonden worden die van nature intuïtief zijn.
Het verschil tussen degenen van wie de zenuwcentra reageren en degenen van wie de zenuwcentra niet reageren is als het verschil tussen een rots en een plant. De rots reageert niet op sympathie, maar de plant wel. En zo beginnen degenen van wie de intuïtieve centra zijn ontwaakt zich tot een bepaalde hoogte intuïtief te voelen, en vervolgens volgen inspiratie en openbaring. Maar je dient in gedachten te houden dat je hier niet over dient te praten. Degenen die weten praten het minst; en degenen die nog niet gereed zijn om deze geheimen te kennen en die de een of andere soortgelijke theorie te pakken krijgen praten er met iedereen over. En vervolgens schrijven ze een boek over hun eigen verkeerde opvattingen. Zij hebben nooit het geduld, doorzettingsvermogen en de juiste begeleiding gehad om hen te helpen en vaak raken ze op een dwaalspoor; en velen van hen hebben hun gezondheid beschadigd en zijn uit balans geraakt toen ze probeerden centra te wekken. Zij maken iets lichtvaardig wat uiterst serieus, heilig is en wat tot spirituele bereiking leidt. Anderen maken het belachelijk, degenen met de verkeerde kwaliteit die sympathie niet kunnen waarnemen zoals een plant die waarneemt. Zij zien de mogelijkheden in zichzelf niet en spotten met degenen die wel waarnemen; en op deze manier is een wetenschap die de allerhoogste wetenschap van alle wetenschappen is, misbruikt en uitgelachen.
In het Oosten begeleidt een leraar een leerling niet totdat hij hem volledig vertrouwt, om zo te vermijden dat iets wat zo heilig is door anderen bespot en uitgelachen wordt. Wanneer hij een leerling een initiatie geeft dan legt de leerling een eed af dat hij niet over deze zaken spreekt met degenen die zich niet bewust zijn van de waarde, importantie en heiligheid ervan; en alleen dan wordt hij begeleid. Ook wordt elk individu apart begeleid door de leraar.
Tenslotte is er het vijfde aspect van ons fysiek bestaan. Er zijn twee zaken: gevoel en exaltatie. Via gevoel ervaar je genot. Via exaltatie ervaar je vreugde. Er is een verschil tussen genot en vreugde. Wat de mens gewend is te ervaren via het medium van zijn fysieke lichaam is genot; het genot van eten, het genot van drinken, het genot van kijken naar mooie dingen. Derhalve is al het comfortabele wat hij kent datgene wat hij door zijn fysieke zintuigen ervaart. Maar daarnaast bestaat er een vreugde die niet afhangt van de zintuigen, die alleen maar afhangt van exaltatie en die exaltatie wordt ook bereikt door het medium van het lichaam.
Hoe wordt dit bereikt? Er is handeling en het resultaat daarvan en er is ontspanning en het resultaat daarvan. Het resultaat van handeling wordt gevoel genoemd en het resultaat van ontspanning wordt exaltatie genoemd. In de Masnavi van Roemi, de mooiste dichter van Perzië, lezen we over de zegening van de slaap, wanneer hij zegt: ´O slaap, er is geen grotere zegening die met jou vergeleken kan worden; in de slaap zijn de gevangenen vrij van hun gevangenis en bezitten de koningen geen kroon en troon. De pijnlijdende patienten verliezen hun pijn of zorgen en zorgen worden vergeten´. Dit laat zien dat slaap een vorm van ontspanning is die automatisch wordt teweeggebracht, die ons optilt uit angsten, zorgen, ongemakken, problemen en piekeringen. Wanneer deze ontspanningstoestand op bevel teweeggebracht kan worden, dan zul je een ervaring van meesterschap ervaren, want dan ben je niet afhankelijk van een automatische gesteldheid. Als deze gesteldheid die ons uittilt boven onze zorgen, piekeringen, problemen, angsten, pijnen en lijden binnen in onszelf teweeggebracht kan worden dan is er iets groots volbracht. En de manier om dat te volbrengen is door ontspanning uit te oefenen. Het eerste wat een leerling in het leven doet is zich meester te maken van deze vijf verschillende aspecten die ik heb vermeld en als hij er meester over is is hij klaar voor de volgende stap op het pad van spirituele bereiking.
