De muziek van de sferen

Met deze titel wil ik niet enig bijgeloof of enig idee aanmoedigen dat mensen aan zou trekken tot velden van nieuwsgierigheid. Mijn doel is de aandacht van degenen die op zoek zijn naar waarheid te leiden naar de wet van muziek die door het universum heen werkzaam is en die met andere woorden de wet van het leven genoemd kan worden; het gevoel voor verhouding, de wet van harmonie, de wet die balans voortbrengt, de wet die is verborgen achter alle aspecten van het leven; die dit universum intact houdt en de bestemming van het gehele universum uitwerkt, zijn doel volbrengend.

Er zijn veel mensen in deze wereld die zoeken naar wonderen; als je toch eens opmerkte hoe veel wonderen er op deze wereld zijn, die een en al fenomeen is! Hoe dieper je in het leven kijkt het breder het leven zich voor je opent en dan wordt elk moment van je leven vol met wonderen en vol met grootsheid.

Hetgeen we in het dagelijkse leven muziek noemen is slechts een miniatuur, dat onze intelligentie heeft bevat uit die muziek of harmonie van het gehele universum dat achter alles werkzaam is en dat de bron en oorsprong van de natuur is. Om deze reden hebben de wijzen van alle tijden muziek beschouwd als zijnde een heilige kunstvorm. Want in muziek kan de ziener de beeltenis van het gehele universum zien; en de wijzen kunnen het geheim en de natuur van de werking van het gehele universum in het rijk van muziek zien.

Dit idee is niet nieuw; toch is het tegelijkertijd altijd nieuw. Niets is zo oud als de waarheid en niets is zo nieuw als de waarheid. Het is het verlangen van de mens om naar iets traditioneels te zoeken, naar iets oorspronkelijks en naar iets nieuws; al deze tendensen kunnen worden bevredigd in de kennis van waarheid.

Alle religies hebben onderricht dat de oorsprong van de gehele schepping geluid is. De manier waarop dit woord in ons dagelijkse taal wordt gebruikt is ongetwijfeld een beperking van dat geluid dat door de geschriften wordt gesuggereerd. Taal houdt zich bezig met vergelijkende objecten, maar datgene wat niet vergeleken kan worden heeft geen naam. Waarheid is datgene wat nooit uitgesproken kan worden; en wat de wijzen van alle tijden hebben uitgesproken is wat ze naar beste kunnen hebben geprobeerd uit te drukken, hoe weinig ze daar ook toe in staat zijn geweest.

De muziek van het universum is de achtergrond van het kleine beeld wat we muziek noemen. Ons gevoel voor muziek, onze aantrekkingskracht tot muziek toont aan dat er muziek is in de diepte van ons wezen. Muziek bevindt zich achter de werkzaamheid van het gehele universum. Muziek is niet alleen het grootste object van het leven, maar ze is het leven zelf. Hafiz, de grote en wonderbaarlijke Soefi-dichter uit Perzië, zegt: ´Velen zeggen dat het leven het menselijk lichaam binnenging met behulp van muziek, maar de waarheid is dat het leven zelf muziek is´. Wat maakte dat hij dat zei? Hij refereerde naar een legende die in het Oosten bestaat en die vertelt hoe God een standbeeld van klei naar Zijn eigen beeltenis had gemaakt en de ziel vroeg erin naar binnen te gaan; maar de ziel weigerde gevangengezet te worden, want haar natuur is in vrijheid rond te vliegen en niet beperkt te worden en gebonden aan een of andere soort van gevangenschap. De ziel wilde allerminst deze gevangenis binnen te gaan. Toen vroeg God de engelen om hun muziek te spelen en toen de engelen speelden werd de ziel tot extase toe geroerd en via die extase, teneinde de muziek helderder voor zichzelf te maken, ging zij dit lichaam binnen. En men zegt dat Hafiz zei: ´Mensen zeggen dat de ziel bij het horen van dat lied het lichaam is binnengegaan; maar in werkelijkheid was de ziel zelf het lied!´

Het is een prachtige legende en nog prachtiger is het mysterie ervan. De interpretatie van deze legende maakt ons twee grote wetten duidelijk. De ene is dat vrijheid de natuur van de ziel is en voor de ziel is de gehele tragedie van het leven de afwezigheid van die vrijheid die tot haar oorspronkelijke natuur behoort; en het volgende mysterie dat deze legende ons onthult is dat de enige reden waarom de ziel het lichaam van klei of materie is binnengegaan is om de muziek van het leven te ervaren en om deze muziek voor zichzelf helder te maken. En wanneer we deze twee grote mysteries optellen, komt het derde mysterie, dat het mysterie van alle mysteries is, tot onze mind. Dit is dat het onbegrensde deel van onszelf begrensd en aan de aardegebonden raakt met als doel dit leven, dat wil zeggen het uiterlijke leven, begrijpbaarder te maken.

Derhalve is er een winst en een verlies. Het verlies is het verlies van vrijheid, en de winst is de ervaring van het leven, dat volledig wordt verworven door naar dit begrensd leven te komen, het leven dat we allemaal het leven van een individu noemen.

Wat maakt dat wij ons voelen aangetrokken tot muziek is dat ons hele wezen muziek is; onze mind en ons lichaam, de natuur waarin we leven, de natuur die ons heeft gemaakt, alles wat zich onder ons en om ons heen bevindt, is allemaal muziek; en we bevinden ons dichtbij deze muziek en leven, bewegen en hebben ons wezen in muziek.

Daarom interesseert muziek ons en trekt ze onze aandacht en verschaft ze ons plezier, omdat zij overeenkomt met het ritme en de toon die het mechanisme van ons hele wezen intact houden. Wat ons plezier verschaft in ongeacht welke van onze kunstvormen, of het nu tekenen, schilderen, houtsnijwerk, architectuur, beeldhouwwerk of poëzie is, is de harmonie erachter, de muziek. Wat poëzie ons suggereert is muziek, het ritme in de poëzie of de harmonie van ideëen en frasen. Daarnaast is het bij schilderen en tekenen ons gevoel voor verhouding en ons gevoel voor harmonie die ons al het plezier verschaffen dat we verwerven bij het bewonderen van kunst. En wat ons aantrekt bij het dicht bij de natuur zijn is de muziek van de natuur, en de muziek van de natuur is perfecter dan die van de kunst. Het geeft ons een gevoel van exaltatie om in de bossen rond te lopen en om naar al het groen te kijken; naast een stromend watertje te staan, dat zijn ritme, zijn toon en zijn harmonie heeft. Het zwaaien van de takken in het woud, het stijgen en dalen van de golven, alles heeft zijn muziek. En als we eenmaal contempleren en één worden met de natuur opent ons hart zich voor haar muziek.

We zeggen dat we van de natuur genieten. Maar wat is het in de natuur waarvan wij genieten? Dat is muziek. Iets in ons is geraakt door de ritmische beweging, door de perfecte harmonie die zo zelden in ons kunstmatige leven wordt gevonden; ze verheft je en laat je voelen dat natuur de ware tempel is, de ware religie. Een moment met een open hart midden in de natuur staan duurt een leven lang als je afgestemd bent op de natuur.

Wanneer je naar de kosmos kijkt, de bewegingen van de sterren en de planeten, de wet van vibratie en ritme, alles perfect en niet veranderend, dan laat dat zien dat het kosmische systeem werkzaam is door de wet van muziek, de wet van harmonie; en wanneer die harmonie in het kosmisch systeem op de een of andere manier ontbreekt dan komt er in verhouding daarmee rampspoed naar de wereld en de invloed ervan wordt gezien in de vele destructieve krachten die zich hier manifesteren. De gehele astrologische wet en de wetenschap van magie en mystiek erachter worden gebaseerd op muziek.

Derhalve is het gehele leven van de meest verlichte zielen die op deze wereld hebben geleefd, zoals de grootste profeten in India, muziek geweest. Vanuit de miniatuur muziek die wij begrijpen hebben zij het gehele universum van muziek omspannen en op die manier waren zij in staat te inspireren. Degene die de sleutel voor de werking van het leven ontvangt, is degene die intuïtief wordt; dat is degene die inspiratie heeft. Dat is degene aan wie openbaringen zich onthullen, want dan wordt zijn taal muziek. Elke persoon die tot ons komt, elk object dat we zien, is onthullend. In welke vorm? Het vertelt ons zijn karakter, natuur en geheimen. Elke persoon vertelt ons zijn verleden, heden en toekomst. Op welke manier? Elke persoon verklaart ons alles wat zijn omvatten. Op welke manier? In de vorm van muziek, mits we het kunnen horen.

Er bestaat een andere taal: dat is ritme en toon. We horen het, maar we horen het niet met onze oren. Een vriendelijk iemand vertoont harmonie in zijn stem, in zijn woorden, in zijn beweging en manier van doen. Een onvriendelijk iemand zal in al zijn bewegingen, in zijn blik en uitdrukking, in zijn manier van lopen, in alles disharmonie laten zien vermits we het kunnen zien. Ik had in India een vriend die erg gemakkelijk boos werd. Soms als hij me bezocht vroeg ik: ´Ben je vandaag boos?´ Hij vroeg dan: ´Hoe weet jij nu dat ik vandaag boos ben?´ Ik antwoordde: ´Jouw tulband vertelt me dat. De manier waarop je je tulband op een verkeerde manier vastmaakt laat disharmonie zien´.

Juist je handelingen laten een disharmonieuse of harmonieuse houding zien. Je kunt heel veel waarnemen in een handschrift, maar het voornaamste bij het lezen van een handschrift zijn de harmonieuse of disharmonieuse golvingen. Het spreekt bijna tot je en vertelt je de stemming waarin de persoon schreef. Een handschrift vertelt je veel, de evolutietrap van de trap die heeft geschreven, zijn houding tot het leven, zijn karakter en zijn stemming tijdens het schrijven. Je hoeft niet de hele brief te lezen die hij heeft geschreven, je hoeft alleen maar zijn handschrift te zien. Want lijn en golving zullen laten zien of hij harmonieus of disharmonieus was, mits je het kunt zien.

Je kunt dit in elk wezen zien en als je met diep inzicht in de natuur van dingen kijkt zul je het zelfs in een boom lezen. Harmoniërend met het fruit of de bloemen die de boom draagt zul je ontdekken welke muziek hij uitdrukt. Je kunt uit de houding van iemand opmaken of hij jouw vriend zal blijken te zijn of uiteindelijk je vijand is. Je hoeft zelfs niet tot het einde te wachten; je kunt dat bij de eerste blik zien of hij in aanleg vriendelijk is of niet, omdat elke persoon muziek is, eeuwigdurende muziek, die continu dag en nacht doorgaat; en jouw intuïtieve vermogen kan die muziek horen. Dat is de reden waarom de ene persoon een afkeer opwekt en de ander je aantrekt. Het is de muziek die hij uitdrukt; zijn gehele atmosfeer is ermee geladen.

Er bestaat een verhaal over Omar, de zeer bekende Kalief van Arabië. Iemand die Omar kwaad wilde doen was naar hem op zoek en hij hoorde dat Omar niet in paleizen woonde ook al was hij koning, maar dat hij de meeste tijd doorbracht in de natuur. Deze man was zeer verheugd en dacht dat hij nu elke gelegenheid had om zijn doel te volbrengen. En toen hij de plaats naderde waar Omar zat veranderde zijn houding naarmate hij dichter bij kwam; totdat hij uiteindelijk zijn dolk uit zijn hand liet vallen en vroeg: ´Ik kan u geen kwaad doen. Vertel me wat de macht in u is die mij ervan weerhoudt het doel te volbrengen wat ik wilde volbrengen?´ En Omar antwoordde: ´Mijn een-zijn met God´.

Wat bedoelde Omar met dat een-zijn met God? Hij bedoelde afgestemd zijn met de Eeuwige, in harmonie met het gehele universum. Met andere woorden: Omar was de ontvanger van de muziek van het gehele universum.

De grote charme die de persoonlijkheid van de groten in alle tijden heeft getoond is hun ontvankelijkheid geweest voor de muziek van het gehele wezen. Dat is het geheim geweest van hoe zij de vrienden van hun ergste vijanden zijn geworden. Maar het is niet alleen de macht van de heiligen. Het manifesteert zich in meer of mindere mate in iedereen. Iedereen laat harmonie of disharmonie zien in overeenstemming met zijn openstaan voor de muziek van het universum. Hoe opener hij staat voor alles wat mooi en harmonieus is, hoe meer zijn leven is afgestemd op die universele harmonie en hoe meer hij een vriendelijke houding laat zien jegens iedereen die hij ontmoet. Alleen al zijn atmosfeer zal muziek om hem heen creëren.

Het verschil tussen het materialistische en het spirituele gezichtspunt is dat het materialistische gezichtspunt materie als het voornaamste ziet en vindt dat intelligentie, schoonheid en al het andere daaruit is geëvolueerd. Vanuit het spirituele gezichtspunt zien we eerst de intelligentie en de schoonheid; en daaruit komt alles wat bestaat. Vanuit het spirituele gezichtspunt zien we dat men denkt dat het laatste hetzelfde is als het eerste; en derhalve is er in de essentie van dit gehele wezen, als de basis van alles wat er bestaat, muziek. Je kunt zien dat er in de essentie van het zaadje van de roos de roos zelf is, haar geur, vorm en schoonheid; en ofschoon ze uiteindelijk niet gemanifesteerd kan worden is ze er desalniettemin. En degene die zich niet alleen op het uiterlijke maar ook op het innerlijke wezen en op de essentie van alles afstemt, krijgt inzicht in de essentie van het gehele wezen; en derhalve kan hij in dezelfde mate zelfs in het zaadje de geur en de schoonheid die hem verrukt in de roos vinden en ervan genieten.

De grootste fout van dit tijdperk is dat activiteit zo zeer is toegenomen dat er weinig ruimte in iemands dagelijkse leven over is gebleven voor ontspanning. En ontspanning is het geheim van alle contemplatie en meditatie, het geheim van afgestemd raken op dat aspect van het leven dat de essentie van alles is. Wanneer je niet gewend bent te ontspannen, weet je niet wat er zich achter je wezen bevindt. Deze conditie wordt ervaren door eerst het lichaam en de mind voor te bereiden door zuivering; en door de zintuigen verfijnd te maken ben je in staat je ziel af te stemmen op het gehele Wezen.

Het lijkt complex, en toch is het zo eenvoudig. Wanneer je openstaat voor je betrouwbare vriend in het leven weet je heel veel over hem; het is een kwestie van het openen van het hart; het is het één-zijn met je vriend. We kennen zijn fouten en verdiensten, maar we weten ook hoe we vrienschap ervaren en ervan genieten. Waar haat, vooroordeel en verbittering is, is er een verlies van begrip. Hoe dieper iemand is, hoe meer vrienden hij heeft. Het is kleingeestigheid, kleinburgerlijkheid, gebrek aan spirituele ontwikkeling die iemand buitensluitend, afstandelijk en anders dan anderen maakt. Hij voelt zich superieur, groter en beter dan de anderen; de vriendelijke houding lijkt verloren te zijn. Op deze manier sluit hij zich af van anderen en hierin ligt zijn tragedie. Die persoon is nooit gelukkig. Degene die gelukkig is is degene die bereid is met iedereen bevriend te zijn. Zijn visie op het leven is vriendelijk. Hij is niet alleen vriendelijk voor mensen, maar ook voor objecten en omstandigheden.

Door deze houding van vriendschap verruimt de mens zich en breekt hij de muren af die hem gevangen houden; en door het afbreken van deze muren ervaart hij één-zijn met de Absolute. Dit één-zijn met de Absolute manifesteert zich als muziek van de sferen; en dit ervaart hij van alle kanten, in de schoonheid van de natuur, in de kleuren van bloemen, in alles wat hij ziet en in alles wat hij ontmoet. In de uren van contemplatie en van eenzaamheid en in de uren waarop hij midden in de wereld staat, is de muziek er altijd, hij is altijd aan het genieten van de harmonie ervan.